علمای دین با مشروطه انگلیسی مخالف بودند
حجت الاسلام سیدحسین سیدیثانی، مدیر حوزه علمیه حضرت ولیعصر(عج) تبریز در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری رسا در تبریز که در سالروز انقلاب مشروطه ترتیب یافت، به تشریح نقش روحانیت و مرجعیت در نهضت آزادیخواهی و عدالتطلبی ملت ایران پرداخت و اظهار داشت: مطالبه بهحق مردم در مشروطه متأسفانه با نفوذ تفکرات متمایل به غرب و نفوذ استعمار انگلیس پایمال شد.
وی با بیان اینکه تلاش چندین ساله علما و روحانیان و مجاهدت مردم برای تأسیس عدالتخانه و برقراری مردمسالاری با وابستگی روشنفکرنماهای وابسته به غرب و القای اعتقادات استعمار انگلیس بیاثر شد، گفت: هر چند مظفرالدین شاه فرمان مشروطیت را در 14 مرداد 1285 امضا کرد؛ اما حقیقت امر آن است که مشروطه در مقابل تاج و سلطنت پادشاهان قرار داشت.
حجت الاسلام سیدیثانی ادامه داد: افزایش نارضایتی های گسترده علیه پادشاهان قاجار که از همان ابتدا دارای پایه اعتقادی و ملی نبودند، نیز یکی دیگر از عوامل اتحاد مردم و روحانیت در نهضت مشروطه بود؛ اما حیف که روشنفکرنماهای وابسته به غرب با اغفال اذهان عمومی، همان القائات استعماری انگلیس را ترویج کردند و سبب جدایی از روحانیت شدند.
وی جدایی از روحانیت را از عوامل شکست نهضت مشروطه برشمرد و گفت: اینکه عدهای روحانیت و علمای دین را محکوم به مخالف با مشروطه می کنند، باید بدانند که علما با مشروطه ای که به با توطئه انگلیسی همراه باشد، مخالف و خواستار مشروطه مشروعه بودند، نه مشروطه ای که حوائج اجانب را استجابت کند.
مدیر حوزه علمیه تبریز با بیان اینکه روحانیت از اواسط دوره صفوی نفوذ سیاسی فراوانی در جامعه سیاسی و اجتماعی یافته بود، گفت: سلاطین قاجار که جایگاهی برای خود نمی دیدند، عرصه را فراهم دیدند تا از قدرت نفوذ علما و مراجع میان مردم برای تثبیت پایههای قدرت خود استفاده کنند، اما همین روحانیت علیه حکومت استبدادی آنها قیام کرد.
وی با اشاره به اینکه علمای دین مخالف دخالت و نفوذ خارجی ها در جریان مشروطه بودند، تصریح کرد: تمام تلاش انگلیسها در آن دوران معطوف به کاهش نفوذ روحانیت و گرایش مردم به روشنفکرنماهای تحصیل کرده در خارج شده بود، چراکه روشنفکران به میزانی که به غرب روی کرده بودند از مذهب روی گردانده بودند.
حجت الاسلام سیدیثانی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به نقش علمای آذربایجان و تبریز در انقلاب مشروطه گفت: علمای بزرگی چون آیت الله سید ابوالحسن انگجی، میرزا صادق آقا مجتهد، آیت الله خسروشاهی و دیگر علمای آن دوران توانستند با ایجاد فضای بصیرت و بیداری سیاسی، مردم را به سوی مشروطه ای سوق دهند که مشروعیت داشته باشد./935/ت302/س