قوانین ارث زن و شوهر

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام فقیهی امروز در جلسه تفسیر قرآن کریم که در محل شبستان بزرگ نجمه خاتون(س) آستان مقدس حضرت معصومه(س) برگزار شد به تفسیر آیه 7 سوره نسا پرداخت و گفت: خداوند متعال در این آیه می‌فرماید«لِلرِّجالِ نَصيبٌ مِمَّا تَرَکَ الْوالِدانِ وَ الْأَقْرَبُونَ وَ لِلنِّساءِ نَصيبٌ مِمَّا تَرَکَ الْوالِدانِ وَ الْأَقْرَبُونَ مِمَّا قَلَّ مِنْهُ أَوْ کَثُرَ نَصيباً مَفْرُوضاً یعنی برای مردان از آنچه پدر و مادر و نزدیکانشان به جای گذارند بهره‌ای است و برای زنان نیز از آنچه پدر و مادر و نزدیکانشان به جای گذارند بهره‌ای است، از آنچه اندک باشد یا بسیار بهره‌ای معین و واجب است» در حقیقت اصل حکم طبق قانون عقل و سیره عقلا لازم و کم و کیفش به تناسب هر شریعتی واجب است.

استاد برنامه‌های معارفی آستان مقدس حضرت معصومه(س) به تشریح اصطلاحات قرآنی این آیه مبارکه پرداخت و گفت: کلمه«الْأَقْرَبُونَ» از نظر علامه مجلسی به دو نکته اساسی اشاره دارد؛ اول اینکه بر اساس این استدلال قرآن کریم می‌توان به این نتیجه رسید که ارث در اولویت اول به نزدیکان میت می‌رسد و دوم اینکه ملاک در وارث بودن تبعیت از قاعده نزدیک بودن به میت است.

استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه نزدیک‌ترین شخص به میت فرزندان او هستند، گفت: بر اساس این قاعده فرزندان مقربین میت و در مرحله بعد خواهر و برادر و همسر او قرار خواهند گرفت؛ این در حالی است که از نظر شرع مقدس پدر و مادر زنده میت همیشه در وارث بودن ثابت هستند.

سخنران آستان مقدس حضرت معصومه(س) با اشاره به اینکه در ارث سه طبقه وارثین در شرع مقدس تعریف‌شده است، گفت: در طبقه اول وارثین پدر، مادر و فرزندان قرار دارند؛ بر اساس این قاعده اگر یکی از این سه گروه زنده باشند ارث به طبقه دوم نمی‌رسد.

حجت‌الاسلام فقیهی با اشاره به اینکه همسر از جلمه کسانی است که در نگاه اسلام از همه طبقات ارث می‌برد، گفت: از نگاه اسلام سهم‌الارث همسر در همه طبقات معین‌شده است که یک‌چهارم یا یک‌هشتم کل اموال است؛ این در حالی است که همسر در نگاه اسلام از مقربین میت است و جایگاه خاصی دارد؛ بنابراین هم مرد از زن و هم زن از مرد ارث می‌برد که میزان آن متفاوت است.

استاد برنامه‌های معارفی آستان مقدس حضرت معصومه(س) به تشریح شرایط ارث همسر از همسر پرداخت و گفت: میزان ارث مرد از زن یک‌دوم کل اموال است این در حالی است که اگر فرزند داشته باشند این میزان ارث به یک‌چهارم کاهش پیدا می‌کند.

وی افزود: در نگاه شرع مقدس میزان ارث زن از شوهر یک‌چهارم اموال است و بر اساس قواعد شرع مقدس درباره ارث اگر فرزند داشته باشند این میزان ارث به یک‌هشتم کاهش پیدا می‌کند.

حجت‌الاسلام فقیهی طبقه دوم وارثین را خواهر و برادر میت عنوان کرد و گفت: سومین طبقه وارث عمو، دایی، خاله و عمه میت هستند که بر اساس قوانین شرع مقدس در موضوع ارث این طبقات زمانی معنا می‌گیرند که اگر از طبقه اول وارثی وجود نداشته به طبقه دوم و به همین صورت به طبقه سوم از وارثین خواهد رسید./837/پ202/ی