اهمیت نقل به اجماع مرحوم مقدس اردبیلی برای اثبات ولایت فقیه

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، آیت الله سید احمد علم الهدی صبح امروز در درس خارج فقه خود که در محل مدرسه علمیه عالی نواب برگزار شد، در تبیین نظریات مرحوم مقدس اردبیلی درباره اثبات ولایت فقیه، با بیان این که ایشان روایت نبوی «العلما ورثه الانبیاء» را دلیلی برای اثبات ولایت فقیه دانسته اند، گفت: این حدیث به طور خاص برای معصومین(ع) استفاده شده و با توجه به این مطلب، حدیث قابل تمسک برای اثبات ولایت فقیه نیست و به صرف احتمال هم این حدیث درباره موضوع اثبات ولایت فقیه، رد می شود.

نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی افزود: ظاهر «ورثه الانبیاء» به معنای «بازماندگان انبیاء» بوده و این بازماندگی در جریان دعوت به توحید است که از سوی علما ادامه دارد، اما این روایت دلیلی برای اثبات ولایت و حاکمیت نمی کند و این تحلیل بعیدی است که بگوییم قدرت و ولایت انبیاء به علما به ارث برسد.

وی با اشاره به این که مرحوم مقدس اردبیلی دلایل اربعه ای برای اثبات ولایت فقیه دارد و پیش از این به دلایل عقلی و نقلی وی پرداخته شده است، در تبیین استدلال لُبّیه ایشان، اظهار کرد: ایشان در مسأله اثبات ولی فقیه به اجماع استدلال کرده و در جلد هفتم مجمع الفایده بر اجماع اصرار دارد، این نقل اجماع از سوی مقدس اردبیلی مهم است چرا که ایشان از فقهایی است که اجماعات منقوله را غالبا رد می کردند.

آیت الله علم الهدی خاطرنشان کرد: این رفتار مقدس اردبیلی هم از همان نوگرایی ایشان در فقه نشأت می گرفت، نقل به اجماع سبب رخوتی در اجتهاد می شود و با نوگرایی مرحوم مقدس اردبیلی سازگار نبود اما همین فقیه درباره ولایت فقیه به اجماع استناد می کند و این یعنی اجماع از نظر ایشان قطعی بوده است.

عضو مجلس خبرگان رهبری در پایان یادآور شد: ایشان قائل به نیابت عامه یا مطلقه فقها بودند یعنی همه موارد حکومت ائمه معصومین در غیبت امام زمان(عج) به فقیه می رسد، ایشان با چهار تعبیر «حاکمیت علی الاطلاق»، «نائب المناب امام(ع) در همه امور»، «جایز بودن فقیه در هر آنچه برای امام(ع) جایز است» و «خلیفه بودنِ فقیه برای امام(ع)» درباره ولایت عامه فقیه سخن گفته و در چند مورد هم از جانشینی فقیه برای امام(ع) یاد کرده اند./820/202/ب2