برجامی مقابل فرجام هژمونی آمریکا
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، کاخ سفید چشم انتظار رأی کنگره در هفدهم سپتامبر است تا تکلیفش درباره توافق هسته‌ای مشخص شود. از وقتی که این توافق در 14ژوئیه به دست آمد، کاخ سفید نگرانی‌هایی نسبت به تصمیم کنگره داشت و به همین دلیل بود که باراک اوباما، رئیس‌جمهور امریکا همان موقع و لحظاتی بعد از دستیابی به توافق همراه با معاون خود، جو بایدن جلوی دوربین‌های تلویزیونی آمد تا برای کنگره خط و نشان بکشد و به نماینده‌های کنگره بگوید که اگر توافق را تصویب نکنند، رأی آنها را وتو خواهد کرد. شاید او آن موقع فقط قصد تهدید نماینده‌ها را داشت و احتمال تصویب توافق را در کنگره هم می‌داد اما مهلت دو ماهه کنگره برای بررسی توافق امکان رد آن در روز هفدهم سپتامبر را بیشتر تقویت کرده چون نباید از قدرت لابی‌ها در ساز و کار سیاسی امریکا غافل بود به خصوص لابی‌های یهودی که چندان سر سازگاری با این توافق ندارند. در هر حال، گزینه رأی منفی نمایندگان کنگره به توافق بسیار جدی است چنان که جان بوینر، رئیس‌جمهوریخواه مجلس نمایندگان در مورد رد توافق در کنگره ابراز اطمینان کرده و کوین مک‌کارتی، رهبر اکثریت جمهوریخواه در مجلس نمایندگان هم از اکثریت کافی آرای نمایندگان برای رد توافق گفته است.
حالا مسئله بین کاخ سفید و کنگره نه در تصویب یا رد توافق بلکه در میزان رأی مخالف توافق است که اگر مخالفان دو سوم رأی را در کنگره به دست بیاورند، آن گاه وتوی اوباما تأثیری نخواهد داشت. به همین جهت است که کاخ سفید این روزها به دنبال رایزنی با هم‌حزبی‌های خود در کنگره به خصوص در مجلس سناست تا حداقل در این مجلس آن میزان دو سوم رأی به دست نیاید و اوباما حتی با دو سوم رأی مخالف مجلس نمایندگان هم بتواند از حق وتوی خود استفاده کند. این جدال یک رو از تقابل کاخ سفید با کنگره است اما روی دیگر مربوط می‌شود به ماهیت برخورد با پرونده هسته‌ای ایران. کاخ سفید از اوباما گرفته تا وزرای خارجه، انرژی و خزانه‌داری و دیگر مقامات آن در این روزها و به صورت‌های مختلف در دفاع از توافق هسته‌ای گفته‌اند و مهم‌ترین دلیل آنها این بوده که توافق به دست آمده بهترین گزینه حل دیپلماتیک مسئله است.
در مقابل، مخالفان از ادامه گزینه تحریم و فشار بیشتر بر ایران گفته‌اند و حتی مک‌کارتی گفته که بعد از رد توافق می‌توان با قرار دادن شرط‌هایی، به یک توافق بهتر با ایران رسید. به نظر می‌رسد مخالفان توافق همچنان معتقد به گزینه‌تحریم‌ها هستند و در مقابل، کاخ سفید اعلام می‌کند این گزینه می‌توانست تا رسیدن به این توافق کارایی داشته باشد، بنابر این میزان پتانسیل و توانایی گزینه تحریم نقطه ثقل در این رو در رویی است که در اینجا باید به گزارش دو مؤسسه توجه کرد که مدت‌ها پیش از دستیابی به این توافق منتشر شده بود. دو مؤسسه امریکایی امنیت آینده انرژی و روبینی گلوبال اکونومیک حدود نیمه مارس 2013 گزارشی را منتشر کردند با این هشدار که تاثیر تحریم نفتی ایران نامحدود نخواهد بود و بازار جهانی حداکثر تا پایان سال بعد میلادی، (پایان 2014) خواهد توانست «در مقابل کاهش نفت ایران و بی‌ثباتی و خسارت ناشی از پایین نگه‌داشتن قیمت نفت مقاومت کند.» این گزارش در آن موقع نشان می‌داد چشم‌انداز تحریم‌ها و تأثیر آنها تا چه میزان کوتاه‌مدت است و هشداری بود برای کاخ سفید تا آنکه تا زمان تأثیرگذاری تحریم‌هاست، فکری برای رسیدن به نتیجه‌ای باشد. باید گفت که کاخ سفید پیام این گزارش را گرفت و همان موقع بود که به دیدار خود با ایران با میانجی‌گری عمان تلاش کرد.
کاخ سفید آن تلاش را ما‌ه‌ها قبل از روی کار آمدن دولت یازدهم شروع کرد تا در هر صورت به مصالحه‌ای با ایران برسد و می‌توان گفت این مصالحه را در گام‌نخست و در کمتر از یک سال با توافق ژنو و بعد از یک سال و نیم با توافق وین به دست آورد. در واقع، کاخ سفید بر مبنای تحقیقات پژوهشی و تکنیکی در اوضاع بازار متوجه محدودیت‌های رژیم تحریمی بود که به این توافق رسید و حالا از آن دفاع می‌کند و این همان نکته‌ای است که مخالفان توافق در کنگره به آن توجه ندارند. گو اینکه افرادی مثل بوینر و مک‌کارتی به طور کلی از ساز و کار رژیم تحریمی بی‌اطلاع هستند و نمی‌دانند امریکا نمی‌تواند در برابر متحدانش و دیگر قدرت‌های فرامنطقه‌ای، یک تنه بار رژیم تحریمی را به دوش بکشد. به این جهت است که کاخ سفید نسبت به عواقب منفی عدم تصویب توافق در کنگره هشدار می‌دهد چون از قبل می‌دانست بازار جهانی دیگر بیش از این تاب رژیم تحریمی علیه ایران را نخواهد داشت و گذشته از رقبای مهم امریکا مثل روسیه و چین، حتی متحدان نزدیک اروپایی امریکا هم از این رژیم تحریمی آن کنار می‌کشند.
این به معنای یک نوع انزوای امریکا در مناسبات بین‌الملل است که گذشته از موقعیت آن در عرصه بین‌الملل، تأثیر منفی مستقیمی بر موقعیت اقتصادی آن و حتی قدرت دلار در عرصه اقتصادی بین‌الملل خواهد گذاشت. تمام این عوامل نتایج منفی مستقیمی بر موقعیت سیاسی و اقتصادی امریکا می‌گذارد به خصوص اینکه اوباما بعد از تلاش شش سال گذشته تازه توانسته رشد اقتصادی حدود 2/5 درصدی را به دست آورد، بنابر این رو در رویی کاخ سفید و کنگره بر سر توافق هسته‌ای به لحاظ هویت آن بیشتر بر سر این است که امریکا با تصویب یا رد توافق هسته‌ای چگونه خواهد توانست تضمینی برای هژمونی خود در عرصه بین‌المللی داشته باشد؛ نکته‌ای حیاتی که کاخ سفید نگرانی‌جدی در مورد آن دارد و به نظر می‌رسد نمایندگان کنگره به جای این نگرانی بیشتر به فکر جدال حزبی خود هستند./1323/د102/س
منبع : روزنامه جوان