تفسیر امام علی معیار تفسیر قرآن از دیدگاه مفسران شیعه و سنی است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام محمد فاکر میبدی، استاد حوزه و دانشگاه در نشست «ضرورت تفسیر علوی در نهج البلاغه» که پیش از ظهر امروز دوشنبه 16 شهریور ماه در سالن اندیشه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد، با اشاره به واقعه غدیرخم گفت: واقعه غدیرخم تنها سه ماه بعد از برپایی آن دچار انحراف شد.

وی با بیان اینکه حضرت علی(ع) نخستین مفسر جهان اسلامی است، اظهار داشت: به گواهی شاگردان و استاد حضرت علی(ع) یعنی پیامبر(ص) ایشان خدمات قرآنی فراوانی انجام دادند و در کتاب نهج البلاغه تفسیر آیات علوی را به وضوح مشاهده می‌کنیم.

پژوهشگر علوم دینی گفت: برخی از اهل سنت دیدگاه مثبتی به کتاب نهج البلاغه دارند، کلام حضرت علی (ع) محور کلام قرآن است و تفسیر امام علی (ع) معیار تفسیر قرآن از دیدگاه مفسران شیعه و سنی و است و امام علی (ع) دیدگاه اهل سنت را نقد می کند.

حجت الاسلام میبدی با بیان اینکه مراد ما از تفسیر کشف کلام الهی است، مطرح کرد: خداوند سبحان آیاتی را نازل کرد و تنها شخصی مثل پیامبر اکرم(ص) که در دامن وحی بوده است و صدای جبرئیل را شنیده می‌تواند مفسر قرآن باشد و این تفسیر در کلام حضرت علی(ع) است.

وی با اشاره به گونه‌های مختلف تفسیری گفت: تفسیر قرآن به شیوه روایتی، اخلاق و علمی است، تفسیر علوی نیز در وهله اول عنوان تفسیر روایی دارد و به عنوان کلام امام علی(ع) مصدر قرار می‌گیرد و تفسیر علوی مؤید همه اسلوب‌ها است.

پژوهشگر علوم دینی با بیان اینکه امام علی(ع) از سوی سنت پیامبر (ص) مجوز تفسیر دارد، بیان کرد: تفسیر علوی مؤید تمام گونه های تفسیری است و تفسیر علوی جایگاه امام علی(ع) را به عنوان دومین شخصیت اسلام معرفی می‌کند.

حجت‌الاسلام میبدی با اشاره به ماهیت تفسیر علوی گفت: تفسیر قرآن کریم از سوی کلام امیرمؤمنان حضرت علی(ع) مشروعیت‌بخش گونه‌های دیگر تفسیر است، عوامل تنوع تفسیر به لحاظ مشی و سیر مصداق تفسیرکننده قرآن است و گاهی فقط روایت و گاهی قرآنی است، تفسیر قرآن از قرآن، گاهی فقط تفسیر علقی است که به آن تفسیر عقلی می‌گویند.

وی در ادامه افزود: با توجه به بینش شخص تفسیر او رنگ می‌گیرد، به عنوان مثال تفسیر یک جامعه‌شناس تفسیر اجتماعی و تفسیر یک فقیه فقهی است و سبقه فکری مفسر و نگاه او براساس علمی که آموخته است در تفسیر او تأثیرگذار است.

پژوهشگرعلوم دینی با بیان اینکه تفسیر شهید صدر تفسیر موضوعی برون قرآنی را مطرح می‌کند، خاطرنشان کرد: تفسیر موضوعی برون قرآنی جواب آن در کتاب قرآن است و تفسیر قرآنی نیز در خود کتاب قرآن است.

حجت‌الاسلام میبدی با بیان اینکه صبر در فرهنگ اسلامی ما تنها در صبر از مصیبت است، خاطرنشان کرد: صبر در فرهنگ اسلامی و روایی قرآنی سه نوع صبر در برابر گناه، طاعت و مصیبت است و مفسر قرآن کریم با تفسیر قرآن می تواند به تفسیر کلامی امامان معصوم (ع) اشاره کند.

وی در رابطه با ارکان تفسیر گفت: از ارکان تفسیر ابتدا مفسر، شخص که می‌خواهد تفسیر کند و دوم ابزار تفسیر است، در تفسیر فاعل تفسیر محدث و شخص نیست بلکه امام معصوم (ع) است و ابزار تفسیر نیز کلماتی که امام معصوم(ع) گفته‌اند است و منحصر به قرآن کریم نیست چرا که کلمات معصوم (ع) و کلام پیامبر (ص) وحی قرآنی را تبین می‌کند.

پژوهشگر علوم دینی کلام امیرالمومنان(ع) را تفسیر معیار دانست و بیان کرد: کلام ایشان معیار صحت دیدگاه شیعه و سنی است، دیدگاه امام علی(ع) معیار بر رد یا صحت این کلام است، اگر بحث انحرافی از غیر شیعه باشد کلام حضرت علی(ع) معیار صحت و قبول آن دیدگاه است.

حجت‌الاسلام میبدی در ادامه افزود: سند و وسیله احراز، کلام امام علی(ع) است و سه کتاب نهج البلاغه، صحیفه سجادیه و زیارت جامه الکبیره گواه صدور کلام معصوم(ع) است و برای احراز آن سند لازم نیست و مورخان شیعه و سنی گواه این هستند که این سه کتاب از کلام معصومین (ع) است./818/202/ب2