نشست اربعین در عرفان اسلامی برگزار شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا؛ حسن بلخاری استاد فلسفه اسلامی در نشست «اربعین در عرفان اسلامی» که شامگاه سه شنبه 10 آذر ماه در موسسه فرهنگی شهر کتاب برگزار شد، در رابطه با نگاه سیاسی به واقعه عاشورا، گفت: به دلیل نگاه سیاسی به واقعه عاشورا عرفا کمتر به آن پرداختند.

استاد فلسفه اسلامی در ادامه خاطرنشان کرد: تجلی عرفان در مسیحیت بیشتر بوده است، سر بر نیزه کردن امام حسین (ع) به اندازه صلیب کشیدن مسیح جریان عرفانی کمتری به آن پرداخته شده است، عرفای مثل عطار، منصور حلاج و ابوسعید اباالخیر آنگونه که باید و شاید به واقعه عاشورا نپرداخته اند.

وی با بیان اینکه در ادبیات عرفانی آثاری در رابطه با کربلا خلق شده است، گفت: شعر «کجایید ای شهیدان خدایی» اثر مولانا و شعر «باز این چه شورش است» اثر محتشم از جمله این اشعار است، طوفان سید الشهدا (ع)عظیم تر ازعرفان ما بوده است.

بلخاری با بیان اینکه آیا عرفا نسبت به واقعه عاشورا تقیه پیشه کرده اند عنوان کرد: عارف نمی تواند تقیه کند، عارف از جانش رها شده است، اینکه عرفا در جریان عاشورا تقیه کردند جواب درستی بر این سخن نیست، جواب درست این است که این واقعه به عنوان یک واقعه سیاسی درنظر گرفته شد و عرفان با سیاست نسبتی ندارد.

استاد فلسفه اسلامی خاطرنشان کرد: بعد از دو هزار سال فیلم مصائب مسیح ساخته و به قدری به متن نزدیک می شود که چهار کشیش در سینما جان می دهند، مصائب مسیح به صورت منبع شاعرانه نشان داده می شود در حالی که در مورد واقعه عاشورا اثری که قدرت پرداختن به وجه عرفانی عاشورا را داشته باشد، ساخته نشده است.

وی با بیان اینکه در واقعه عاشورا افرادی مثل مولانا ماهیت عرفانی را درک کرده اند، عنوان کرد: مولانا ماهیت عرفانی را درک کرده است، در مورد امام حسین(ع) می گوید گریه نکنید بلکه شادی ها کنید چرا که این چنین رهبری دارید، مولانا در روایت دین خود را ادا کرده اما از مولانا انتظار بیشتری می رفته است.

بلخاری عنوان کرد: جنبه های عظیم واقعه کربلا مبنای جریان بزرگی برای خلق اثر نشد اگر هم اثری خلق شد جنبه سیاسی آن با انحراف مورد توجه قرار گرفت.

استاد دانشگاه در بخشی از سخنان خود گفت: هنگام حرکت کاروان امام حسین (ع) از مدینه ایشان به منزلگاهی می رسند در آنجا وقتی به خواب می روند رویایی می بیند که حضرت رسول اکرم (ع) می فرماید در این مسیر خداوند خواسته است تو را کشته و بر سر بر نیزه ببیند.

استاد فلسفه اسلامی با بیان اینکه به واقعه عاشورا نگاه سیاسی شد، گفت: گاهی عقل با استدلال خنجر به دل می زند در واقعه عاشورا مسأله فراتر از این است، عشق با جبر سازگاری ندارد، عارف به اختیار و میل خود وارد این مسیر می شوند خدا می خواست امام حسین (ع) شهید شود چرا که صدای قرآن خواندن امام حسین (ع) از سر نیزه خوشتر از صدای افرادی است که قرآن می خوانند و به آن عمل نمی کنند.

بلخاری با اشاره به تقدس اربعین گفت: خدا و بشر در وضع مفاهیم اربعین دخیل هستند، اینکه سر چهار راه با قرمز شدن چراغ باید ایستاد قراداد بشری است و در مورد مسأله اربعین خدا دخیل بود.

استاد فلسفه اسلامی در رابطه با رمز و رموز اعداد، خاطرنشان کرد: درباره اعداد برخی از آنها خدایی است، در واقعه اربعین خدا دخیل است و مربوط به بشر نیست، عدد چهار یونانی است در قرآن مقدس است ولی نگاه هرمسی و مسیحی از فلسفه کلاسیک دارد، برای درک معنا باید به کلید واژه توجه کرد در اربعین  کلید واژه اربعین نیست عدد اعتبار است، فقط احد و واحد است و سایر اعداد اعتبار است و فقط عد یک به نام الله اعتبار دارد .

بلخاری در ادامه گفت: اربعین وعده ملاقات ما با خدا است و این وعده در روز چهلم تمام می شود، شیخ اشراق کتابی به نام حکمت اشراق است هرکه می خواهد بفهمد باید چله نشنی کند و نقش آن مهم نیست و خدا آن را در عرفان و حقیقت اربعین بیان کرد.

وی اظهار داشت: بشر هنگامی به قرب می رسد چهل شبانه روز خود را خالص کند، هر کس حکمت خدا را درک کند خیر کثیر به دست می آورد، حقیقت اربعین در قرآن تأکید بر کمال روح است انسان امروز آن را با وجود خطرها در روز اربعین می فهمد چرا که اربعین کمال عاشورا است.

بلخاری با بیان اینکه اولین کابرد اربعین در قرآن کریم است، عنوان کرد: اربعین رمز میقات و کمال وعده حق است، اربعین رمزی است که از روز اول واقعه عاشورا آغاز شده است و در روز چهلم  به کمال می رسد.

استاد فلسفه اسلامی در بخشی از صحبت های خود با اشاره به آیه احترام به پدر و مادر خاطرنشان کرد: خدا انسان را وصیت به احسان به والدین می کند، اینکه بال های خودت را متواضعانه در برابر آنها بگستر و جانت را بستر راه پدر و مادر کن چرا که مادر نه ماه سختی او را حمل و به سختی بر زمین می گذارد.

وی با بیان اینکه برخی افراد از نظر بلوغ فکری به سن به چهل سال نرسیده می میرند، ابراز داشت: اربعین کمال عاشورا است، بنا بر آیات قرآن خدا میقات را اراده می کند و سال بلوغ انسان در چهل سالگی است، اگر اربعین نبودعاشورا ابتر می ماند و در کشور عراق اربعین برای آنها مهم تر از عاشورا است.

استاد فلسفه اسلامی اظهار داشت: اربعین بلوغ کمال عاشورا ریشه دوانید، سال های اخیر نشان می دهد در عرفان مبنای ظهور عرفا و در مبادی چله نشینی شد و چهل عرفان و ریشه خدایی دارد.

بلخاری با اشاره به چگونگی خلقت انسان، خاطرنشان کرد: در حدیثی آمده است که سه اربعین طول کشید تا خاک آدم سرشته شد این سبب شد که در قلمرو عرفان برای بلوغ تن لازم بود، آنها که تن را شکنجه می کننند اشتباه می کنند خدا تن را به کمال رساند تا قابل روح او شود.

محمدزاده رییس موسسه فرهنگی شهر کتاب در ادامه این نشست با اشاره به روایتی از آیت الله جوادی عاملی گفت: در این روایت به اهمیت روز اربعین اشاره شده است اینکه خداوند نمازهای پنجگانه را به اهمیت زیارت در روز اربعین دانسته است.

رییس موسسه فرهنگی شهر کتاب با اشاره ویژگی عدد چهل گفت:غالب انبیاء در سن چهل سالگی به بعث رسیدند، ملاقات حضرت موسی با اقدس الهی در چهل سالگی بوده است،  امام خمینی (ره) کتاب چهل حدیث دارد، روایتی است که گفته می شود که همسایگان را تا چهل خانه گرامی بدارید و همچنین کمال تعقل انسان ها در چهل سالگی است.

وی با اشاره به تقدس عدد هفت گفت: در فرهنگ اسلام و پیش از اسلام هم به این تقدس اشاره شده است، در شهادت امام حسین (ع) آسمان و زمین چهل شب خون گریه کردند و شب اربعین مفهوم مهمی در فرهنگ شیعی است./818/202/ب2