آموزش قرآن در کشور نیازمند بازتعریف اساسی است

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از روابط عمومی رادیو قرآن، برنامه رادیویی «افق» با موضوع «آموزش عمومی قرآن» و با حضور مهدی قره‌شیخ‌لو، قاری بین‌المللی قرآن کریم و رئیس سازمان دارالقرآن‌الکریم، رحیم خاکی، قاری بین‌المللی قرآن و محمدرضا پورمعین کارشناس‌ مجری این برنامه به روی آنتن شبکه رادیویی قرآن رفت.

براساس این گزارش، در ابتدای این برنامه مهدی قره‌شیخ‌لو، رئیس سازمان دارالقرآن‌الکریم درباره نقش آموزش قرآن در ترویج فرهنگ قرآن کریم، گفت: آموزش قرآن زیربنای تمام کارهای قرآنی در کشور است و حتی اگر فعالیت‌های پژوهشی، تبلیغی و ترویجی می‌کنیم در جهت انس بیشتر مردم با قرآن و آموزش قرآن است، البته نکته‌ای که در این حوزه باید مورد توجه قرار گیرد؛ این است که پس از سال‌ها نیازمند یک بازتعریف در آموزش قرآن در کشور هستیم که منظور از آموزش قرآن در کشور چیست.

آموزش قرآن به عنوان آموزش دین
رئیس سازمان دارالقرآن‌ ادامه داد: باید در باز تعریف خود از آموزش قرآن به این نتیجه برسیم که منظور از آموزش قرآن چیست و برای موفقیت در این حوزه چه کارهایی باید انجام داد، البته این مباحث که به عنوان آموزش قرآن مطرح می‌کنیم، باید به عنوان پیش‌نیاز مطرح شود و آموزش قرآن را به عنوان آموزش دین در نظر بگیریم.

در ادامه این بحث، رحیم خاکی، قاری بین‌المللی قرآن کریم اظهار کرد: ما برای موضوع آموزش‌های قرآن که زیر بنای مباحث بسیار مهم دینی و تربیت دینی فرزندان است، باید در سطح مدیریت کلان آموزشی کشور و مدیریت کلانی که برای موضوع قرآن در نظر گرفته شده‌ است، همچنین اسناد بالادستی که در جهت توسعه فعالیت‌های قرآنی است مباحث را پیش ببریم، بنابراین ضمن این‌که با نگاهی به اسناد در سطح ملی باید برنامه‌ریزی کنیم، در ادامه باید نیم نگاهی هم به آموزش‌های قرآنی داشته باشیم.

حمایت از شیوه‌های سنتی و مدرن در آموزش قرآن
وی ادامه داد: با توجه به روند جاری که هم‌اکنون دنبال می‌شود، باید از آموزش‌های نادرست جلوگیری کرده و از روش‌ها و شیوه‌های سنتی حمایت کرده و گاهی اوقات از شیوه‌های مدرن و جدید نیز استفاده کنیم، البته به این دلیل که موضوع آموزش قرآن بسیار مهم است؛ جمهوری اسلامی ایران باید یک مجموعه شیوه‌ها و ابزارهای جدید را نیز خلق کند تا بتواند این امر مهم را پیش ببرد.

در بخش دیگری از این برنامه محمدرضا پورمعین با اشاره به برنامه‌های آموزشی در سازمان دارالقرآن‌الکریم از رئیس این سازمان خواست تا موانع عدم پیشرفت در امر آموزش قرآن را بیان کند که مهدی قره‌شیخ‌لو در پاسخ به این پرسش اظهار کرد: ما برای توسعه آموزش نیازمند باز تعریف هستیم و آموزش‌هایی را منتقل کنیم که مردم نیازمند آن باشند و نکته دیگر فرهنگ‌سازی این کار است، چرا که در بخش هر چه عرضه کنیم و از آن طرف تقاضاً نباشد، کار پیش نمی‌رود.

توجه به نیاز مردم در حوزه آموزش قرآن
وی یادآور شد: ما نیازمند آن هستیم که توجه و حساسیت خانواده‌ها و نوجوانان را بیشتر کنیم که این کار نیازمند فرهنگ‌سازی بیشتر است و باید چیزی را عرضه کنیم که مردم نیازمند آن هستند، همچنین رسانه‌ها نیز باید توجه بیشتری به بحث آموزش قرآن داشته و آن گونه که شایسته است به این موضوع بپردازند.

قره‌شیخ‌لو با یادآوری این‌که برخی مراکز از حساسیت بالایی برخوردار هستند، اما هنوز بی‌سوادی قرآنی در جامعه از بین نرفته است، گفت: دستگاه‌های قرآنی باید به آموزش و پرورش و مراکز دانشگاهی کمک کنند و خود آموزش و پرورش و نهادهای آموزشی کشور نیز باید تقاضای کمک داشته باشند.

عدم هماهنگی سازمان‌های قرآنی کشور
در این بخش از برنامه رحیم خاکی درباره آسیب‌های حوزه آموزش قرآن در کشور گفت: موسسات قرآنی و افرادی که این موسسات را راه‌اندازی کرده‌اند، راه خود را می‌روند، خیلی از این موسسات دسترسی به استانداردهای لازم و مربیان خوب و توانمند ندارند و در روستاهای دورافتاده ما هم این حرکت آغاز شده، اما آسیب‌های زیادی وجود دارد که عمده‌ترین آسیب‌ها در عدم هماهنگی سازمان‌های قرآنی کشور است و تا زمانی که بحث آموزش‌های قرآنی در کشور در حد تعارفات باشد؛ ما راهی پیدا نخواهیم کرد.

وی در ادامه گفت: اگر فعالیت‌های قرآنی را به واقع ببینیم در می‌یابیم که بسیاری از موسسات بوده‌اند که با حداقل‌ها، کارهای بزرگ انجام داده‌اند و بخشی از نهادهای رسمی و دولتی هم بیشترین بودجه‌ها را گرفته‌اند، اما کمترین کارها را انجام داده‌اند و فکر می‌کنم سازمان تبلیغات اسلامی و سازمان دارالقرآن‌الکریم از دهه 60 با کمترین امکانات، پایه‌هایی را در حوزه آموزش قرآن گذاشتند که هنوز هم ثمرات آن در کشور دیده می‌شود و زحمات زیادی از سوی این سازمان‌ها کشیده شده است.

وی یادآور شد: البته وزارتخانه‌هایی هم بوده‌اند که با همین عناوین بودجه‌های زیادی را دریافت کرده‌اند، اما هیچ گزارش درخور ملاحظه‌ای ارائه نکرده‌اند و این عدم انسجام و هماهنگی بین موسسات و سازمان‌های قرآنی از جمله آسیب‌های جدی در این حوزه است.

قره‌شیخ‌لو در این بخش از برنامه در پاسخ به این پرسش که آیا آموزش‌های قرآنی در کشور تاکنون موفق بوده است یا خیر؛ گفت: برای موفقیت در آموزش‌های قرآنی باید یک هماهنگی بین تمامی دستگاه‌ها و سازمان‌های قرآنی ایجاد شود، ما در کشور نیازمند یک ساختار هستیم که در آن جایگاه قرآن و متولیان قرآنی مشخص باشد.

وی با یادآوری این‌که مسئولیت آموزش قرآن در کشور به وزارت آموزش و پرورش واگذار شده است، گفت: در شرایطی که آموزش و پرورش هنوز در امر آموزش قرآن به دانش‌آموزان موفق نبوده، چطور مسئولیت آموزش عمومی قرآن کشور به این وزارتخانه واگذار شده است، باید یک ساختار مناسب در این زمینه چیده شود و مسئولیت وزارتخانه‌ها و مسئولیت کمیسیون‌های قرآنی به بخش‌هایی داده شود که توانمندی این کار را داشته و کارنامه درخشانی در این حوزه داشته‌اند.

قره‌شیخ‌لو در ادامه عنوان کرد: در ادامه بازتعریفی که باید از آموزش قرآن در کشور داشته باشیم، باید یک بازتعریف در تمام فعالیت‌های قرآنی کشور نیز داشته باشیم که چه کسانی باید ساختار قرآنی کشور را تشکیل داده و مسئولیت‌های قرآنی کشور را بر عهده بگیرند و کدام مسئولیت‌های قرآنی به کدام سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها واگذار شود.

بحث‌های محتوایی آموزش قرآن مشکلی ندارد
در بخش دیگری از برنامه رادیویی «افق» رحیم خاکی، قاری بین‏‏‌المللی قرآن کشورمان عنوان کرد: بحث‌های محتوایی آموزش قرآن هیچ مشکلی نداشته و راه خود را می‌رود که ورود در این بحث‌ها هیچ مشکلی را حل نمی‌کند و مشکل اصلی مشکلات مدیریتی و برنامه‌ریزی‌های نادرست است؛ به طور مثال در شورای توسعه فرهنگ قرآنی مسئولیت آموزش عمومی قرآن به آموزش و پرورش داده می‌شود که کارشناسان واساتید قرآنی وقتی این را می‌شنوند، متاثر می‌شوند و منتظر می‌مانند که یک اتفاق جدید بیافتد و در حال حاضر به جایی می‌رسیم که پس از چهار سال آموزش و پرورش در حوزه آموزش‌های عمومی قرآن هیچ گزارشی ندارد.

خاکی ادامه داد: آموزش و پرورش در حوزه آموزش عمومی قرآن هیچ برنامه‌ای نداشته و هیچ گزارشی برای ارائه ندارد و با وجود بودجه‌های خوبی که طی چهار سال گذشته دریافت کرده، اما هیچ برنامه‌ای انجام نداده و در حوزه آموزش عمومی قرآن هیچ کار قابل توجهی انجام نداده است.

وی در ادامه این بخش از سخنان خود اظهار کرد: در حوزه پژوهش‌های قرآنی نیز همین مشکل وجود دارد و در طول چهار سال گذشته با وجودی که وزارت علوم مسئولیت این کار را بر عهده داشته، اما هنوز هیچ گزارشی از سوی کمیسیون پژوهش‌های قرآنی ارائه نشده است؛ این در حالی است که ما در آن سال‌ها پیشنهاد دادیم که جهاد دانشگاهی به این دلیل که سازمان تخصصی قرآن دارد، مسئولیت این کار را بر عهده بگیرد؛ اما اعضای جامعه قرآنی قبول نکردند و اعلام کردند که جهاد دانشگاهی در حدی نیست که بخواهد مسئولیت پژوهش‌های قرآنی را بر عهده بگیرد، ولی نتیجه این شد که می‌بینید.

نقش مهم خانواده‌ها در آموزش قرآن در کشور
در بخش دیگری از این برنامه قره‌شیخ‌لو با اشاره به نقش خانواده‌ها در تربیت قرآنی فرزندان و آموزش قرآن به کودکان و نوجوانان اظهار کرد: دستگاه‌ها، نظام، سازمان‌ها و بودجه یک بخش از کار قرآنی است که در این میان حساسیت مردمی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است و اگر بهترین شیوه‌ها را ارائه کنیم، اما تقاضا کم باشد به نتیجه مطلوب نمی‌رسیم و خانواده‌ها باید بدانند که در این حوزه نقش مهمی بر عهده داشته و در کنار مسئولان و متولیان قرآنی باید بتوانند کار خود را به درستی انجام دهند.

در بخش پایانی برنامه رادیویی «افق» رحیم خاکی عنوان کرد: با توجه به اهمیت بحث آموزش عمومی قرآن در کشور امیدواریم که در برنامه‌های آتی «افق» به بحث آموزش عمومی قرآن بیشتر پرداخته شود و لازم است که برنامه‌هایی با حضور مدیران و تصمیم‌گیران قرآنی کشور به روی آنتن برود و نسبت به بررسی اسناد بالادستی نیز باید یک نگاه ویژه وجود داشته باشد تا این ناهماهنگی در حوزه‌های قرآن و آموزش‌های قرآنی از بین برود.

همچنین در بخشی از این برنامه ارتباط تلفنی با حجت‌الاسلام والمسلمین بهشتی، مشاور وزیر آموزش و پرورش در امور قرآنی و مدیر کل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش برقرار شد.

یادآور می شود، برنامه «افق» هر هفته روزهای شنبه ساعت 14:15 به صورت زنده از شبکه رادیو قرآن بر روی موج 100 مگاهرتز پخش می‌شود./966/د102/ن