روزه‌ای که با نیت ریا گرفته شود باطل است
حجت‌الاسلام حسین وحیدپور، عضو ستاد ترویج احکام در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا با بیان این‌که نیت ریا چه ابتدا و چه وسط روزه، روزه را باطل می‌کند، گفت: البته روزه مانند نماز و صدقه دادن فعل و عملی که خود را نشان دهد نیست، اما چنانچه نیت آن با ریا همراه شود، باطل است.
وی افزود: نیت روزه مانند صدقه دادن نیست که مثلا فردی بگوید من صدقه دادم و در این کار خیر ریا کند، حتی فرموده‌اند روزه یکی از اعمالی است که می‌تواند سالم‌ترین عمل و به دور از ریا باشد، چراکه کسی متوجه روزه گرفتن انسان نمی‌شود، بنابراین ریا کمتر در روزه راه پیدا می‌کند.
عضو ستاد ترویج احکام تصریح کرد: اگر فردی برای گرفتن روزه، زمان سحر نیت کند و بگوید من روزه می‌گیرم نه برای خدا بلکه برای خشنودی دیگران و یا نشان دهد که برای خشنودی دیگران روزه گرفته است، چه ابتدای روز یا وسط روز این نیت را ابراز کند، روزه‌اش باطل است و این روز تنها قضا دارد.
وی با بیان این‌که نیت روزه ماه رمضان از اذان صبح، نیت روزه قضا تا قبل از اذان ظهر و نیت روزه مستحبی تا قبل از اذان مغرب صحیح است، گفت: فرد روزه‌دار حتماً باید در ماه رمضان از اذان صبح نیت روزه رمضان کند که البته در برخی موارد استثنا هم وجود دارد.
مسؤول پیشین دفتر استفتائات مرحوم حضرت آیت‌الله شیخ جواد تبریزی خاطرنشان کرد: مسافر از گرفتن روزه در سفر معذور است، بنابراین نمی‌تواند نیت کند، اما اگر پیش از ظهر به وطن رسید، حتما باید نیت روزه کرده و روزه آن روز صحیح است.
وی اضافه کرد: فردی که به سفر می‌رود و قصد ده روز دارد، پس از این‌که قصد ده روز کرد، آن مکان حکم وطن او را دارد و اگر پیش از ظهر وارد آنجا شد، باید نیت کند و روزه آن روز صحیح است و حکم بچه‌ای هم که پیش از ظهر به سن بلوغ رسیده، همین‌طور است.
حجت‌الاسلام وحیدپور با اشاره به گفته‌های پیشین که نیت روزه ماه رمضان را در برخی موارد پیش از ظهر صحیح دانسته بود، تصریح کرد: اصل اولیه در نیت روزه ماه مبارک رمضان آن است که از اذان صبح انجام شود و این نیت چه برای کل ماه مبارک و چه به صورت جداگانه برای هر روز صحیح است.
وی با بیان این‌که نیت روزه آن است که فرد قربة الی الله روزه بگیرد، گفت: فردی که برای روزه کل ماه رمضان نیت کند و اگر هر روز از او بپرسی، بگوید قصد روزه دارم، همین کافی است؛ بنابراین اگر کسی نیت کند تا کل ماه را روزه بگیرد، اما دو روز را به سبب عذر شرعی روزه نگیرد، نیازی به نیت دوباره نیست.
این کارشناس احکام فقهی با یادآوری این مطلب که فرد روزه‌دار پس از برطرف شدن عذرش باید از نیت روزه غافل نباشد و وقتی از او پرسیدند می‌خواهد چه کاری انجام دهد، بگوید می‌خواهم روزه بگیرم، ابراز داشت: معنای نیت آن است که فرد بدون قصد و تصمیم نباشد که در همه عبادت‌ها هم همین‌گونه است.
وی در این‌باره توضیح داد: اگر فردی برای وضو، دست و صورت خود را بشوید و از او سؤال شود که چه کاری انجام می‌دهد، اما بگوید دست و صورتش را می‌شورد، معلوم می‌شود که نیت وضو ندارد، اما زمانی که از او سؤال شود، به کار خود متوجه بوده و بگوید، برای دستور پروردگار متعال وضو می‌گیرم، این نیت است.
حجت‌الاسلام وحیدپور با بیان این‌که نیت و قصد به زبان آوردن نمی‌خواهد و همین که انسان در دل تصمیم بر انجام کاری دارد، کافی است، گفت: نیت روزه همان امر باطنی و تصمیم است و نیازی نیست روزه‌دار چیزی بر زبان جاری کند.
وی شرط نیت روزه را استمرار آن دانست و تصریح کرد: اگر کسی ساعت 10 یا 11 صبح قصد کرد روزه‌اش را به هر دلیلی بخورد، بعد هم پشیمان شد با این‌که مبطلی هم انجام نداده است، می‌تواند روزه آن روز را به پایان برساند، اما چون مقداری از آن بدون نیت روزه بوده است، باید قضای آن را به جای آورد و کفاره ندارد. /920/د102/ی