قرآن هرگونه ارزش‌مداری ملیتی را مردود می‌داند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام محمد امین مبلغ، پژوهشگر و کارشناس علوم قرآنی حوزه علمیه در بیست و سومین نشست علمی پژوهشی گروه علوم قرآن، که صبح امروز با عنوان قبیله‌گرایی از دیدگاه قرآن برگزار شد، به بیان دیدگاه قرآن نسبت به ناسیونالیسم پرداخت.
وی در ادامه افزود: بحث ملی گرایی از غرب نشأت گرفته و به سوی اسلام و جهان شرق سرازیر و سبب شد مسلمانان و جهان شرق در میدانی که غرب ایجاد کرد بازی کنند، چرا که اسلام هرگونه ملی‌گرایی، قوم‌گرایی و خودبینی را نفی می‌کند.
این پژوهشگر و محقق حوزه علمیه تصریح کرد: دولت‌های ملی کنونی که بیشتر از 190 کشور در جهان هستند بر محور نظریه ملی‌گرایی پدید آمده‌اند، هرچند که بر اساس فرهنگ‌های مختلف ملت‌ها، بومی‌سازی شده‌اند.
وی آیاتی که کلمه «قوم» در آن‌ها به کار رفته است را به سه گروه تقسیم و تأکید کرد: در بیشتر آیات قرآن لفظ «قوم» به معنای گروه بوده و ارتباطی با بحث ملی‌گرایی و ناسیونالیسم ندارد.
حجت‌الاسلام مبلغ اضافه کرد: عبارات «یا قوم بنی‌اسرائیل» در قرآن کریم، این نظریه که قوم به معنای ملی‌گرایی نیست را تأیید می‌کند چرا که اگر به این معنا بود لزومی نداشت که پس از آن دوباره لفظ بنی‌اسرائیل بیاید.
وی اضافه کرد: عبارات «قوم کافرین»، «قوم یوقنون» و «قوم الظالمین» در قرآن کریم، دیگر مؤیدهای این نظریه است چون ظالم، کافر یا قنوت گذار در هر فرقه و گروهی در هر جای دنیا پیدا می‌شود و منظور از لفظ قوم در این آیات گروه است.
این کارشناس علوم قرآنی با اشاره به دسته دوم از آیات قرآن کریم اظهار داشت: این گروه از آیات مربوط به بحث قوم‌گرایی است اما اشاره‌ای به تأیید ملیت‌گرایی امروزی ندارد.
وی با اشاره به آیه 52 سوره «مؤمنون» خاطرنشان کرد: آیه «ان هذه امتکم امة واحدة و أنا ربکم فاتقون» به امت واحده اشاره دارد و مربوط به بحث ملیت‌گرایی به معنی یک سرزمین و یک نژاد خاص نیست.
حجت‌الاسلام مبلغ به آیه 92 سوره انبیا اشاره و تأکید کرد: آیه «ان هذه امتکم امة واحدة و أنا ربکم فاعبدون» نیز به بحث امت اشاره دارد و با عبارت «فاعبدون» امت را تخصیص به امت اسلام و مسلمانان می‌زند.
این پژوهشگر و محقق حوزه علمیه در پایان، با اشاره به این‌که در دیدگاه قرآن کریم، تقوا، ملاک برتر بودن اقوام است، خاطرنشان کرد: آیه سیزده سوره حجرات بر اصل وجود قبیله‌های مختلف و تأیید قوم‌گرایی اشاره داد، اما با عبارت «ان اکرمکم اتقاکم» هرگونه ناسیونالیسم و ارزش‌مداری ملیتی را مردود می‌داند./997/پ202/پ