عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح کرد؛
تفاوت های اقتصاد اسلامی با اقتصاد مادی
خبرگزاری رسا ـ دکتر رحیم پور ازغدی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در جمع دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی‌تکنیک) تهران،با اشاره به مفهوم اقتصاد از دیدگاه قرآن و تمایز آن با سایر اقتصادهای مادی گفت: در این تفاوت‌ها هم عدالت حقوقی و هم عدالت اخلاقی را باید در نظر گرفت که هیچ‌یک از این ارزش‌ها در اقتصاد مادی یا به چشم نمی‌خورد و یا به ندرت دیده می‌شود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، دکتر حسن رحیم پور ازغدی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی عصر امروز چهارشنبه 17 اردیبهشت‌ماه در جمع دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی‌تکنیک) تهران،با اشاره به مفهوم اقتصاد از دیدگاه قرآن گفت: از نظر قرآن کریم، برای هر انسانی در زندگی سهم ویژه‌ای در نظر گرفته شده است که باید از آن بهرهمند شده و هرگز از یاد نبرد.
وی افزود: قرآن قوانین اقتصادی جامع و کاملی بیان کرده است که بکارگیری آن در اقتصاد ملی و شخصی می‌تواند سلامت و سعادت دنیوی و اخروی انسان را تضمین کند.
این استاد حوزه و دانشگاه منشأ ارزش اقتصادی از دیدگاه قرآن را نیاز انسان به غذا، بهداشت، امنیت، مسکن و ... عنوان کرد و ادامه داد: بدن انسان ابزار تکامل اوست و از همین جاست که بحث اقتصاد قرآنی مطرح می‌شود.
وی با بیان تفاوت‌های اقتصاد قرآنی با اقتصاد مادی بر اساس آیات قرآن اظهار داشت: در این تفاوت‌ها هم باید عدالت حقوقی و هم عدالت اخلاقی را در نظر داشت تا مشخص شود چگونه از این حقوق باید استفاده کرد بدون اینکه اسراف کنیم، تکبر داشته باشیم و یا از انفاق خودداری کنیم.
رحیم‌پور ازغدی، عدالت حقوقی و اخلاقی را نقطه تمایز اقتصاد اسلامی با سایر اقتصادهای مادی دانست و تاکید کرد: بر اساس اقتصاد اسلامی، باید در زندگی به خدا و انجام واجبات دینی اصالت داد و رابطه با مبدأ خلقت را همواره در وجود خود تقویت کرد، زیرا هدف همه امور، رسیدن به رستگاری و سعادت ابدی است.
وی از تلفیق دعا با کار و تلاش به عنوان هنر زندگی دینی و الهی یاد کرد و گفت: در آیات قرآن به موضوعات اقتصادی همچون مدیریت عقلانی و مدبرانه اموال و ثروت‌ها و پرهیز از سپردن آن به اشخاص نادان و تلاش برای رفع نیازهای مادی و جلوگیری از وقوع اقتصاد خراب که موجب به خطر افتادن توحید و عدالت و تضعیف دین می‌شود، تاکید فراوانی شده است.
این نظریه‌پرداز اسلامی به تفاوت‌های دیگر اقتصاد اسلامی با اقتصاد مادی اشاره کرد و گفت: کاهش اختلاف طبقاتی و تقسیم ثروت در جامعه به صورت عادلانه، عدم تجاوز به سهم دیگران، انحصاری نشدن ثروت برای گروه خاصی از جامعه و انفاق و پرداخت زکات و کمک به مستمندان از موارد دیگری است که در اقتصاد اسلامی وجود دارد و این در حالی است که در اقتصادهای مادی دیگر هیچ‌یک از این ارزش‌ها یا به چشم نمی‌خورد و یا به ندرت دیده می‌شود.
وی با تشریح مسائلی همچون زکات و غیرقابل تفکیک‌بودن آن با نماز گفت: یکی از وجوه تمایز اقتصاد توحیدی با سایر اقتصادها این است که در اقتصاد توحیدی، علم، ثروت، قدرت و ... متعلق به همه انسان‌هاست و باید آن را منتشر کرده و دیگران را نیز از آن بهرهمند کرد، اما از دیدگاه مادیّون، که به طور شاخص در جامعه و دول غربی می‌توان مصادیق آن را به روشنی مشاهده کرد، علم و قدرت و تکنولوژی مخصوص آنهاست و در مواردی مثل انرژی هسته‌‌ای، نه تنها فناوری آن را در اختیار دیگران قرار نمی‌دهند، بلکه مانع دستیابی به آن نیز می‌شوند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی به برخی از خصلت‌های ناپسندی که بر اساس آیات قرآن، صاحبان آنها کافر بوده و شایسته عذاب هستند، اشاره و تصریح کرد: کسانی که اهل بخل هستند، آن را در میان مردم ترویج می‌دهند و آنچه را از دنیا که در اختیار دارند پنهان می‌دارند و باز هم صدای اعتراض و ناله آنها بلند است، جزو این دسته از افراد هستند که عذاب خوارکننده و توأم با تحقیر و اهانت در انتظار آنها خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه برخی از مردم در موضوع دنیا و آخرت، اصل را با فرع اشتباه گرفته‌اند، افزود: از آیات قرآن چنین برمی‌آید که انسان برای دنیا خلق نشده است، بلکه این طبیعت و دنیا است که برای بهره‌برداری و استفاده از دنیا با نگاه توحیدی خلق شده و در حقیقت، انسان برای رسیدن به آخرت آفریده شده است.
رحیم‌پور ازغدی از انسان به عنوان هدف غایی و دنیا به عنوان وسیله‌ای برای رسیدن به آن هدف متعالی یاد کرد و اظهار داشت: بر اساس روایتی از معصوم(ع)، دنیا برای استفاده انسان خلق شده است و انسان‌ها برای ابدیت و در واقع، دنیا معبر است و انسان‌ها فقط از آن عبور می‌کنند و مجالی برای ماندن دائمی در آن نیست؛ لذا باید مراقب بود که انسانیت فدای قدرت‌طلبی و ثروت‌اندوزی و شهوت و ریاست نشود (خَلقتُ للبقاء و لا للفناء).
وی از مومنان در تعریف قرآنی به عنوان افرادی یاد کرد که تارک دنیا نیستند، اما سوار بر دنیا بوده و با در نظر گرفتن اخلاق و حقوق الهی و با توجه به آن هدف اصلی که همان سعادت بشر است، از آن بهره می‌برند.
این استاد حوزه و دانشگاه همچنین با اشاره به روایتی از پیامبر اکرم(ص) که فرمود، «اگر نهالی در دست داری و عمر دنیا تمام شده و هنگامه قیامت فرا رسیده باشد، آن نهال را بکار» تصریح کرد: هر چند نباید دلبسته دنیا بود و به آن به عنوان پلی برای گذر به سوی آخرت نگریست، اما در عین حال باید تا لحظه آخر در راه رسیدن به کمال و رستگاری تلاش کرد و در کنار اعتقاد عمیق به آخرت و معاد باوری و خدا باوری مطلق، به کار و فعالیت جسمانی نیز پرداخت.
وی با اشاره به داستان زندگی حضرت یوسف در زندان مصر گفت: حضرت یوسف(ع) در زندان بسیار بانشاط و تمیز و مرتب بود و این از آن جهت مهم است که بر اساس نگاه قرآنی، انسان در هر زمان و شرایطی باید در دنیا با تکیه بر آخرت‌شناسی به تلاش و کوشش دقیق و مستمر برای آبادکردن دنیا و کسب رزق و روزی و کشف اسرار طبیعت و علوم تجربی با نگاه توحیدی بپردازد، چرا که اسلام با تنبلی و بی‌حالی مخالف است.
این محقق و پژوهشگر دینی در تفسیر آیه‌ای از سوره الرحمن که می‌فرماید، «اگر توانایی نفوذ در لایه‌های آسمانها و زمین را دارید، نفوذ کنید و نخواهید توانست مگر اینکه به قدرت (فکری و علمی و یدی) مجهز باشید» ابراز داشت: در این آیه خداوند به انسان‌ها اجازه نفوذ در آسمانها و زمین را داده است، این نفوذ قانونمند بوده و از لحاظ علمی و شرعی نیز امکان‌پذیر است.
وی در ادامه برخی از نعمت‌های خداوند را که در قرآن به آن اشاره شده است، یادآور شد و خاطرنشان کرد: در قرآن به نقش بادها در زندگی همه موجودات اشاره شده است که اگر جریان هوا نبود، بارانی نمی‌بارید، گرده‌افشانی گیاهان انجام نمی‌شد و حیاتی برای هیچ موجود زنده‌ای متصور نبود.
وی به موضوع زنده شدن انسان پس از مرگ نیز اشاره کرد و گفت: قرآن به مشرکانی که زنده شدن پس از مرگ را غیرممکن می‌دانستند، چنین پاسخ می‌دهد که زنده کردن دوباره انسان‌ها از خلقت اولیه آنها سخت‌تر نیست و ما قادریم حتی سرانگشتان انسان را ،که برای هیچ انسانی با انسان دیگر مشابه نیست، دوباره خلق کنیم.
عضو شورای انقلاب فرهنگی همچنین با اشاره به مرگ روزانه میلیاردها سلول در بدن انسان افزود: در طول روز میلیاردها سلول در بدن انسان از بین می‌رود و سلول‌های جدید جایگزین آن می‌شود بدون آنکه در حافظه، ظاهر بدن، خلق‌و‌خو و ... تغییری حاصل شود و چنین به نظر می‌آید که هر روز خلقتی دوباره در بدن انسان صورت می‌گیرد.
وی با اشاره به حقوقی که در اختیار انسان‌ها برای استفاده از نعمات دنیوی وجود دارد، اظهار داشت: برخی از حقوق مثل حق حیات و یا تنفس وجود دارد که همه انسان‌ها و به عبارتی، همه موجودات به طور یکسان و بدن انجام هیچ کار یا تلاشی از آن بهره‌مندند و از این حقوق به عنوان حقوق عادی یاد می‌شود.
رحیم‌پور ازغدی در پایان به تشریح نوع دیگر از حقوق انسان‌ها پرداخت و افزود: این بخش حقوق، برای هر فرد، خاص و منحصر به فرد است و منشأ فاعلی دارد و هر فرد به اندازه تلاش خود مقدار معینی از آن را در اختیار می‌گیرد، مثلا هر کس کار بیشتری انجام می‌دهد امکانات بیشتری دریافت می‌کند.
گفتنی است، نشست‌های تخصصی دینی به همراه تفسیر قرآن، چهارشنبه هر هفته به همت دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در مجموعه تالارهای دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی‌تکنیک) تهران برگزار می‌شود./9591/پ201/ع
ارسال نظرات