افزایش سطح توقعات از علل کاهش جمعیت است

به گزارش خبرگزاری رسا، حجت الاسلام غفاری فر در گفت‌وگو با تبیین، با اشاره به افزایش سطح توقعات مردم خاطر نشان کرد: این افزایش توقعات را می توان از جنبه های مختلف ساختاری، اعتقادی و تربیتی مورد بررسی قرار داد.

وی با اشاره به جنبه اعتقادی در بحث افزایش توقعات، ادامه داد: وقتی مادیات برای انسان به عنوان اصل قرار گرفت ، حتی سعی می کند تا برخی از آیات قرآن مبنی بر استفاده از نعمات دنیوی را مستمسک خود قرار دهد و کار خود برای پرداختن و مشغول شدن به امور مادی و تجمل گرائی را بر اساس دین توجیه کند، در حالیکه اگر آیات را با منش اهل بیت(ع) تفسیر کنیم، قطعا چنین توجیهی صحیح نخواهد بود.

وی با اشاره به اینکه این آیات در صدد نفی اندیشه باطل رهبانیت است، ادامه داد: امیرالمومنین(ع) در زمان خود بیشترین تولید اقتصادی را داشته است، اما سهم شخصی آن حضرت در بهره برداری، بسیار اندک بوده و از همه آنها در مسیر خدمت به خلق استفاده کرده است ، لذا مدیر در یک جامعه در عین ساده زیستی ، باید در خدمت مردم باشد.

حجت الاسلام غفاری فر با اشاره به اینکه بعد از جنگ و در دوران سازندگی کم کم اعتقادات رنگ و بوی مادی گرفت، اظهار داشت: حتی در برخی از خطبه های نماز جمعه نیز مسائلی در خصوص مادیات مطرح می شد و این نوع تفکر را به جامعه عرضه می کرد.

وی سوء تربیت و مدیریت را دیگر عامل افزایش سطح توقعات دانست و خاطر نشان کرد: به گفته قرآن انسان حریص است و از مادیات سیر نمی شود، لذا می توان با تربیت صحیح انسان را به جای سوق دادن به مادیات ، در مسیر مسابقه در خیرات قرار داد.همانگونه که بسیاری از رزمندگان و فرماندهان در جنگ سعی می کردند که خودشان کمتر از امکانات استفاده کنند تا دیگران بتوانند از آنها بهر ببرند.

مدیر گروه تبلیغ موسسه عالی امام رضا(ع) با بیان اینکه سوء تربیت ریشه در سوء معرفت دارد، اظهار داشت: همان افرادی که در دهه های اول انقلاب بنا داشتند که کارهای خیر خود را مخفی کنند و حتی گاهی به مسئولان به خاطر دنیاگرایی شان انتقاد می کردند، امروز مسابقه تصاحب مال و قدرت گذاشته اند.

وی با اشاره به تأثیر عامل ساختاری در افزایش سطح توقعات اظهار داشت: از طرف دیگر تبلیغات و تغییر محیط های شغلی به ویژه در دولت سازندگی سبب تغییر در فرهنگ شده و سبب افزایش دنیاگرائی در مردم و در نتیجه افزایش سطح توقعات شده است.

حجت الاسلام غفاری فر با اشاره به مصادیق متعددی ادامه داد: در دهه اول انقلاب در و دیوار شهرها ، مملو تعابیر اهل بیت(ع) و تصاویر شهدا بود، اما کم کم به صورت ریشه ای تبلیغات عوض شد، حتی در جذب نیروی کار به جای دقت در دینداری فرد،به زبان فرد و به تعبیر دیگر به روابط اجتماعی فرد، آن هم نه به خاطر احترام به ارباب رجوع و خلق خدا، بلکه به خاطر جلب سود بیشتر ، دقت می شود.

وی با مقایسه اجمالی توقعات مردم در قبل و اوایل انقلاب و حال حاضر خاطر نشان کرد: یکی از کارهای مقدسی که جهاد سازندگی در اوایل انقلاب انجام می داد، ساخت حمام های عمومی بود، اما امروزه به سمتی پیش می رویم که در منازل بیش از یک حمام تعبیه می شود و گاه برای هر فردی حمامی جدا در نظر گرفته می شود. در ابتدای انقلاب در هر محله ای شاید یک ماشین هم وجود نداشت، دردهه دوم در هر محله چند ماشین وجود داشت و در حال حاضر برخی خانواده ها بیش از یک ماشین دارند و گاهی هنوز هم طلبکار بوده و وقتی این مسائل به آنها یادآوری می شود، می گویند که این رشد طبیعی بوده که در همه کشورها صورت گرفته است در حالیکه که باید گفت چگونه است که در این پیشرفت ها ایران را با کشورهای 300 سال صنعتی انگلیس و فرانسه مقایسه می کنند.

عضو هیئت علمی موسسه عالی امام رضا(ع) با اشاره به اینکه ما مخالف با استفاده از نعمات خدا نیستیم، اما کم کم به سمت تجمل گرائی پیش می رویم، ادامه داد: در گذشته خانواده ها در ظرف مشترک غذا می خوردند، در حالیکه کم کم نه تنها ظرف های غذا جداشد، بلکه ظرف های خورشت و مخلفات نیز برای هر فرد خانواده به صورت جداگانه در نظر گرفته شد ، لذا زمانی تنها چند ظرف برای سفر نیاز بود و امروز ظروف بسیاری برای یک سفره معمولی در خانه نیاز است. البته همه این کارها به بهانه رعایت بهداشت انجام می شود، در حالیکه بیرون از خانه به در و دیوار و هزار شیء دیگر دست می زنند و مشکلی هم برای بهداشت آن ندارند.

وی با اشاره به مثال های دیگری خاطر نشان کرد: این ها تبدیل به مسائل ساده ای شده که به راحتی از آن عبور کرده و آن را تجمل گرائی نمی دانیم و امروزه در منازل برای هر فرد، اتاق اختصاصی، تلویزیون اختصاصی و... در نظر گرفته می شود و قبل از اینکه دشمنان ما را از هم جدا کنند، خودمان از هم جدا شدیم. لذا در گذشته در ساعتی که پدرخانواده می خواست اخبار بشنود، همه خانواده مجبور بودند فقط آن شبکه را ببینند و حداقل ولو ناخواسته با اوضاع و احوال کشورشان باخبر بودند، اما امروز به بهانه اختلاف سلیقه ها و روی آوردن به تجملات همه این مسائل به حاشیه رانده شده است.

عضو کانون طلوع با اشاره به اثرات بالا رفتن سطح توقعات در کاهش فرزند آوری ادامه داد: از طرفی بالا رفتن سطح توقع والدین وداشتن زندگی مرفه اقتضامی کند که کمتر فرزند داشته باشند، و از طرف دیگر وقتی سطح توقع فرزندان بالا رود، پدر و مادر از فرزنددار شدن، هراس خواهند داشت، چرا که نمی توانند توقعات فرزندان را برآورده کنند و حتی با همین نگاه، فرزند اول، آمدن فرزند دوم را رقیب برای خود تصور می کند و کم کم جامعه به سمتی پیش می رود که کم فرزند داشتن یا نداشتن فرزند به افتخار تبدیل می شود.

فارغ التحصیل موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با اشاره به اینکه گاه والدین به بهانه تربیت بهتر، کمتر فرزند به دنیا می آورند، ادامه داد: متأسفانه تربیت بهتر منحصر شده به عوامل اقتصادی.

وی معتقد است: اینکه استدلال آورده می شود فرزند کمتر سبب می شود که رسیدن به قله های علمی و کمک والدین برای تحقق چنین امری آسانتر باشد، صحیح نیست. با توجه به آنچه که تجربه ثابت کرده است، اکثر دانشمندان و اندیشمندان ما از خانواده های پرجمعیت بیرون آمده اند.

حجت الاسلام غفاری فر با اشاره به اینکه افزایش سطح توقعات سبب بروز تفکرات باطل شده است، ادامه داد: امروز فرزند کمتر داشتن به یک فرهنگ برتر تبدیل شده است، در حالیکه این تفکر با آیات قرآن کریم و روایات اهل بیت(ع) کاملا مخالف است.

وی با اشاره به اینکه کمتر بودن فرزندان، تأثیری در بهبود تربیت و کیفیت فرزندان نگذاشته است، اظهار داشت: شرایط امروز نشان داده است که قلت جمعیت نمی تواند بر افزایش کیفیت تربیت اثرگذار باشد.

این استاد حوزه و دانشگاه خاطر نشان کرد: امروز به قدری توقعاتمان بالا رفته که کم کم از خدا هم طلبکار شدیم و فکر می کنیم، در حالیکه عبد خدا هستیم و برای عبادت و خدمت، خلق شدیم./916/د102/ن