پیام‌های مبارزاتی شهید هاشمی نژاد برای روحانیت معاصر
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، آیت‌الله سیدعبدالکریم هاشمی‌نژاد یکی از شهدای گران‌قدر انقلاب اسلامی است که خدمات بسیاری را برای پیروزی انقلاب اسلامی در شهر مشهد انجام داده است. به بهانه آغاز هفته دفاع مقدس و برگزاری بزرگداشت شهید هاشمی نژاد در حرم رضوی پای صحبت سید محمد جواد هاشمی نژاد فرزند شهید هاشمی نژاد و مدیر فرهنگی آستان قدس رضوی می نشینیم تا از دریچه نگاه او، بیشتر با شخصیت ارزشمند و گران‌قدر این شهید والامقام آشنا شویم.
رسا - درباره ویژگی های فردی و اجتماعی شهید هاشمی نژاد بفرمایید.
شهید هاشمی نژاد از شاگردان برجسته امام(ره) در دو جهت، یکی در جهت پرورش یافتگی علمی و دیگری در جهت پرورش یافتگی فکری و سیاسی و اجتماعی بود.
شهید هاشمی نژاد از نمونه های بارز و مشخص تلفیق دین و دیانت و سیاست بود. او فردی درس خوانده و متدین و سیاستمداری دیندار بود که از بدو شروع فعالیت های اجتماعی خودش در اوایل جوانی که مصادف با پایان دوران اجتهادش بود، با توجه به زمینه های قبلی فکری اش شروع به فعالیت های اجتماعی، سیاسی و حوزوی به صورت همزمان داشت.
رسا - پیام کتاب های ایشان برای نسل جوان چه عواملی است؟
کتب نشر یافته شهید هاشمی نژاد تا قبل از شروع نهضت امام خمینی(ره) که در حدود پنج سال است، نشان دهنده این امر است که این عالم بزرگوار و فاضل زمینه های سیاسی و اجتماعی کشور ایران را به خوبی شناخته بود و بستر آماده برای آغاز نهضت امام راحل را نیز درک کرده بود و با نشر کتب که بسیار هم مورد توجه جامعه بود و این نهضت و حرکت سیاسی و اجتماعی خودش را شروع کرد و تا پایان عمر هم این روش و منش خودش را داشت و به صورت منسجم و فشرده فعالیت های گسترده و آثار فراوانی را از خود به جای گذاشت و در طول حیات کوتاه 40 ساله خودش برکات فراوانی را به یادگار گذاشت.
مهمترین دغدغه های شهید هاشمی نژاد در کتب به یاد گار مانده
مهمترین مسأله های روز آن دوران که البته هیچ دورانی را نمی توان در جامعه اسلامی خالی از آن دغدغه ها دانست، این موضوعات دغدغه های اصلی و فکری شهید هاشمی نژاد بود.
با مقایسه آثار تولیدی شهید هاشمی نژاد و متفکرینی مثل شهید مطهری(ره) می توان به این موضوع پی برد که این دو یک نوع نگاه و بینش و دغدغه مشترک داشتند؛ شهید هاشمی نژاد در بین شهدای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بیشترین آثار مکتوب را بعد از شهید مطهری از خودش بر جای گذاشت و اتفاقا این دو بزرگوار کسانی بودند که دغدغه اصلی شان مسایل فکری و اعتقادی در جامعه و نسل جوان آن دوران بود که این دغدغه ها همان زمینه ها و پایه های فکری یک جامعه را تشکیل می دهند.
لذا همیشه و در همه زمان ها، دغدغه های بیان شده در کتب آنان قابل بهره برداری است؛ چرا که آثار مکتوب و غیر مکتوب شهید مطهری هم پس از گذشت 50 سال مورد استفاده نسل کنونی در عصر حاضر قرار می گیرد و شهید هاشمی نژاد هم آن کتبی را که بیش از 40 سال پیش نوشت و به موضوعات مختلفی در آنها پرداخته شده است، مورد استفاده نسل فعلی است و آنچه که در دیدگاه فکری این شهدای بزرگوار حائز اهمیت است، مسایل ریشه ای و پایدار و مشترک بین نسل ها است.
رسا - مهمترین هدف شهید هاشمی نژاد برای مبارزه چه بود؟
شهید هاشمی نژاد به عنوان یک متفکر اسلامی جامعه و مشکلات جامعه و آنچه که باعث می شود نسل ها به لحاظ فکری و علمی و اعتقادی عقب بیفتند را درک می کرد.
یکی از موانع اصلی جوامع در همه حوزه های پیشرفت و حرکت به جلو در صحنه های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی وجود عوامل فاسد در هر جامعه و یا وجود عوامل وابسته ای که مانع پیشرفت و رشد و ترقی جامعه می شوند و کسانی که این دغدغه ها را داشتند، هدف از مبارزه شان آگاه کردن جامعه است که در نتیجه انتهای این آگاهی برداشته شدن عوامل فاسد در مسیر رشد و ترقی ملت ها است.
رسا - چرا شهید هاشمی نژاد برای مبارزه در مشهد در کنار رهبر معظم انقلاب قرار گرفت؟
مشهد از قدیم الایام به دلیل وجود امام هشتم(ع) محل جذب فکری عالمان زیادی شده است و در این وضعیت دیدگاه های مختلفی به وجود می آید؛ چرا که ریشه های بسیاری از تفکرات شیعی چه تفکرات راست و چپ و نحله های مختلف فکری و علمی در مشهد است.
مشهد جایگاه علمی و پایگاه مبارزاتی قوی داشت و هم چنین متفکرین مختلفی از طیف های مختلف فکری و از طرفی وجود جریان های فکری منحرف نیز به این خطه بر می گردد؛ لذا وجود افراد قدرتمند فکری نظیر رهبر معظم انقلاب، آیت الله واعظ طبسی و شهید هاشمی نژاد بسیار دارای اهمیت می شود و ما شاهد هستیم که این قسمت از کشور بخشی از مبارزات ملت ایران بسیار قدرتمند است.
جبهه مبارزاتی خراسان وجه متفاوتی داشت؛ آن هم به دلیل حضور این سه بزرگوار در این خطه از کشور که توانسته بودند سازماندهی منظم و هدفمند برای مبارزات ایجاد کنند و به جرأت می توان گفت که مشهد و خراسان ریشه اصلی انقلاب است که در این خطه حرکت ها به دلیل وجود افراد متفکر انقلابی مثل رهبر معظم انقلاب، آیت الله واعظ طبسی، شهید هاشمی نژاد و حتی شهید مطهری(ره) آغاز شد.
رسا - وجه مبارزاتی شهید هاشمی نژاد چه پیام هایی برای روحانیت معاصر دارد؟
حوزه علمیه در عصر و فضای کنونی اگر بخواهد الگوی موفقی را به جامعه کنونی معرفی کند، یکی از این الگوها شهید هاشمی نژاد است و امام راحل در هنگام شهادت شهید هاشمی نژاد به حوزه های علمیه برای تربیت افراد فاضل، متعهد، مجاهد که اینها صفاتی بود که امام(ره) برای شهید هاشمی نژاد آورد، تبریک گفت و این نشان دهنده این امر است که اگر بخواهیم نمونه موفق یک عالم، بصیر، اجتماعی و سیاسی دینی معرفی کنیم، شهید هاشمی نژاد است.
رسا - کارکردهای اجتماعی حوزه های علمیه از نگاه شهید هاشمی نژاد را بفرمایید.
فضایی که امروز برای حوزه علمیه و حوزویان به وجود آمده بسیار متفاوت از قبل انقلاب است و در شرایط حاد قبل از انقلاب امثال شهید هاشمی نژاد رشد و پرورش یافتند و شرایط بعد از انقلاب به سرعت بهبود پیدا کرد و برای کسی که طالب این بود که بتواند در زمینه های مختلف فکری و فرهنگی رشد کند فراهم آمد که البته فراهم سازی این زمینه ها علاوه بر آثار مثبت که امروز شاهد رشد طلاب و فضلای جوان هستیم، طلاب تحصیلکرده و به روز در علوم مختلف هستند.
این یکی از نعمات انقلاب اسلامی است و در اقصی نقاط کشور که تفکرات انحرافی رشد پیدا می کنند، ما شاهد حضور جوانان فاضل و علمای بزرگوار هستیم که به مقابله بر می خیزند؛ اما هجمه دشمن هم در شرایط امروز متفاوت شده است و اگر یکی دو موضوع در قبل از انقلاب داشتیم، امروز دشمن با آگاهی کامل به سوابق عملکردی خودش، هجمه های خودش را نیز به روز، مدرن و با شرایط متفاوت عرضه می کند.
امروز شاهد هستیم که اگر حوزه به شناخت بیش از پیش این نیازها بپردازد که شامل آسیب هایی است که جامعه را از ناحیه تفکرات انحرافی و علمی تهدید می کند، این عرصه حائز اهمیت است.
شهید هاشمی نژاد و شهید مطهری(ره) یکی از محاسن برترشان این بود که زمینه های انحراف های فکری را زود تشخیص می دادند؛ چرا که تشخیص به موقع و زود پرداختن به آن و با تمام قوا در مقابل آن ایستادن بسیار مهم است تا این که این انحراف های فکری رشد کنند و رسوخ پیدا کنند و سپس به فکر راه علاج بیفتیم.
حوزه علمیه در زمینه های مختلف بسیار موفق بوده است و طلبه های چابک و سرزنده ای نیز تربیت کرده است؛ اما تا نقطه مطلوب هنوز فاصله دارد و کاستی های فراوانی وجود دارد و نیاز به دلسوزی و تمام قد ایستادن در برابر جریان های فکری منحرف بیش از زمان حاضر داریم.
حوزویان اگر او را به عنوان یک الگو و نمونه مد نظر قرار بدهند، شهید هاشمی نژاد فردی درس خوانده، احاطه دار به علوم مختلفی که مورد نیاز جامعه خودش است، آمادگی و به روز بودن برای پاسخگویی به شبهاتی که در جامعه وجود داشت و پاسخگویی به شبهات فکری و علمی و به خصوص جوانان، هیچ لحظه ای بدون آمادگی نبوده است و در همه حال برای این هدف آماده بود؛ چرا که درد جامعه را می دانست و بسیار نسبت به تفکرات و نحله های فکری جامعه حساس بود.
رسا - از این که وقت خودتان را در اختیار ما گذاشتید، سپاسگزارم.
/934/402/ر