حیا و پاکدامنی سدی در برابر انحراف و تباهی است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در گرگان، حجت الاسلام سید مجتبی نورمفیدی، استاد حوزه علمیه قم امروز در مراسم عزاداری حسینی در مسجد گلشن گرگان شرم و حیا را یکی از عوامل جلوگیری از انحراف در جامعه دانست و گفت: حضرت علی(ع)، حیا را سبب پاکدامنی معرفی کرده است.

وی خاطرنشان کرد: آن حضرت در جایی دیگر فرمودند ریشه جوانمردی، حیاست و میوه حیا، عفت و پاکدامنی می باشد و در سخنی دیگر فرمودند میزان عفت هر انسانی به اندازه حیای او است.

این استاد حوزه علمیه قم با بیان این که نفس انسان همانند جسم دارای قوای مختلف است، اظهار داشت: دیدن، شنیدن، لمس کردن، گوش سپردن و چشیدن به عنوان قوای جسمانی، ابزار رفع نیازهای انسان هستند.

وی یکی از قوای نفسانی انسان را قوه عاقله برشمرد و با بیان این که انسان به وسیله این قوه، مجهولات را کشف می کند، این قوه، مختص انسان است، گفت: برخی از قوای نفسانی بین انسان و حیوان مشترک هستند، قوای غضبیه، شهویه و واهمه قوای نفسانی مشترک بین انسان و حیوان است.

استاد حوزه علمیه قم، وجود چنین قوایی را در انسان ضروری دانست و با بیان این که انسان در استفاده از این قوا باید شرط اعتدال را در نظر بگیرد، افزود: اگر انسان در استفاده از قوه غضبیه از حد اعتدال خارج و راه افراط را در پیش گیرد، دائما عصبانی است و خودش و دیگران را به ستوه در می آورد.

به گفته وی، اگر انسان در رابطه با ناموس و سرزمین خود غضب نکند مانند انسان بی غیرت است، بنابراین باید در چارچوب عقل و شرع و در جای مناسب از قوه غضبیه خود استفاده کند.

این استاد حوزه علمیه قم، قوه شهویه را یکی از الطاف الهی به انسان بر اساس آنچه که در علم اخلاق آمده، بیان کرد و گفت: این قوه، ضامن بقای نسل انسان است و به جز معنای رایج آن، شامل خوردن و آشامیدن هم می شود.

حجت الاسلام نورمفیدی با بیان این که اصل وجود چنین قوه ای یک ضرورت است، تاکید کرد: فقدان چنین قوه ای، نسل انسان را به زوال و نابودی می کشاند.

استاد حوزه علمیه قم با بیان این که قوه شهویه مانند قوه غضبیه باید در حد اعتدال آن مورد استفاده قرار گیرد، اظهار کرد: افراط در استفاده از قوه شهویه یعنی اینکه کسی تنها به دنبال برآوردن لذت های خودش باشد، همانند آنچه را که در مکتب اصالت لذت آمده و هیچ قید و بندی را در این زمینه قائل نیست.

حجت الاسلام نورمفیدی گفت: کسی که استفاده افراطی از قوه شهویه خود دارد، نسبت به عقل، شرع و محدودیت های آن بی توجه است.

این استاد حوزه علمیه قم با بیان این که اعتدال در استفاده از قوه شهویه، عفت نام دارد، توضیح داد: پاکدامنی به معنای نادیده گرفتن این قوه نیست، به عبارت دیگر، پاکدامنی، حد وسط افراط و تفریط انسان در استفاده از قوه شهویه است.

حجت الاسلام نورمفیدی با اشاره به حدیث جنود عقل و جهل خاطرنشان کرد: امام راحل در کتاب شرح حدیث جنود عقل و جهل، سربازان این دو را مورد بررسی قرار داده است و طبق این حدیث، عفت یکی از سربازان عقل و هتک نیز یکی از سربازان جهل به شمار می روند.

استاد حوزه علمیه قم با طرح این پرسش که حیا تا چه اندازه موجب پاکدامنی و عفت می شود؟ توضیح داد: یکی از ارکان حیا، حس نظارت است.

وی با بیان این که اشکال ما انسان ها این است که ناظر را تنها حسی یعنی قابل مشاهده می دانیم، گفت: ناظران پنهانی وجود دارند که ما آنها را نمی بینیم، اما آنها ما را می بینند، اگر به وجود چنین ناظرانی معرفت پیدا کنیم، شرم و حیا در پیش می گیریم.

این استاد حوزه علمیه قم افزود: ما از مردم، دوستان، همکاران و همسایگان، به دلیل اینکه نمی خواهیم گناهان ما را ببینند، حیا می کنیم، اما از پروردگار، پیامبر گرامی اسلام (ص)، ائمه معصومین (س)، امام زمان (عج) و فرشتگان که بر عالم وجود، احاطه دارند به دلیل اینکه نظارت ماورائی آنها را حس نمی کنیم، حیا نداریم.

حجت الاسلام نورمفیدی، اعتقاد و باور قلبی را غیر از ایمان دانست و گفت: از نظر عقیده، ذات اقدس الهی را از رگ گردن، به خود نزدیکتر می دانیم و جایی را نمی توانیم پیدا کنیم که خارج از قدرت او باشد، اما در عمل، خارج از این عقده رفتار می کنیم.

وی با ابراز تاسف از اینکه خلوت و آشکار ما با یکدیگر متفاوت هستند، علت چنین تفاوت رفتاری را فقدان ایمان قلبی به قدرت ذات اقدس الهی دانست.

استاد حوزه علمیه قم تاکید کرد: احساس وجود ناظرانی همچون وجدان، پروردگار، پیامبر گرامی اسلام (ص)، ائمه معصومین (س) و فرشتگان الهی هنگام ارتکاب گناه باعث می شود راه اعتدال را در پیش بگیریم و از راه حلال، نیاز خود را برآورده کنیم./1315/پ202/ب1