اجتهاد در اصول دین وجود ندارد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام سید علی طالقانی، مدیر گروه آموزش فلسفه و کلام اسلامی مرکز تخصصی آخوند خراسانی، بعد از ظهر امروز در جلسه‌ای که ذیل برنامه مدرسه تابستانی کلام امامیه با موضوع اجتهاد و تقلید در عقاید برگزار شد به توضیح هر یک از این کلمات پرداخت و ابراز داشت: عقایدی که در عنوان این جلسه آمده است به عقاید اسلامی اشاره دارد و عقاید دیگر را شامل نمی‌شود.
وی افزود: تفکیک عقاید به اصول و فروع بسیار مهم است که متأسفانه در بسیاری از مباحث از آن غفلت صورت می‌گیرد. اصول عقاید اموری است که اطاعت از آن واجب است، یعنی فردی که می‌خواهد مسلمان باشد باید به این امور اعتقاد داشته باشد.
حجت‌الاسلام طالقانی با بیان این‌که امکان ندارد فردی مسلمان باشد اما به توحید اعتقاد نداشته باشد، تصریح کرد: اجتهاد در اصول دین وجود ندارد و باید این امور را بپذیرد. به بیان دیگر حقیقت اسلام ضرورت‌هایی دارد که نمی‌توان از آن سلب کرد.
وی در ادامه به عقایدی اشاره کرد که اطاعت از آن واجب نیست و شخص اگر آن را نپذیرد همچنان مسلمان است و تصریح کرد: مباحث مفصل و بسیار دشوار اسماء و صفات از جمله مباحثی است که اگر فرد عقیده خاصی داشته باشد و مخالف عموم نیز باشد همچنان مسلمان باقی می‌ماند. همچنین مباحث مربوط به حسن و قبح نیز اینچنین حکمی دارند.
مدیر گروه آموزش فلسفه و کلام اسلامی با بیان این‌که امکان ندارد مردم بتوانند در فروع اعتقادی به اجتهاد برسند، گفت: اگر بگوییم مردم باید در فروع اعتقادی اجتهاد کنند دچار سختی می‌شوند و بسیاری از آن‌ها نمی‌توانند به نتیجه‌ای برسند.
وی درباره تقلید بیان داشت: بحث‌های زیادی درباره تقلید شده است. تقلید را اینچنین تعریف می‌کنند؛ در لغت یعنی پیروی و تبعییت کردن. تقلید در مسائل دینی به دو بخش نظری و عملی تقسیم می‌شود. تقلید نظری یعنی، گرفتن رأی دیگری بدون مطالعه دلیل دیدگاهش به دلیل اعتماد بر شخص مقلَّد.
وی افزود: تقلید عملی یعنی، عمل بر وفق عمل دیگری به صورت متابعت و پیروی؛ شخص می‌تواند تقلید عملی داشته باشد بدون این‌که از آن فرد تقلید نظری کند.
عضو هیأت علمی دفتر تبلیغات اسلامی در تعریف اجتهاد گفت: به نهایت رساندن قدرت بشری برای کشف حقیقت یا واقعیت از ادله تفصیلیه اجتهاد است.
شایان ذکر است، این سخنرانی سومین جلسه از جلسات روز اول برنامه مدرسه تابستانی کلام امامیه است و در طی دو روز آینده مباحث دیگری در این دوره توسط اساتید مربوطه مطرح خواهد شد./۸۶۲/202/ب2