روی آوردن به شیوه کلاسداری کم جمعیت در مدارس علمیه

حجت‌الاسلام والمسلمین محمد حسن گلی شیردار، استاد درس خارج حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با اشاره به شیوه‌ها و چگونگی درس خواندن طلاب حوزه علمیه و بیان توصیه‌هایی در این باره، گفت: شیوه درس خواندنی که امروزه در حوزه علمیه مرسوم است، نمی‌تواند پاسخگو باشد و نباید استادی را انتخاب کرد که بیش از 10 نفر شاگرد تربیت و یا بدون فاصله پس از تدریس کلاس درس را ترک می‌کند.

وی افزود: طلاب باید چهار مرحله پیش مطالعه، حضور در کلاس رسمی با جمعیت هشت تا 10 نفر، مباحثه و ثبت تقریر حلقه‌های اصلی بحث را در شیوه درس خواندن خود رعایت کنند؛ این چهار مرحله تأمین کننده مراحل فهم دقیق متون علمی است.

عضو هیأت مدیره مجمع عمومی انجمن اصول فقه اظهار داشت: روش کلاسداری پرجمعیت در حال زوال و منسوخ شدن است؛ امروز طلاب از شیوه‌هایی استقبال می‌کنند که به صورت مباشر با استاد خود در ارتباط باشند تا کمک حال تحصیلی آنان باشد و اشکالاتشان را برطرف کند.

وی با بیان این‌که شیوه کلاسداری کم جمعیت و ارتباط مباشر با استاد در حال ترویج در حوزه علمیه است و منشأ اصلی کار محققین قرار گرفته، تأکید کرد: اگر بازدهی محققان حوزوی مورد ارزیابی قرار گیرد، افرادی که در کلاس‌های عمومی و بدون ایجاد فضای مناسب برای گفت‌وگو با استاد پرورش می‌یابند، از موفقیت کمتری نسبت به بقیه محققان برخوردارند.

حجت‌الاسلام والمسلمین گلی شیردار ادامه داد: ایجاد فضای گفت‌وگو در کلاس، عرض اندام، ابراز فهم و جسارت علمی شاگرد سبب پاسخگویی و بازدهی هرچه بیشتر کلاس درس می‌شود؛ امروز مراکز تخصصی به دنبال اساتیدی با اشتهار کمتر یا علمیت پایین‌تر هستند تا آنان را جذب کرده و با برگزاری کلاس کم جمعیت، میزان موفقیت در کلاس درس‌ را بالا ببرند.

وی با اشاره به ویژگی‌ها و تفاوت‌های مباحثه طلبگی با شیوه‌های دیگر درس خواندن، ابراز داشت: هدف اصلی و ثمره مباحثه تفهیم کردن معلومات خود به هم‌مباحثه است و این امر سبب می‌شود که مطالب در ذهن طلبه ماندگار شود و از سوی دیگر موقیعت علمی خود را بیابد.

استاد درس خارج حوزه علمیه قم تأکید کرد: بخش مهمی از افزایش علمیت و یافتن علوم و نکات جدید در عرصه مباحثه تأمین می‌شود؛ طلبه‌ای که خودش را ارزیابی کند و استعداد خویش را بشناسد، طلبه بسیار موفقی خواهد شد.

وی با بیان ویژگی‌های علمی و اخلاقی یک هم مباحثه شایسته، تصریح کرد: یکی از ویژگی‌های مهم هم مباحثه، متمرکز بودن وی در بحث است؛ هر علمی با تمرکز در مطالب آن، ثمربخش می‌شود؛ بنابراین نباید هم بحثی انتخاب کرد که ذهن مشوشی دارد و به موضوعات فراوان و مختلفی می‌اندیشد.

حجت‌الاسلام والمسلمین گلی شیردار خاطرنشان کرد: از آن‌جایی که اخلاق هم بحث به طور قهری در انسان تأثیر می‌گذارد، باید هم مباحثه‌ای انتخاب کرد که اگر دارای تراز بالای اخلاقی نیست و نمی‌تواند بهره‌مند باشد، سبب سقوط اخلاقی انسان هم نشود چون هم بحثی که در تراز پایین‌تر اخلاقی قرار دارد، برکات مباحثه را از میان برمی‌دارد.

عضو هیأت مدیره مجمع عمومی انجمن اصول فقه ادامه داد: یک هم مباحثه شایسته باید هم از جهت علمی شخصی آماده و متمرکز در بحث باشد و هم از جهت اخلاقی فردی متعادل، عاقل و مراقب بر افعال خویش باشد؛ نیاز به معلم اخلاق بودن یک هم بحث نیست، بلکه باید مراقب افعال خود بوده و اهل جدل و خلقیات ناپسند نباشد./997/ت302/ی