پاسخ آیت الله سبحانی به شبهه «برابری نبوت و نبوغ» و «اعتقاد به عالم غیب»

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حضرت آیت الله جعفر سبحانی، امروز در ادامه سلسله جلسات «کلام اسلامی» خود در مدرسه علمیه عالی نواب با بیان این که تمام ملائک و موجودات زمینی و آسمانی به دو چیز اعتقاد دارند، اظهار کرد: یکی شهود است و دیگری غیب، شهود چیزی است که ما آن را با گوش و چشم خود و سایر ابزار شناخت درک می کنیم، در مقابل شهود غیب قرار دارد، غیب یعنی آن عقایدی که ما با حواس پنج گانه خود قادر به درک و فهم آن نیستیم.

این مرجع عظام تقلید با اشاره به آیه« الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَیُقِیمُونَ الصَّلاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنفِقُونَ» تصریح کرد: ایمان به غیب یکی از ارکان ایمان به خداست، کسانی که بخواهند اسلام را در شهود خلاصه کنند، نوعی تبعیض را شکل داده اند، یعنی بخشی از اصل اسلام را می پذیرند و بخشی را رد می کنند، آن بخشی که پذیرفته شده است، شهود و بخشی که مورد تایید قرار نگرفته است، غیب است.

وی ادامه داد: متاسفانه در چند سال اخیر جمعیتی شکل گرفته است که می خواهند تا اسلام را در شهود و غیب مطرح نکنند؛ قوای انسانی هیچ گاه نمی تواند ملائک را تفسیر کند اما متاسفانه برخی ها به دنبال این هستند که برزخ و یا معجزات و کرامات دینی را به امور طبیعی و روزمره تبدیل کنند و از ارزش و قداست آن کم کنند.

حضرت آیت الله سبحانی با بیان این که این گونه افراد دچار تمدن غربی شده اند، خاطر نشان کرد: کسانی که از ارزش و قداست وحیانیت می کاهند، گرفتار تمدن غربی شده اند و  تمدن غربی را تنها در لابراتوآر یک آزمایشگاه می بینند، در حقیقت تفسیر کردن برزخ و کرامات الهی در قالب امور طبیعی برخلاف کلام صریح قرآن است.

ضرورت اعتقاد به عالم غیب و ماورای مادی

این مرجع عظام تقلید ادامه داد: در کنار این افراد، دسته ای دیگر هستند که عملکردی مشابه آنان داشته و حیات واقعی انسان ها را به حیات معنوی ترجمه می کنند، در سوره بقره ما هشت معجزه، کرامت و امور غیبی داریم و این تصرفات به امور طبیعی تفسیر شده است؛ کسانی که این حرکت شنیع فرهنگی را انجام می دهند و امور طبیعی را معنوی و یا معنوی را طبیعی تفسیر می کنند، بدون شک گرفتار تمدن غربی شده اند و راه خلاصی از آن نیست.

وی با بیان این که برخی ها آمده اند تا نبوت را در قالب نبوغ تفسیر کنند، خاطر نشان کرد: عده ای می گویند انبیا جزو نوابغ بوده و نابغه ها افکار نابی دارند، برخی ها اینگونه تفسیر می کنند که پیامبر اسلام(ص) جزو نوابغ بوده اند، در حقیقت اینان به شکلی محترمانه می خواهند نبوت و وحی را انکار کنند و به ماورای غیب اهمیت ندهند، اینان تفکر اعراب جاهلیت را به ارث گرفته و وارد عرصه مبارزه فرهنگی شده اند تا تحریف کنند و با این کار جامعه را به تباهی بکشانند.

حضرت آیت الله سبحانی در ادامه یادآور شد: برخی ها تحریف صریح می کنند و آن را تحت عنوان نبوغ به خورد مردم می دهند، مرحوم آیت الله طباطبایی رساله ای دارد و در آن آورده است که یک مهندس هندی با ایشان مصاحبه کرده و در آن گفته است انبیا نوابغ اند و این افکار متعلق به نوابغ است، این مصاحبه ها امروزه در قالب کتابی با عنوان وحی یا شعور مرموز آمده است.

این مرجع عظام تقلید در پاسخ به این سوال که آیا نبوت همان نبوغ است، ابراز کرد: این که انبیا جزو نوابغ هستند تنها تهمت جاهلیت است و هر مسلمانی باید بداند که در اسلام که دین پذیرفته شده الهی است، این گونه عبارات تنها راه نفوذ دشمنان را باز می کند؛ همچنین ما در عالم مادی زندگی می کنیم و غیب را درک نمی کنیم اما باید به آن اعتقاد داشته باشیم؛ در حقیقت ما نمی توانیم از عالم مادی غیب را درک کنیم اما می توانیم به آن ایمان داشته باشیم.

پیش گویی نوابغ سیاسی از آینده احتمالی بیش نیست

وی افزود: وحی، نبوت و ملائکه الهی همه وجود دارند اما به طور کلی باید بپذیریم که صراطی هست و اگر این امور الهی مسلم را به امور طبیعی و مادی مبدل کنیم، بدون شک نیمی از قرآن را انکار کرده ایم، نوابغ هرگز از آینده اطلاعی ندارند در حالی که پیامبران بر آینده واقف هستند و این نشان می دهند انبیا و نوابغ را نمی شود در یک وزنه قرار داد.

حضرت آیت الله سبحانی با بیان این که اگر نوابغ سیاسی از آینده پیش گویی می کنند، تنها احتمالاتی مطرح می کنند و قطعیت ندارد، گفت: قرآن کریم بخشی به نام خبرهای غیبی دارد و اگر از اساتید به نام و فضلای مشهور که این ها را مطالعه کردند، خبر های غیبی قرآن را سوال کنید می توانید بفهمید که پیامبر اسلام(ص) درس نخوانده چگونه از آینده خبر می دهد.

این مرجع عظام تقلید ادامه داد: نوابغ برای این که تکذیب نشوند، برای احتمالات خود از ادوات خاصی استفاده می کنند و اعتماد به آنان صحیح نیست اما قرآن به صراحت خبر می دهد، همچنین برخی ها مغلوب دانش های مادی غرب شده اند، کلام وحی خبر های غیبی فراوانی را در خود دارد و بر اساس گفته پیامبر(ص) این قرآن بر همه مردم در همه عرصه ها پیروز بوده و شکست نمی خورد؛ خبر های غیبی قرآن به نحوی حکایت از عالم ماورای مادی دارند و به همین سبب اعتماد به آن ها نوعی ضرورت است.

وی با اشاره به جایگاه نوابغ و انبیا اظهار کرد: نوابغ در مدارس، دانشگاه ها و جوامع هستند، یعنی به قول قدیمی ها در مکتبخانه ها تحصیل می کنند و پرورش یافته اینگونه محل ها هستند اما انبیا در دل بیابان زندگی می کنند و ارتباطی با دانش و دانشمند ندارند و زندگی چوپانی دار ند، پس نباید این دو را یکسان و بر یک شیوه در نظر گرفت.

گاندی با جنگ نرم و تزریق افکارش به جامعه آزادی را کسب کرد

حضرت آیت الله سبحانی با بیان این که ما در جوامع مصلحان بشری و آسمانی داریم، تصریح کرد: برخی ها مصلحان بشری هستند همانند سقراط، اینان همه چیز را به خود نسبت می دهند، گاندی برای گرفتن هند از چنگال انگلستان افکارش را در جامعه تزریق کرد و در حقیقت به نوعی جنگ نرم دست زد؛ همه فکرش بر مبنای آزادی خودش بود و هرگز مکتب خود را به آسمان نسبت نمی داد.

این مرجع عظام تقلید افزود: سقراط، ارسطو و شیخ الرییس همه چیز را متعلق به خود می دانستند؛ در کنار این ها مصلحان آسمانی هستند که همه چیز را به آسمان و ماورای طبیعت نسبت می دهند، انبیا سخنان خود را به آسمان نسبت می دهند واین نشان می دهد که با عالم بالا در ارتباط هستند؛ غالبا نوابغ حالت عزلت و گوشه نشینی داشته و در عین حال اندیشه ها را پخش می کنند اما انبیا در عرصه جنگ هستند.

وی با اشاره به سخن امیر مومنان در خصوص حضور در صحنه انبیاء تصریح کرد: امیر مومنان می فرماید در میدان جنگ هیچ کس نزدیکتر به دشمن از پیامبر(ص) نبود، انبیا در حقیقت اهل مبارزه اند و از میدان جنگ پا پس نمی گذارند؛ مخلوط کردن انبیا و نوابغ با هم نتیجه عکس می دهد؛ امیر مومنان در سخن دیگری می فرماید در زمان مشکلات به سوی رسول خدا می رفتیم؛ این یعنی پیامبر(ص) برای همه نمونه تقوا بوده و سپری در برابر دشمنان به حساب می آمدند.

حضرت آیت الله سبحانی با اشاره به افعال خداوند متعال خاطر نشان کرد: برخی ها اسلام را به تحجر نسبت می دهند و می گویند خداوند از افعال خود غرض داردو اگر خداوند غرض داشته باشد؛ نعوذ بالله خدایی او زیر سوال می رود؛ خداوند شهریه بده است نه شهریه بگیر؛ خداوند متعال در افعال خود غرض عبث ندارد؛ اگر در جامعه ثروتمندی به فقیری کمک می کند به او غرض فاعلی ندارد بلکه غرض خیر دارد.

این مرجع عظام تقلید ادامه داد: در حقیقت این ثروتمند می خواهد نیازی را از نیازمند بر طرف کند و این غرض او غرضی عبث نیست، اما اینکه برخی ها ما را به تحجر محکوم می کنند، درست نیست و باید به غیب ایمان داشته باشیم تا مشکلاتی از این دست را در سایه تعالیم الهی بر طرف کنیم نه صرفا در لابراتوآری که هیچ اعتقادی در آن نیست./864/پ202/ش