همه ما سر سفره امام و شهدا نشسته ایم

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حضرت آیت‌الله عبدالله جوادی آملی، سه‌شنبه در درس خارج تفسیر خود گفت: سوره مبارکه زخرف که در مکه نازل شد، انذارش بیشتر از تبشیر آن است، فرمود به خود این قرآن قسم که این قرآن بخشی دارد که قابل تعقل است، اما بخشی دارد که آن فوق تعقل است.

وی افزود: ریشه اصلی آیات قرآن که نه عبری و نه عربی است و لفظ نیست، در ام‌الکتاب علی حکیم است، نه شما مأمور به تعقل در این زمینه هستید و نه برای اکثری شما تفکر کردن مقدور است، اهل‌بیت(ع) که هم وزن قرآن هستند در مرتبه نازل قرآن ناطق هستند و در مرتبه عالی علی حکیم هستند.

مفسر برجسته قرآن کریم خاطرنشان کرد: علی حکیم دو مفهوم دارد، مصداق علی حکیم انسان کامل است، و سایر افراد تا اندازه‌ای که شاگردی اهل‌بیت(ع) را کردند می‌توانند بالا بروند، اما اگر از حد شاگردی آنان بگذرد دیگر جایی برای بالا رفتن ندارد.

وی با اشاره به عربی بودن قرآن کریم خاطرنشان کرد: عربی همه زبان‌ها را ترجمه می‌کند و زبان‌های دیگر نمی‌توانند عربی را تبیین کنند، بسیار سخت است که بتوان با یک زبان ساده سایر سخن‌ها را ترجمه کرد.

حضرت آیت‌الله جوادی آملی بیان کرد: در فارسی ما تثنیه نداریم، ما برای مرد و زن یک لفظ ذکر می‌کنیم اما در عربی این گونه نیست، برای مرد و برای زن و برای تثنیه لفظ‌های مستقلی داریم، ما از دو به بعد جمع داریم، عرب برای دور و نزدیک و حتی فاصله میانه نیز لفظ دارد.

وی با بیان این که عربی مبین محور بحث و تفسیر است اما علی حکیم محور بحث و تفسیر نیست، خاطرنشان کرد: آن علی حکیم ریشه است، ریشه آن که نزد خداوند است علم لدنی می‌خواهد که نیاز به نماز شب دارد، شب یک نشئه‌ای دارد و حسابش با روز فرق می‌کند.

استاد اخلاق حوزه علمیه گفت: در تمام تفسیر‌ها وجود دارد که در قرآن برخی از سخنان برخی دیگر را تفسیر می‌کنند، تفسیر حدیث به حدیث و تفسیر قرآن به قرآن اصلش در سخنان بزرگان ما بود، اما ویژگی تفسیر علامه طباطبایی(ره) این بود که از جستجو کردن در المعجم و الفاظ و لغت و واژه گذشته است، بلکه مطالب را بررسی می‌کند و به هر نحوی که مطرح شود، در تفسیر خود استفاده کرده است.

وی با اشاره به آیه «أَفَنَضْرِبُ عَنکُمُ ٱلذِّکْرَ صَفْحًا أَن کُنتُمْ قَوْمًۭا مُّسْرِفِینَ ﴿٥﴾»، خاطرنشان کرد: خداوند می‌فرماید حالا که شما قبول نکردید، این طور نیست که ما وحی نفرستیم، البته این چنین نیست که هر هاضمه‌ای بتواند این غذا را هضم کند.

حضرت آیت‌الله جوادی آملی با اشاره به آیه «وَکَمْ أَرْسَلْنَا مِن نَّبِىٍّۢ فِى ٱلْأَوَّلِینَ ﴿٦﴾ وَمَا یَأْتِیهِم مِّن نَّبِىٍّ إِلَّا کَانُوا۟ بِهِۦ یَسْتَهْزِءُونَ ﴿٧﴾»، گفت: الان مسأله رفتن به آسمان برای بشر عادی شد، پیامبران و اهل‌بیت(ع) آن سمائی را برای ما باز کردند که درش به هیچ وجه بر روی کافران باز نمی‌شود و معراج پیامبران نیز از این قسم است، در این معراج انبیا و اولیا و ارواح مؤمنان هستند.

وی گفت: امام حسین(ع) در بیانی می‌فرمایند که مردم بنده دنیا هستند و دین برای آنان لعق است، دین برای آنان آدامسی است، یعنی یک کمی که شیرینی آن را می‌چشند و بعد آن را دور می‌اندازند، اما کسانی که راه انبیا را رفتند، همیشه وضع دنیا همین بوده، برای انبیا گذشته مردم نیز دین را همچون لعق می‌دانستند و انبیا هم صابر بودند.

صاحب تفسیر تسنیم گفت: امر الهی این است که پیش از تو رهبران الهی بودند و تو نیز باید صابر باشی، «فَأَهْلَکْنَآ أَشَدَّ مِنْهُم بَطْشًۭا وَمَضَىٰ مَثَلُ ٱلْأَوَّلِینَ ﴿٨﴾»، اما ما کسانی را که سخت‌تر از شما بودند، از بین بردیم، سنت خداوند در عذاب کردن کافران معلوم است و اما سیره شما انبیا باید مشخص شود، سیره مردم هم که معلوم است.

وی ادامه داد: خداوند فرمود ما مرتب وحی می‌فرستیم، اما هم برای دلیل و بینه است و هم این که عده‌ای به آن مقامات بار می‌یابند، زبان فطرت مربوط به علی حکیم است، ما برای احیای مردم سخن گفتیم که این با زبان فطرت است و از علی حکیم آمده است، انسان یک لوح‌نانوشته نیست، یک سینه بااسرار دارد اگر همین را حفظ کند، همین است.

حضرت آیت‌الله جوادی آملی با تأکید بر این که ما اکنون بر سر سفره شهدا نشسته‌ایم، گفت: شهدا زبان دین و سینه‌ با اسرار خود را حفظ کردند، بسیاری از بسیجی‌های جنگ هشت‌ساله از این راه درآمدند، قبل از انقلاب هم این حوزه علمیه بود و ما چندهزار حافظ قرآن داشتیم، اولین ثواب را امام و شهدا و بعد هم مسؤولان می‌برند./914/پ202/ج1