بایسته‌های دستگاه دیپلماسی / اصول حاکم بر سیاست خارجی برگرفته از مبانی اسلام است
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، بایسته‌های دستگاه دیپلماسی«مذاکرات هسته‌ای» را باید مهم‌ترین و چالش‌برانگیزترین موضوعی دانست که جامعه ایرانی طی دو سال اخیر با آن درگیر بوده و مباحث پیرامونی بسیار حیاتی نظیر «تحریم»، «نفوذ»، « توسعه درون یا برون‌زا»، «غرب‌گرا یا غرب‌ستیز بودن»، «حفظ یا حذف شاخص‌های مهمی مانند «استکبارستیزی» را وارد ادبیات روزمره نخبگان و مردم کرده است.
به تبع نوع فعالیت‌های وزارتخانه مربوطه در بحث مذاکرات و برجام که به صورت مستمر افکار عمومی را با خود درگیر کرده و طی دو سال اخیر با چالش‌ها و تنش‌های فراوانی همراه بوده باید دارای الزاماتی باشد که حاوی مبانی و اصول گفتمان انقلاب اسلامی و هم منافع و مصالح نظام جامعه اسلامی باشد، حال زمانی می‌توانیم حساسیت وظایف دستگاه دیپلماسی کشور را بیشتر درک کنیم که بدانیم نظام سلطه اولویت خود را همچنان «براندازی و استحاله نظام سیاسی» ایران قرار داده و با برجام و بی‌برجام راهبرد خود را بر اساس چنین مؤلفهای ترسیم کرده است. نگاهی به تحولات مهم و فراگیر منطقه که در کشورهای سوریه، عراق، یمن، لبنان و بحرین بخشی از آن را می‌توان مشاهده کرد هم لزوم رویکرد هوشمندانه و انقلابی وزارت امور خارجه کشور را بیش از گذشته مطرح می‌نماید.
در چنین شرایط مهم داخلی و بین‌المللی به‌راستی وظایف دستگاه دیپلماسی کشور چیست و وزیر امور خارجه و سایر مقامات این وزارتخانه باید در چه مسیری حرکت نمایند که اهداف انقلاب و مطالبات جامعه برآورده شود؟ یا آنکه مقابله با سیاست‌های خصمانه و براندازانه غرب که نمونه‌ای از آن پروژه «نفوذ» است با چه راهکار و روش‌هایی خنثی و ناکارآمد می‌شود؟ آیا آقای ظریف و وزارتخانه متبوع ایشان طی 25 ماه اخیر توانسته بر اساس مبانی و اصول انقلاب عمل کند و در مقابل سیاست‌های نظام سلطه مبنی بر «تحقیر»، «تهدید» یا «تغییر رفتار و رویکرد جمهوری اسلامی ایران» رویکردی مناسب و هوشمندانه اتخاذ نماید؟ به راستی بایسته‌های یک دیپلماسی فعال توأم با هیبت چه شاخص‌های مهمی می‌تواند داشته باشد که با عمل به آن می‌توان سیاست خارجه‌ای توأم با عزت، حکمت و مصلحت داشت؟
برای پاسخ به این سؤالات و بایسته‌های فعالیت وزارت امور خارجه از این به بعد باید به سخنان روز گذشته رهبر معظم انقلاب اسلامی در جمع مسئولان این وزارت توجه کرد، محور سخنان ایشان در این دیدار «اصول و راهبردهای ثابت و پایدار سیاست خارجی در قانون اساسی و الزامات ناشی از این اصول و سیاست‌ها» بود که در محورهای مهمی از جمله « تبیین اصول و مبانی سیاست خارجه»، «عواقب توجه نکردن به مبانی مورد اشاره» و «الزامات ناشی از این اصول » شکل گرفت.
1ـ رهبر معظم انقلاب اصول حاکم بر سیاست خارجه جمهوری اسلامی ایران را منبعث از «مبانی اسلام» دانست: «در قانون اساسی، اسلام معیار سیاست خارجی است بنابراین موضع‌گیری در مقابل کشورها و مسائل مختلف، باید مختصات دینی داشته باشد.» مسئله‌ای که ضرورت «دفاع از ملت و دولت‌های مظلوم» توسط دولتمردان، به خصوص مسئولان این وزارتخانه را بیش از گذشته مطرح می‌کند و نشان می‌دهد که مقامات دستگاه دیپلماسی بیش از گذشته باید در این باره موضع و رفتار روشن و انقلابی داشته باشند.
به همین دلیل است که معظم له در ادامه «تعهدات برادرانه به همه مسلمانان جهان و حمایت بی‌دریغ از مستضعفان» را یک اولویت برای وزارت امور خارجه بر می‌شمارند، بر همین اساس حمایت از جنبش‌های مردمی منطقه و دفاع از آنها در مقابل نظام سلطه یکی از عناصر مهم «حفاظت از عظمت و هیبت کشور» به شمار می‌رود و در شرایطی که نهضت‌های مردمی در کشورهای لبنان، عراق، سوریه، یمن، بحرین و برخی دیگر از کشورها، انقلاب اسلامی ایران را الگوی خود قرار داده‌اند توقع این است که دستگاه سیاست خارجه حمایت‌های قانع‌کننده‌تری از جنبش‌های مردمی در بحرین، حزب الله در لبنان، انصارالله یمن و سایر نقاط به عمل بیاورد.
در مقابل گستاخی برخی مقامات منطقه‌ای نسبت به جامعه ایرانی و قتل عام مردم کشورهایی نظیر یمن و بحرین و سوریه هم مواضعی شفاف‌تر و انقلابی‌تر داشته باشد، چرا که تعرض بی‌محابای ائتلاف عربی- امریکایی به سرزمین‌های اسلامی و قتل عام آنها دست‌اندازی مستقیم به منافع بین‌المللی کشورمان به شمار می‌آید و ضرورت حمایت‌های بهتر و مؤثرتر دولتمردان را گوشزد می‌کند. آنچنان که در اصل 154 قانون اساسی هم آمده است «جمهوری اسلامی ایران. . . در عین خودداری کامل از هر‌گونه دخالت در امور داخلی ملت‌های دیگر، از مبارزه حق‌طلبانه مستضعفین در برابر مستکبرین در هر نقطه از جهان حمایت می‌کند.»
2ـ دفاع مطلوب از اتباع کشور در مقابل تعرضات سایر کشورها هم می‌تواند عنصر تاثیرگذاری در «حفظ و دفاع از شخصیت و هویت ملی و بین‌المللی جامعه ایرانی» باشد؛ مولفه‌ای که در شرایط کنونی باید یک اولویت برای دستگاه سیاست خارجه باشد.
موضع‌گیری محکم، قاطع و توأم با شجاعت در مقابل تهدیدات روزافزون مقامات غربی دیگر مؤلفهای است که در صورت تحقق می‌تواند از سقوط هیبت و عظمت یک ملت جلوگیری کند، آن هم در شرایطی که مقامات غربی در طول 22 ماه مذاکره هسته‌ای با کشورمان دهها بار جمهوری اسلامی ایران را به حمله نظامی تهدید کرده‌اند و از گزینه‌های روی میز سخن به میان آورده‌اند. توقعی بجاست که مقامات اصلی دولت در واکنش به چنین اظهاراتی پاسخی درخور و هم‌سطح بدهند . به همین دلیل است که معظم‌له در این دیدار« انقلابی بودن» را یکی از خصایص سیاست‌های خارجه جمهوری اسلامی ایران دانسته و تأکید می‌کند که «اعتماد به نفس، صراحت و استحکام در مواجهه با عوامل مخالف و موانع » باید رویه مقامات این وزارتخانه باشد.
حال «تکرار انقلابی» اصول و راهبردهای انقلاب اسلامی را باید یکی از مهم‌ترین وظایف وزیر امور خارجه و سایر مقامات دستگاه دیپلماسی دانست، آنگونه که معظم له هم تأکید می‌کنند: «با «استحکام و اقتدار و افتخار»، ادامه اصول انقلابی و راهبردهای ثابت سیاست خارجی را تکرار کنید تا بیگانگان و دنباله‌های داخلی آنان، به تغییر در سیاست خارجی جمهوری اسلامی دل خوش نکنند».
بر اساس آنچه عنوان شد مسئولان دستگاه سیاست خارجه باید در شرایط حساس داخلی و بین‌المللی وبا توجه به چالش‌های احتمالی پس از برجام، با حفظ اقتدار کشور و توجه ویژه به مبانی انقلاب اسلامی رویکردی متفاوت‌تر از گذشته اتخاذ و با تکرار اصول و مبانی انقلاب اسلامی در لفظ و رویکرد دلخوشی غربی‌ها برای تغییر در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را به ناخشنودی تبدیل کنند./998/د101/س
منبع : روزنامه جوان