دلایل اجرایی نشدن قانون حجاب در گفت‌وگو با یک حقوقدان؛
بی حجابی دستبرد به ایمان و باور مردم است/ برخی شبهات حجاب ناشی از شهوت عملی است
خبرگزاری رسا ـ عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی(ره) ضمن استناد به اصل سوم قانون اساسی، یکی از وظایف مهم دولت اسلامی را بستر سازی برای ترویج و رشد فضائل اخلاقی در جامعه دانست و تأکید کرد: حجاب یک ارزش اجتماعی و حقوقی است که باید اجرا شود.
به گزارش سرویس اندیشه خبرگزاری رسا، در گفت‌وگو با استاد حوزه و دانشگاه و عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی(ره)، مسئله حجاب را از جوانب حقوقی بررسی نموده‌ایم. در این گفت‌وگو حجت الاسلام و المسلمین سید ابراهیم حسینی، عوامل و ریشه‌های بی‌حجابی و برخی دلایل اجرایی نشدن قانون حجاب را توضیح داده است. اجرای این قانون بر عهده دولت است که در این حال هنوز برخی حجاب را صرفا یک نزاکت اخلاقی تلقی می‌کنند!
رسا - آیا حجاب ضروری دین هست؟
حجاب که یکی از دستورات ضروری و قطعی اسلام است، تنها مأخوذ از فتوای یک یا دو فقیه و یا مستند به یک روایت نیست؛ بلکه اولا: وجوب حجاب یک حکم اتفاقی و بلا خلاف در بین مراجع تقلید است. ثانیا: این مساله تنها در بین شیعه واجب نبوده و در مذهب اهل سنت هم از ضروریات شمرده میشود. ثالثا: حکم حجاب، هم مستند به روایات و هم به آیاتی از قرآن کریم است که صراحت در همین مسأله دارند. به فرض مثال خداوند متعال در قرآن به پیامبر گرامی اسلام می‌فرماید: «یا ایها النبی قل لازواجک و بناتک و نساء المومنین ان یدنین علیهن بجلابیبهن» یا در سوره نور در ذیل بحث مقنعه می‌فرماید: «ان یضربن بخمرهن علی جیوبهن» که هر دوی این آیات، دال بر امر حجاب هستند. در تفسیر این آیات مرحوم طبرسی در کتاب مجمع البیان و جناب فخر رازی در تفسیر کبیر می‌فرمایند این دو آیه به این معناست که زنان باید طوری اندامشان را پوشانده و رو بگیرند که بدنشان نمایان نباشد.
رسا - به نظر شما عوامل بد‌حجابی چیست؟
برخی از ریشه‌های بد‌حجابی یا حجاب‌ستیزی را می‌توان از قرآن استخراج کرد؛ مثلا خداوند در سوره احزاب بعد از بیان فلسفه حجاب، زنان را از جلوه‌گری و خود‌نمایی در مقابل نامحرمان نهی کرده و این کار را از مصادیق جاهلیت می‌شمارد. همان کاری که زنان و دختران جامعه ما، تحت عنوان مد، مبتلا به این گناه هستند و چه خانواده‌هایی که با همین دام فرو نپاشیده است.
یکی دیگر از عوامل بی‌حجابی، ضعف ایمان و گاهی بی‌ایمانی افراد است. در جامعه ما عده‌ای که شاید مسلمان هم باشند، اصلا ماهیت این حکم را قبول نداشته و حجاب را مربوط به زمان‌های گذشته و یا مختص به زمان پیامبر(ص) می‌دانند. عده‌ای دیگر که شاید افراد دین‌مداری هم باشند، به خاطر قصور و کوتاهی، مسائل و احکام حجاب را فرا نگرفته‌اند و یا به احکام حجاب آشنا هستند، ولی به خاطر اباحهگری و لذت‌رانی، ملتزم به داشتن و رعایت حجاب نیستند.
شاهد این ادعا، استدلال افرادی است که مردم را به سمت بهائی‌گری، شیطان پرستی و مسیحیت تحریف شده دعوت می‌کنند؛ آنان می‌گویند دین اسلام سخت‌گیر بوده و روابط در آن محدود است؛ ولی در دیگر ادیان این‌طور نیست و روابط، محدودیتی ندارند.
خداوند متعال در سوره قیامت، خطاب به پیامبر(ص) می‌گوید: «لیفجر امامه یسأل ایّان یوم القیامة» این آیه در مورد عده‌ای از مردمان است که از زمان وقوع روز قیامت سؤال می‌کردند. قرآن می‌گوید آنان سؤال علمی نداشته و فقط شهوت عملی دارند! این عده برای این‌که می‌خواهند هر کاری که دلشان خواست را انجام دهند، از زمان وقوع قیامت سؤال می‌کنند. شایان ذکر است که مسأله اباحهگری، تنها در مسیحیت تحریف شده حاکم است، ولی در مسیحیت واقعی، همه قدیسین و راهبه‌ها که در کلیسا به عنوان مقام متصل به خدا از آنان یاد میشود، دارای حجاب کامل هستند.
نقش حیا در حجاب
عامل بعدی بی‌حجابی، مساله بی‌حیایی است که شاید مصداق حدیث پر‌گهر «لا دین لمن لا حیاء له» هم همین مطلب باشد. مشکل بی‌حیایی گاهی اوقات از مسائل مختلفی همچون رسانه، تکنولوژی و بعضی مطالب سایت‌ها و کتاب‌ها ناشی میشود که اصلی‌ترین آنها صداوسیما است. صداوسیما با ارائه و پخش تولیداتی همچون برنامه‌هایی که نمایان‌گر روابط عادی دختران و پسران است، دارای سهم زیادی در ترویج بی‌حیایی و بی‌عفتی است.
مسأله رابطه آزاد دختر و پسر، گاهی اوقات با مهر تأیید برخی از مسؤلین هم همراه میشود که جای بسی تأسف است. شاهد این ادعا عملکرد اخیر «معاون رئیس جمهور در امور زنان» است که ایشان «عدم تفکیک جنسیت» را ترجیح داده و رابطه آزاد دختر و پسر را بلا اشکال خوانده است! در حالی که این یک واقعیت است که خداوند جنس انسان‌ها را طوری خلق کرده است که نسبت به جنس مخالفشان جاذبه دارند و لذا برای این‌که روابط انسان‌ها انسانی بوده و محدود به خانه و خانواده باشد، حجاب را بر آنان واجب کرده است.
دخالت تعلیم و تربیت در امر حجاب
عامل بعدی بد‌حجابی، تعلیم و تربیت غلط فرزندان است که این عامل از قصورات والدین، دانشگاه‌ها و آموزش و پرورش ناشی میشود. قرآن کریم پدران و مادران را مسؤل امرار معاش فرزندان دانسته و این سخن از آیه «الرجال قوامون علی النساء» و دیگر آیات قرآن کریم اخذ میشود. قرآن در جایی دیگر علاوه بر معاش، تأمین معاد فرزندان را هم بر عهده والدینشان گذاشته است که این سخن هم از آیه «یا ایها الذین امنوا قوا انفسکم و اهلیکم نارا» برداشت میشود که مفهوم آیه این است که ای کسانی که ایمان آورده‌اید، هم خود و هم خانواده‌تان را از آتش جهنم نجات دهید. در جامعه ما والدین برای معاش و رفاه مادی فرزندان‌شان بسیار سعی و تلاش می‌کنند، ولی گاهی اوقات برای معاد و رفاه معنوی فرزندان، کوچکترین کار و تلاشی نکرده و به شدت از این مسأله غافل بوده‌اند.
مسأله سبک زندگی که رهبر معظم انقلاب چندین بار به آن اشاره کرده‌اند، در همین موضوع جلوه‌گر است که ما باید تعلیم و تربیت‌هایمان را بر اساس اسلام قرار دهیم. آموزش و پرورش هم هیچ‌گاه از این کوتاهی‌ها در امان نبوده است. آموزش و پرورش چه مقدار در مسأله آموزش افراد و چه مقدار در زمینه پرورش کار کرده است؟
رسا - علت کارشکنی‌ها در اجرای قانون حجاب چه چیزهایی است؟
انگیزه‌های سیاسی در این کارشکنی‌ها دخیل بوده و دشمنان ما نیز ملتفت این موضوع مهم شده‌اند که در جنگ با مسلمانان در هیچ جبهه سخت‌افزاری که سلاح آن شمشیر و اسلحه باشد موفق نخواهند شد. لذا آنان جنگ نرم را در پیش گرفته‌اند. در این جنگ، عقائد و ارزش‌های دینی را به جای سرزمین، نشانه رفته‌اند.
در همین راستا، اخیرا در آمریکا کتابی در یک موسسه تحقیقاتی به نام "رند"، شاید بعد از چهار پنج سال تحقیق و زحمت فراوان، زیر نظر پنتاگون چاپ شده است. اسم این کتاب «ایجاد شبکه جهانی مسلمانان میانه رو» است. در این کتاب مسلمانان میانه‌رو به کسانی اطلاق شده است که خواهان اجرای شریعت اسلامی نیستند. آنان برای این‌که بتوانند یک شبکه‌ای ایجاد کنند که با دولت اسلامی مخالفت کند، چند راهبرد مطرح کرده‌اند که یکی از آنها ترویج تفکر فمینیسمی است. آنان مسلمان میانه‌رو را به عده‌ای که طرفدار فمینیسم و حقوق بشر غربی باشند اطلاق کرده‌اند. این مسأله یکی از مصادیق بارز جنگ نرم است که آنان علیه مردمان ما شروع کرده‌اند.
دشمنان برای مقابله با کشور ما، به عنوان یک قدرت سیاسی و برای از بین بردن ارزش‌های اسلامی، حجاب را انتخاب کرده‌اند؛ چرا که آنان خوب می‌دانند که در این جبهه، حجاب برای ما سنگر است.
انقلاب ما انقلابی قرآنی و اسلامی بوده و اصول آن بر اساس معیارهای دینی ما نهادینه شده است. خداوند در قرآن می‌فرماید: «الذین ان مکناهم فی الارض اقاموا الصلاة و اتو الزکاه و امروا بالمعروف و نهوا عن المنکر» لذا حکومت لیبرالی و یا حکومت خنثی، مورد پذیرش قرآن نیست. دولت‌مردان جامعه ما باید متوجه نکات گران‌بهای این آیه باشند و تصویب و اجرای قوانین در کشور اسلامی را در چارچوب اوامر و نواهی قرآن و اسلام قرار دهند.
رسا - چه پیشنهاداتی برای اجرای قانون حجاب دارید؟
اجرای قانون حجاب نباید با خشونت آغاز شود؛ بلکه باید در مرحله اول با نصیحت و خیرخواهی اجرا شود؛ ولی در صورت قانون‌شکنی در مراتب بعدی، اجرای خشونت و اجبار، مثل خشونت در سرپیچی از دیگر قوانین لازم میشود. چطور در مورد کسی که به فرض مثال در زمینه رانندگی قانون‌شکنی کرده و کمربند ایمنی نمی‌بندد هیچ‌گاه ملایمت و مسالمت به کار گرفته نشده و اجبار حاکم است؟ یا در اجرای قانون در مورد فردی که دزدی می‌کند هیچ‌گاه کسی مدعی نمی‌شود که نباید اجبار و خشونت باشد و باید برخورد مسالمت‌آمیز داشته باشیم؟ آیا عادلانه است نسبت به افرادی که با قانون‌شکنی، دین مردم را به غارت برده و چه بسا گاهی عامل فروپاشی بسیاری از خانواده‌ها می‌شوند، به نصیحت و تذکر اکتفا کرده و یا بی‌تفاوت باشیم؟
رسا - وظیفه دولت در قبال حجاب چه می تواند باشد؟
همان‌طور که در اصل سوم قانون اساسی مطرح شده است، یکی از وظایف مهم دولت اسلامی بستر سازی برای ترویج و رشد فضائل اخلاقی در جامعه است. عملکرد دولت اعتدال‌گرای فعلی هم در زمینه حجاب، اگر تنها به شعاردهی و یا تعبیر از حجاب به نزاکت اخلاقی و... ختم شود کافی نیست. زیرا حجاب نه تنها یک نزاکت اخلاقی نیست، بلکه یک ارزش اجتماعی، حقوقی و قانونی است که باید اجرا شود. دولت در مورد برنامه‌های صداوسیما، جراید و نشریاتی که در راه ترویج بی‌حجابی قدم‌بردار هستند مسؤل است. جامعه و کشور ما دارای خط قرمزها و محدودیت‌هایی است و این خط قرمزها نباید با سوء استفاده از لفظ آزادی بیان، مورد هجمه و تجاوز قرار بگیرد. ما مدعی نیستیم که مردم را باید اهل بهشت کنیم، ولی اجازه هم نمی‌دهیم که عده‌ای ایمان و عقاید ما را متزلزل کرده و ما را به اجبار جهنمی کنند.
رسا - عملکرد‌های مسؤلین فرهنگی را چطور ارزیابی می‌کنید؟
ما نباید فقط آرمانی فکر کنیم؛ باید در مقام عمل هم حضور داشته باشیم. کشور ما در مقام قانون‌گذاری و اجرا، شاید یکی از شاخص‌ترین کشورهای جهان باشد؛ ولی نباید به این مقدار بسنده کنیم. مراکز و نهاد‌های فرهنگی ما کوتاهی کرده و آن طور که قرآن می‌گوید حجاب را توضیح و تبیین نکرده‌اند؛ آنان نگفته‌اند که حجاب محدودیت نبوده بلکه مصونیت و عفاف است و یا نگفته‌اند که حجاب به خاطر حفظ انسانیت و شرف انسانی، واجب شده است. گاهی اوقات بعضی از مسؤلین فرهنگی ما، نسبت به موضوع حجاب، کم‌اعتقاد و حتی بی‌اعتقاد بوده‌اند. این مسأله در دولت اصلاحات خود را بیشتر نشان داد؛ تا جایی که رهبر معظم انقلاب، حتی با ذکر نام فرمودند که آقای مهاجرانی(وزیر ارشاد وقت) حتی یک کار هم برای اسلام انجام ندادند و چه بسا کارهایی علیه اسلام انجام دادند. اگر این‌چنین افرادی در رأس نظام فرهنگی ما جای بگیرند، دیگر تکلیف فرهنگ جامعه روشن است. اظهار طرفداری از این افراد که بعد از آوارگی‌ها در نهایت پناهنده ملکه انگلیس شده‌اند و زدن عکس آنان در هر دولت و وزارتخانه‌ای مایه تأسف است و یا جای تأسف است که برخی دیگر از افراد که حتی در فتنه 88 هم دست داشته‌اند برای پست‌های دولتی گزینش شده و جای بگیرند و این یک اخطار جدی است.
ما در انجام وظیفه خود کوتاهی کرده‌ایم و گاهی اوقات اصلا معتقد به این امر نبوده‌ایم. در همه جا مسؤلین خوش انصافی به خاطر تعهد کاری به اداره یا سازمان خود، حتی به کارهایی هم که خودشان اعتقادی به آن ندارند، ملتزم بوده و آن را اجرا می‌کنند؛ ولی برخی از آقایان حتی در این حد هم، انجام وظیفه نکرده‌اند. باید توجه داشته باشیم که دشمن با تمام قوا در میدان جنگ حاضر بوده و حتی رسانه و تکنولوژی را در راستای اهداف جبهه خود، علیه ما استعمار کرده است.
رسا - آیا بی‌حجابی تجاوز به حقوق دیگران است؟
بالاترین حق در جامعه، حق خداوند و با‌ارزش‌ترین سعادت‌ها، قرب الی الله است. این دنیا تمام شدنی و فانی است؛ دار آخرت است که جاودانه است. کسانی که اعتقاد و ایمان مردم را متزلزل کرده و یا عامل کوچکترین اختلافات و فروپاشی خانواده‌ها می‌شوند، خیانت‌کارترین افراد هستند. اگر دزدی کار غیر‌اخلاقی و غیر‌انسانی است، دستبرد به ایمان و باور مردم، بدترین دزدی‌هاست. شخص دزد، تنها از یک نفر دزدی می‌کند و تنها هم کالای دنیوی می‌دزدد؛ حال جزای دزدی، که ایمان و آخرت افراد را از آنان می‌گیرد چیست؟
رسا - راهکارهای فرهنگی نهادینه سازی حجاب در جامعه چیست؟
اصلی‌ترین راهکار برای رشد حجاب، برطرف‌سازی عوامل بد‌حجابی است. یکی از این راهکارها توجه مضاعف دانشگاه‌ها، آموزش و پرورش و والدین، به مسأله خطیر حجاب است. اگر ما مدعی هستیم بی‌حیایی عامل برای بد‌حجابی است، باید حیا را نهادینه کنیم و یا اگر معتقدیم برنامه‌های صدا و سیما و رسانه مضر است، باید در برنامه‌ها و تولیدات، تجدید‌نظر کنیم.
بدانیم که شهیدان در راه حفظ ارزش‌های اسلامی شهید شده‌اند و هر کس نسبت به ارزش‌های اسلامی سستی بکند خیانت به این خون‌های پاک کرده است. انشاالله که بتوانیم پایبند به اهداف شهیدان بوده و راه آنان را ادامه دهیم.
رسا - با تشکر از وقتی که گذاشتید.
976/401الف/ر
ارسال نظرات