چگونه برتر از فرشتگان شویم؟

به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، عَنْ عَبْدِاللهِ ابْنِ سَنانِ قالَ: سَألتُ اباعَبدِاللهِ جَعفَرَ بنَ مُحَمَّدٍ الصّادِقَ (ع): فَقُلْتُ الْمَلائِکَةُ اَفْضَلُ اَمْ بَنُوآدَمَ فَقالَ (ع) قالَ اَمیرُالْمُؤْمِنینَ عَلِیُّ بْنُ اَبیطالِبٍ (ع) اِنَّ اللهَ عَزَّوَجَلَّ رَکَّبَ فِی الْمَلائِکَةِ عَقْلاً بِلا شَهْوَةِ وَ رَکَّبَ فِی   الْبَهائِمِ شَهْوَةً بِلا عَقْلٍِ وَ رَکَّبَ فی بَنی آدَمَ کِلْتَیْهِما فَمَنْ غَلَبَ عَقْلُهُ شَهْوَتَهُ فَهُوَ خَیْرٌمِنَ المَلائِکَةِ وَ مَنْ غَلَبَ شَهْوَتُهُ عَقْلَهُ فَهُوَ شَرٌّمِنَ البَهائِمِ.

 ترجمه حدیث: عبدالله بن‌سنان از اصحاب امام صادق (ع) نقل می‌کند؛من از حضرت سؤال کردم که ملائکه افضل و بالاترند یا بنی‌آدم؟ حضرت فرمودند: امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب (ع) فرمودند به راستی که خداوند عزّوجلّ در وجود ملائکه عقل را آمیخت، بدون آنکه شهوت برایشان قرار دهد و در وجود حیوانات شهوت را در آمیخت بدون آنکه عقل برایشان قرار دهد. ولی دربنی­‌آدم هر دو آنها را درهم آمیخت. پس هر انسانی که عقل او برشهوتش غلبه کند او بهتراز ملائکه است و هر انسانی که شهوت او بر عقل او غلبه نماید او از حیوان پست ‌تر و شرتر است.

 شرح: در این روایت حضرت علی علیه السلام مقایسه زیبایی فرموده است: فرشته، سراسر وجودش عقل است و حیوان سراسر وجودش شهوت می باشد. انسان، آمیخته‌ ای از عقل و شهوت است، امّا انسانی که فقط در فکر خوراک، پوشاک، مسکن، ماشین و برآوردن خواهش‌ های نفسانی و... خود می باشد در ردیف حیوان بلکه پست­‌تر و شرتر از حیوان است. در مقابل، انسانی که دنبال عبادت و اطاعت پروردگار است، یعنی از نیروی شهوت مال، مقام و... برای رسیدن به قرب و نزدیکی خداوند استفاده کرده و از هیچ کوششی فروگذار نمی‌کند و توان خود را در راه خداوند و خدمت به بندگان او صرف می‌نماید و تا بذل جان و خاندان خود جلو می­ رود، چنین انسانی نه ‌تنها از ملائکه بهتر، بالاتر و والاتر است، بلکه ملائکه خادم او هستند.

در روایتی در توصیف عقل آمده است: «العَقلُ ما عُبِدَ بِه الرَّحمنُ و اکتُسِبَ به الجِنانُ» عقل، چیزی است که به وسیله آن خداوند رحمان عبادت شده و بهشت به دست می‌آید. پس زیبایی و زیبا سخن گفتن، پول، ریاست، پست و مقام و... دلیل عاقل بودن نمی باشد. پس قضاوت کنیم آیا ما عاقل هستیم یا نه؟/907د102/ب6

منبع: پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شیخ مجتبی تهرانی(ره)