حجت الاسلام رهنمایی تبیین کرد؛
راهبردهای اسلامی‌شدن دانشگاه‌ها
خبرگزاری رسا ـ عضو هیأت علمی موسسه امام خمینی(ره) به بیان ویژگی‌های دانشگاه اسلامی امام صادق(ع) پرداخت و گفت: نخستین سبک حضرت صادق(ع) در پرورش دانشجو را مدیریت فرصت‌ها دانست و خاطرنشان کرد: کسی می‌تواند در جنگ میان خلفای عباسی و اموی این فرصت را قدر بداند و استفاده کند که دارای یک سبک مدیریتی باشد و امام دارای چنین مدیریتی بودند.
حجت الاسلام والمسلمین سید احمد رهنمایی، عضو هیأت علمی موسسه امام خمینی(ره)، در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا به بیان ویژگی های دانشگاه اسلامی پرداخت و گفت: هشت ویژگی را می توان از سیره امام صادق(ع) درباره دانشگاه اسلامی استنباط کرد.
وی نخستین ویژگی دانشگاه امام صادق را محور بودن توحید دانست و افزود: شاکله علوم اسلامی را باید توحید تشکیل دهد از این جهت که مبدع و مبتکر اصلی علوم خداوند متعال است که به انبیای الهی الهام شده و از طریق آنها به کل جامعه بشری هدیه شده است، بنابراین هر رشته ای در دانشگاه امام صادق(ع) بایستی دانشجو و استاد و کلیه عوامل آن به جانب توحید الهی هدایت کند.
عضو هیأت علمی موسسه امام خمینی(ره) جامعیت را از دومین ویژگی‌های هر دانشگاه خواند و با تأکید بر جامعیت اسلام در پوشش همه ابعاد زندگی انسان‌ها بیان داشت: دانشگاه اسلامی باید نسبت به تمام ابعاد زندگی بشر در رشته‌های مختلف علمی همانند معارف الهی، علوم پایه و علوم طبیعی جامعیت داشته باشد.
وی افزود: امام صادق(ع) تا جایی که می‌توانستند این جامعیت را در سیره خود به منصه ظهور رساندند؛ و به دنبال این جامعیت ویژگی سوم که پاسخ گویی به نیازهای مادی و معنوی جامعه اسلامی و بشری است تحقق می یابد و هم مسلمانان و هم انسان هایی که از اسلام دور هستند نیز با مراجعه به این دانشگاه نیاز خود را تأمین می کنند.
مدیر گروه علوم تربیتی امام خمینی(ع) ویژگی چهارم دانشگاه اسلامی را فعال، پویا و بانشاط بودن عنوان کرد و گفت: در محیط دانشگاه امام صادق(ع) شادابی و جنب و جوش علمی مشاهده می شود که جاذبه خاصی دارد و علامت این نشاط علمی پرورش چهار هزار دانشجو در محضر ایشان است.
وی تأمین سعادت دنیا و آخرت انسان ها، حافظ دین و دنیای مردم بودن و ترویج ارزش ها و باورهای اصیل و حقیقی را از دیگر ویژگی های این دانشگاه اسلامی برشمرد و افزود: این هشت ویژگی را می توان از سیره حضرت برداشت کرد و باید توجه داشت که فعالیت ایشان فراتر از یک دانشگاه است به همین خاطر بسیاری از اندیشمندان این فعالیت ها را در حد نهضت و قیام علمی معرفی کرده اند.
حجت الاسلام والمسلمین رهنمایی با بیان این که ارزش نهضت علمی امام صادق(ع) از قیام امام حسین(ع) کمتر نبود ابراز داشت: در میان اهل بیت(ع) امام حسین و امام صادق(ع) دارای کنیه «اباعبدالله» هستند و اگر بخواهیم تفسیری از «اباعبدالله» داشته باشیم معنای آن نوعی جنبه تربیتی و مربیگری و پدری برای جامعه بشری است یکی با قیام مظلومانه و شهادت طلبانه خود و دیگری با نهضت علمی.
وی هشام بن حکم، مفضل بن عُمَر کوفی، جابر جعفی، محمد بن مسلم سقفی، ابان بن تغلب، مؤمن طاق، جابر بن حیان و زرارة بن اعین را از شاگردان سرشناس امام برشمرد و تأکید کرد: هر یک از این دانشمندان در حوزه به خصوصی تبحر داشتند به طور مثال جابر بن حیان را «ابو الکیمیاء» می نامند و این نشان از سبک های پرورش دانشجو در نزد امام است که می توان به شش سبک در سیره ایشان اشاره کرد.
عضو هیأت علمی موسسه امام خمینی(ره) نخستین سبک حضرت در پرورش دانشجو را مدیریت فرصت‌ها دانست و خاطرنشان کرد: کسی می‌تواند در جنگ میان خلفای عباسی و اموی این فرصت را قدر بداند و استفاده کند که دارای یک سبک مدیریتی باشد و امام دارای چنین مدیریتی بودند.
وی تدارک کرسی های فاخر مناظره در مواجهه با جریان های فکری و اعتقادی منحرف، تدارک کرسی های نظریه پردازی در باب فقه و احکام و ارزش ها، تشویق به ورود به فضاهای علمی و نظری را از دیگر سبک های امام برشمرد و افزود: مهم ترین سبک امام در پرورش دانشجو استاد پروری است.
مدیر گروه علوم تربیتی امام خمینی(ره) شش نکته در تبیین سیره امام صادق(ع) در خصوص نقد و مناظره عنوان کرد و اظهار داشت: امام فرصت مناسب و کافی به طرف مقابل خود می دادند و اجازه می دادند درباره نظریه خود هر چه می تواند صحبت کند این کار از دو جهت مهم بود یکی این که خود گوینده کمک می کرد با خیال راحت هر چه در ذهن داشت مطرح کند و دوم این که به منتقد ناظر فرصت بهتر و بیشتری می داد تا پاسخ لازم را بدهد.
وی دومین سیره امام(ع) در نقد و مناظره را قطع نکردن سخنان خصم دانست و افزود: این کار باعث می شود تا رشته کلام از دست او خارج نشود در غیر این صورت اظهار می کند که تمام حرف خود را نزده است و وجهی برای محکومیت منتقد ایجاد می کند.
حجت الاسلام والمسلمین رهنمایی تبیین صحبت خصم و رعایت متانت و امانت در مقابل او را یکی دیگر از سیره امام در نقد و مناظره دانست و گفت: امام(ع) هنگام شنیدن صحبت های طرف مقابل خود به تبیین دوباره می پرداختند تا دیگران خوب متوجه شوند و اگر احیانا جایی برای سوء تفاهم باشد برطرف شود در غیر این صورت خصم منکر جواب منتقد می شود و بیان می دارد که منظور دیگری داشته است.
وی پاسخ کافی و وافی، استفاده از حکمت و برهان و جدال احسن را از دیگر سیره های امام در نقد و مناظره برشمرد و تاکید کرد: استفاده از حکمت و برهان برای مجاب کردن تمام انسان ها است و شیوه جدال احسن برای جایی است که طرف مقابل قانع نمی شود و یا اظهار می کند که قانع نشده و برای صحنه گردانی مجلس از این حربه استفاده می کند.
مدیر گروه علوم تربیتی امام خمینی(ره) در ادامه به تبیین سیره امام صادق(ع) در مقابل شخصیت های معاصرش پرداخت و گفت: هشام بن حکم، ولید بن یزید بن عبد الملک، یزید بن ولید بن عبد الملک از خلفای بنی امیه و عبدالله بن محمد معروف به سفاح و منصور دوانیقی از خلفای عباسی«لعنهم الله» شخصیت های سیاسی معاصر امام(ع) بودند.
وی حضور فعال در جریانات و امور سیاسی روز، دفاع از حقانیت اهل بیت(ع)، فرستادن نیرو به بلاد مختلف برای تبیین مواضع امام و به دست آوردن اطلاعات را از سیره امام در مقابله با حکام اموی و عباسی برشمرد و اظهار داشت: خلفای عباسی با دست آویز قرار دادن شعار«الرضا فی آل محمد» اظهار می کردند که انقلاب ما خواستار به مسند نشاندن اهل بیت(ع) است و با این ریاکاری و ظاهرسازی می خواستند در بین مردم اعتبار کسب کنند، امام نیز روشنگری می کردند که اگر قدرت به دست آن ها بیفتد امان از اهل بیت(ع) خواهند ربود.
عضو هیأت علمی موسسه امام خمینی(ره) در ادامه افزود: موضع امام در مقابل شخص منصور دوانیقی آن گونه بود که هیچ یک از درخواست های نامشروعش را نمی پذیرفتند و به همین جهت حضرتش را به شهادت رساند.
وی تأکید کرد: از درس هایی که می توان از زندگی امام گرفت این است که هر کس در مسند حق باشد باید در این مسند استوار بایستد و اگر تقیه لازم شد برای حفظ دین است نه حفظ شخص و پیام رسای شهادت ایشان استواری در راه دین است.
حجت الاسلام والمسلمین رهنمایی به تأثیرگذاری اندیشه امام صادق(ع) در تمدن اسلامی اشاره کرد و گفت: علم و دانش، باورها، ارزش ها، آداب و سنن و سبک زندگی ارکان تمدن اسلامی را تشکیل می دهد و امام(ع) برای پایه گذاری تمدن عظیم اسلامی همه این ارکان را احیا کردند و اگر این ارکان مستند به دین باشند و انسان را به توحید فراخوانند به مراتب قدرتمندتر می شوند.
وی در پایان سخنان خود گفت: امام صادق(ع) در مدت عمر65 ساله پربرکت خود تمام این تحولات را پایه گذاری کرد و با آن همه مرارت ها و سختی هایی که بود نشان دادند اگر انسان در تنگناها و عسروحرج ها بخواهد فعالیت کند و برای خدا باشد خدا کمک می کند، خداوند عصر امام صادق(ع) همان خدایی است که امروز است؛ از این رو به همان اندازه اجتهاد امام صادق(ع) ثمر داده اجتهاد یاران امام نیز ثمر خواهد داد./921/ت301/س
ارسال نظرات