فروغ همدلی در سایه زندگی جهادی
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، «حضور یک جوان مؤمن و متدین و متشرع در یک مجموعه روستائی در بین جوانان، در بین مردم، مظهر مجسم آیه قرآن است؛ آنها را به دین، به انقلاب و به معنویت سوق می‌دهد.» این بخشی از بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار با جهادگران بسیج سازندگی است. جایی که رهبر انقلاب بارها به برکت حرکت‌های جهادی و البته اهمیت این موضوع در اسلام تاکید می‌کنند.اردوهای جهادی در سال‌های اخیر توانسته به پلی تبدیل شود برای ارتباط میان اقشار محروم جامعه با جمعی از جوانان انقلابی و دارای دغدغه و حاصل این ارتباط بی‌شک چیزی نیست جز افزودن بر همدلی میان اقشار مختلف مردم و مسئولان.
با گذری از تاریخ جنگ به موضوعی جالب برمی‌خوریم. در بحبوحه جنگ فردی مثل حاج عبدالله والی به منطقه بسیار محروم بشاگرد در هرمزگان کوچ می‌کند تا با این عمل علاوه بر حل مشکلات مردم منطقه اهمیت رسیدگی به مستضعفان در انقلاب را یادآوری کند. در واقع می‌توان گفت اردوهای جهادی نه از اواخر دهه 70 بلکه از سال‌های اول انقلاب در قالبی دیگر آغاز شده بود. گذر از جنگ تحمیلی و مشکلات اقتصادی جامعه اما ما را به مرحله‌ای رساند که رهبر انقلاب به واسطه مشاهده ظرفیت‌های موجود در میان جوانان انقلابی کشور این بار فرمانی نه در وسعتی محدود بلکه درجهت رفع محرومیت‌ها در سراسر نقاط محروم کشور صادر کردند و واکنش جوانان انقلابی در مقابل صدور این فرمان رهبر انقلاب «لبیک گفتن» بود.
اردوهای جهادی خدمتی مادی و معنوی
اما آنچه که در سال‌های اخیر نمایان شده است این است که جاده اردوهای جهادی جاده‌ای یک طرفه نیست و علاوه بر محرومیت زدایی از مردم محروم به نوعی به سرمایه‌سازی برای نظام از طریق پرورش تفکرهای انقلابی می‌پردازد و این تعامل جوانان انقلابی، مردم و مسئولانی که در قالب فعالیت‌های جهادی قرار می‌گیرند خود می‌تواند مصداقی بارز از همدلی در کشورمان باشد. رهبر معظم انقلاب خود در دیدار با جهادگران بسیج سازندگی با اشاره به اهمیت اردوهای جهادی می‌فرمایند: « بسیج سازندگی و این اردوهای هجرت را قدر بدانید. شما که خودتان محورهای اصلی این حرکت عظیم هستید این را قدر بدانید و خدای متعال را شاکر باشید. مسئولین، دیگران، مدیران و کسانی که دست‌اندرکار امور هستند، آنها هم این حرکت عظیم را قدر بدانند. سال تحصیلی، درس را خوب بخوانید، با تحقیق بخوانید، قصدِ رسیدن به قله‌های علمی را پیدا کنید. در دوره فراغت هم ساعات را، روز و شب را، با این حرکت زیبا و باشکوهِ خدمت به مردم غنی کنید.»
ایشان خاطرنشان می‌کنند:« این کارِ اردوهای هجرت و حرکت عظیم بسیج سازندگی یکی از برکاتش خدمت‌رسانی است که میلیون‌ها نفر از این خدمت شما به صورت مستقیم بهره‌مند میشوند. از لحاظ مادی، از لحاظ امور روزمره زندگی، از لحاظ معنوی و هدایت بهره‌مند میشوند. شما اگر درس قرآن هم آنجا ندهید، خودِ حضور یک جوان مؤمن و متدین و متشرع در یک مجموعه روستائی در بین جوانان و در بین مردم مظهر مجسم آیه قرآن است و آنها را به دین، به انقلاب و به معنویت سوق می‌دهد. «کونوا دعاة النّاس بغیر السنتکم»؛(3) شما با عمل خودتان مردم را به ایمان، به اسلام، به دین دعوت میکنید. این خدمت‌رسانی است؛ خدمت‌رسانی مادی و خدمت‌رسانی معنوی. از این مهم‌تر، خدمتی است که شما به خودتان میکنید و استعدادهای درونی خودتان را فعال میکنید و به بالقوه‌هایی که در وجود شما هست فعلیت می‌بخشید. تجربه پیدا میکنید با زندگی مردم آشنا می‌شوید. این حصارهای طبقاتی شکسته می‌شود و واقعیت‌های زندگی را لمس میکنید. در خودتان شعف و بهجت خدمت‌رسانی را احساس میکنید و این احساس را در وجود خودتان زنده میکنید. کسی که لذت خدمت و کار را بچشد، از کار خسته نمی‌شود. همان طور که در گزارش‌ها برادران عزیز گفتند، من هم قبلاً در گزارش‌ها خوانده‌ام جوانی که این لذت را در وجود خودش کشف کرد از خدمت خسته نمی‌شود این هم فایده دوم که فایده بسیار بزرگی است.»
صفا و صمیمیت در سفره‌های ساده
برای درک بهتر موضوع بهتر است نظر یکی از جهادگران را جویا شویم. ندا غلام پور در این خصوص می‌گوید: «در اردوهای جهادی شاید محل اسکان هتل نباشد و پذیرایی شام و ناهار حتی در نان و پنیری خلاصه شود اما بر سر این سفره‌های ساده و بی‌ریا صفا و صمیمیت بسیاری وجود دارد. شاید در اردوهای جهادی از آسایش خبری نباشد اما تا دلتان بخواهد آرامش هست. سهم هر کس از این آرامش به میزان اخلاص، تلاش و کوشش جهادی‌اش باز می‌گردد. شاید گاهی خسته شوی اما دریایی از شادی و شعفی را در دل محرومین حس می‌کنی و این حس است که جهاد را زیبا می‌کند. و این‌گونه است که ما این بار هم راهی جهاد می‌شویم.»
پس از گذر از صحبت‌های غلامی سراغ یکی از روحانیونی می‌رویم که با انگیزه‌ای نشاط‌آفرین برای جهاد در راه خدا در مناطق محروم حضور یافته است. حجت‌الاسلام محمد رضایی شریف آبادی یکی از مبلغان فعال در مناطق محروم کشور به خصوص در مناطق جنوبی کرمان است که بار همت را بر دوش نهاده است تا علاوه بر نشر معارف در آبادانی آن مناطق نیز سهیم باشد. وی هم‌اکنون معاون تبلیغ مدرسه معصومیه(س) و مسئول گروه جهادی مروّجین مذهب است. شریف آبادی در گفت و گو با گزارشگر کیهان می‌گوید:« با مشورتی که با یکی از مراجع بزرگوار، بعضی علما و اساتید کردم برای تبلیغ در جنوب کرمان به صورت خودجوش و تنهایی به این مناطق رفتم و خداوند توفیق داد که در همان ابتدا در 30 مدرسه با جمعیتی بالغ بر 3 هزار نفر سخنرانی داشته باشم و پس از بازگشت بنا بر درخواست آنها به همین تعداد کتاب رساله توضیح المسائل را برایشان ارسال کردم. البته در این کار هیچ اجباری نبود بلکه برای ما مهم آن بود که با احکام دین آشنا شوند و با انتخاب خودشان مرجع تقلیدشان را برگزینند.»
استقبال از مسائل دینی
وی ادامه می‌دهد:« جنوب کرمان از نظر وسعت خیلی مکان بزرگی است، در این منطقه به علت نبود روحانی ثابت مردم نسبت به احکام و معارف دین اطلاع کافی ندارند و خیلی تشنه فراگیری هستند، یک نمونه عرض کنم برای سخنرانی به یک دبیرستان رفتم که 200 دانش آموز پسر داشت، در کل زمان سخنرانی این تعداد دانش‌آموز ساکت نشسته بودند و با دقت گوش می‌دادند در حالی که توقع می‌رفت که شلوغ کنند و آرام و قرار نداشته باشند، در روستاها هم وضع به همین منوال هست، به طوری که هنگام قصد ترک روستا را داریم می‌بینیم که مردم گریه می‌کنند که چرا می‌خواهید بروید؟ مردم آن چنان علاقه‌مند هستند که نیازی به معرفی خودمان نیست و هر طلبه و روحانی که به آنجا برود، مردم سریع یک منزلی را مهیا می‌کنند، مسجد هم که آماده است و جمعیت آماده و تشنه کسب معارف الهی است.»
خودتان لحظه‌ای تصور ید! عده‌ای جوان خاکی، ساده و بی‌آلایش بدون هیچ چشمداتی و صدالبته با انگیزه فراوان برای خدمت به شما در سخت‌ترین شرایط کنارتان باشند. بدون شک شما نیز تلاش خواهید کرد تا نهایت استفاده را از خدمات ارائه شده توسط این جوانان ببرید تا زحمات آنها هدر نرود. مردم روستای‌های محروم کشورمان نیز دقیقا پس از گذشت مدتی چنین احساسی را نسبت به جهادگران پیدا می‌کنند. این بار برای آشنایی بیشتر با فضای اردوهای جهادی و البته تاثیرگذاری این اردوها با سیدعلی رضا سجادی مسئول گروه جهادی محمد رسول‌الله هم صحبت می‌شویم. این جهادگر در گفت و گو با گزارشگر کیهان می‌گوید: «گروه حضرت محمد رسول الله مدت شش سال است که با حضور نفراتی از استان‌های تهران و قم به مناطق محروم استان سیستان و بلوچستان می‌رود. گروه ما سعی دارد تا در مناطقی که گرفتار معضلات فرهنگی هستند به فعالیت بپردازد. در واقع ما به سراغ کارهایی می‌رویم که نیازمند کار گروهی است و به تنهایی توسط مردم منطقه امکان‌پذیر نمی‌باشد. همین بود که ما منطقه سیستان و بلوچستان را که اتفاقا متقاضی زیادی برای فعالیت نداشت را انتخاب کردیم.»
فقر فرهنگی در مناطق محروم
وی ادامه می‌دهد:« مردم این مناطق محروم دارای سطح سواد پایین و فقر فرهنگی زیادی هستند و ما در تلاش هستیم تا این دست از مشکلات را حل کنیم. ما در هر دو منطقه شیعه نشین و سنی نشین منطقه برنامه‌های تربیتی داریم و علاوه بر اقشار مختلف از مردم منطقه بین ما قرار می‌گیرند برای دانش‌آموزان که سازنده آینده مناطق هستند برنامه‌های ویژه‌ای برگزار می‌کنیم.»
سجادی همچنین در خصوص انگیزه خود و دیگر اعضای گروه جهادی حضرت محمد(ص) از حضور در مناطق محروم می‌گوید:« ما پس از شناسایی منطقه احساس کردیم که علاوه بر وظیفه اخلاقی باید به ندای رهبر انقلاب لبیک بگوییم و در مناطق حضور پیدا کنیم. ما به عنوان یک مسلمان احساس وظیفه کردیم و به نظرمان آمد برای عملکرد مطلوب باید به صورت مستمر در مناطق مورد نظرمان فعالیت کنیم.اما متاسفانه یکی از آفات فعالیت‌های جهادی در مجموع این است که فعالیت‌ها به صورت مقطعی است و استمرار نمی‌یابد.»
مسئول گروه جهادی محمد رسول الله(ص) بیان می‌کند:« نفراتی که در این چنین فضاهایی حضور می‌یابند وقتی محرومیت‌های مناطق را می‌بینند با اخلاص کار می‌کنند و واقعا هیچ دنیای مادی در فعالیت‌های جهادی نیست و اگر فردی در توکل و توسلش دچار خدشه شود کم می‌آورد. فعالیت‌های جهادگران برای مردم محرومی که بعضا شاید به اضطرار هم رسیده باشند تاثیرگزار است.»
وی تصریح می‌کند:« دیدن افرادی که با کم‌ترین امکانات زندگی شان را سر می‌کنند در زندگی افراد جهادگر توازن ایجاد می‌کند و از طرفی فرصتی مناسب برای خودسازی است. بچه‌های جهادگر با بازگشت از اردو در میان اطرافیان خود مرکزیت پیدا می‌کنند و بعد از مدتی عده‌ای را دور خودشان جمع می‌کنند که این کار خیلی بزرگی است. شخصی که حاضر می‌شود کیلومترهای زیادی را طی کند و تا سیستان و بلوچستان برود و دشواری‌های منطقه را به جان بخرد بدون شک قدرت تاثیرگزاری بالایی پیدا می‌کند.»
محیط تبلیغ وسیع
پس از شنیدن صحبت‌های سیدعلی رضا حرف‌هایمان با حجت‌الاسلام رضایی را از سر می‌گیریم. رضایی در ادامه حرف هایش به ما می‌گوید:« برگزاری نماز جماعت و بیان احکام آسان‌ترین کار ماست، ما به برگزاری کلاس‌های مختلف قرآن، احکام، آموزش نماز، حلقه‌های معرفت در مسجد و کلاس عقاید معرفتی می‌پردازیم. طلبه‌هایی هستند که کارهای عمرانی می‌کنند از ساخت مسجد گرفته تا احداث سرویس‌های بهداشتی. همچین سر زدن به خانواده شهدا و ایتام، عیادت از افراد مریض و سر زدن به خانواده آنها از جمله کارهای تبلیغی است. باید توجه داشت که محیط تبلیغ به اندازه‌ای وسیع است که از صبح تا شب کار هست.»
وی ادامه می‌دهد: «برای تبلیغ به روستایی رفتم که پشت کوه بود و 10 کیلومتر جاده خاکی داشت، میزبان ما پیرمردی بود. او گفت جوان‌های روستا به نماز نمی‌آیند، یک روز برای تماشای بازی فوتبال جوانان به محل بازی آنها رفتم که مقداری از محیط روستا دور بود، جاده خاکی و هوا بسیار گرم بود. جوان‌ها که از دور می‌دیدند حاج آقایی دارد می‌آید تعجب کرده بودند و همین طور به بازی خودشان ادامه می‌دادند. من هم یک بیست دقیقه‌ای بازی آنها را تماشا کردم. آنها فهمیده بودند که من فقط برای تماشای فوتبال رفته‌ام و برای موعظه به آن محل نرفته‌ام. بعد از مدتی به یکی از جوان‌ها گفتم که می‌توانی یک دقیقه بچه‌ها را جمع کنی، از آنجایی که بیست دقیقه بود در محل ایستاده بودم و راه نسبتاً طولانی را طی کرده بودم، خیلی سریع جمع شدند، در این موقع یک حدیث گفتم و رو به آنها گفتم: امشب مسجد بیایید اگر به شما بد گذشت، دیگر نیایید! اتفاقاً آن شب به مسجد آمدند و من هم نماز مختصری خواندم و یک سخنرانی کوتاه بعد از نماز کردم، چون هوای مسجد از محیط بیرون گرم‌تر بود، به بیرون مسجد رفتیم و مشغول صحبت شدیم و گل گفتیم و گل شنیدیم، بحثی از مسائل دینی نکردم، مگر اینکه خود آنها سؤالی را می‌پرسیدند.
متوجه شده بودند که این حاج آقا با حاج آقا قبلی که فقط روی منبر می‌رفته فرق دارد! خلاصه با آنها رفیق شدیم، حتی یک روز تفریحی به اطراف روستا نزدیک سد رفتیم و در آن محل با بچه‌ها شنا کردیم، بعد هم تکلیف کردیم که بچه‌ها وضو بگیرند که به جز یک نفر بقیه اشتباه وضو گرفتند، همان تفریح ما باعث شد که بچه‌ها وضو را یاد بگیرند، این یکی از بهترین خاطره‌های من است.»
در هر حال به نظر می‌رسد اردوهای جهادی توانسته‌اند به الگویی تبدیل شوند برای شکستن فاصله‌های طبقاتی و در کنار هم بودن. در کنار هم بودنی که می‌تواند علاوه بر افزودن وحدت ما را به قله‌های موردنظرمان نزدیک و نزدیک‌تر کند./1323/د101/س
منبع: روزنامه کیهان