تلاش برای تقریب مذاهب از نان شب بر مسلمانان واجب‌تر است
حجت الاسلام والمسلمین مهدی فرمانیان عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب قم در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری رسا تصریح کرد: در حال حاضر پرداختن به تقریب مذاهب اسلامی و تلاش برای وحدت و تقریب از نان شب بر مسلمانان واجب‌تر است. فرمانیان در گفت و گوی اختصاصی اظهار کرد: در حال حاضر اگر برای یک روز هم بتوانیم جنگ‌های مذهبی را به تأخیر بیندازیم شاید بتوانیم بگوییم کاری انجام شده است.
وی افزود: جنگ‌های مذهبی که درست شده است آمریکا توانسته از این آب گل‌آلود ماهی بگیرد و جوان‌های سنی و شیعه از اسلام زده شوند، زیرا جوان امروز هر جا جنگی می‌بیند بین مسلمانان است و این جوان متصور می‌شود که دین ما مشکل دارد و نمی‌تواند متوجه آن شود که ما مشکل داریم، ما دین را بد معرفی می‌کنیم والا خود دین، به خودی خود مشکلی ندارد.
حجت الاسلام والمسلمین فرمانیان اضافه کرد: فضاهایی که در کشورهای اسلامی وجود دارد سبب می‌شود جوانان اهل سنت و شیعه زود از دین زده شوند و تصور می کنند هیچ چیز از آنها باقی نمانده است و یک عده متدین تندرو جذب تکفیری‌ها می‌شوند و یک عده بی‌خیال دین می‌شوند.
وی تاکید کرد: اگر بتوانیم جلوی جنگ‌ها را بگیریم، امنیت را حفظ کنیم و اقتصاد جهان اسلام را رشد دهیم و تقریب را در بین مسلمانان جا بیندازیم آن وقت ما می‌گوییم کاری انجام داده‌ایم.
عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب در ادامه سخنان خود مهم‌ترین و اصلی‌ترین عامل رشد نکردن تقریب را عامل سیاسی عنوان کرد و توضیح داد: اگر در تاریخ تفکر اسلامی نگاه کنید می‌بینید هرگاه مسلمانان به نوعی دشمن و هدف مشترکی پیدا می‌کردند این مسئله اصلی باعث وحدت بین آنها و تقریب بیشتر شده است و هرگاه این قضیه برعکس شده یعنی وقتی قدرت‌های سیاسی مذهبی روی کار آمده عوض اینکه وحدت و تقریب بیشتر صورت بگیرد و به‌جای اینکه حکومت‌های دینی و مذهبی به هم نزدیک‌تر شوند، قدرت‌های سیاسی مذهبی باهم تعارض پیدا کرده و این مورد سبب شده است اختلافات مذهبی تشدید و بیشتر نمود پیدا کند و بر روی آن مانور داده شود، زیرا سیاستمداران برای حفظ قدرت و حوزه منطقه‌ای خود از مذهب استفاده کرده و سبب تشدید این فضا شدند، به طور مثال عربستان تا قبل از انقلاب با شاه ایران روابط حسنه داشتند و بر علیه شیعه کاری نکردند ولی بعد از انقلاب از دو سو با ما شروع به تقابل کرد.
وی ادامه داد: از یک سو آمریکا که هم پیمان با عربستان بود با ایران دشمن شد و فضای سیاسی بین المللی اقتضا می‌کرد که با ایران بجنگند و این یعنی جنگ نرم و جنگ مذهبی و بعد از آن زمان جنگ خیلی وسیع شد و هر چه جلوتر آمدیم و اقتدار خود را نشان دادیم قدرت‌های منطقه به طریق اولی از فضای مذهبی علیه فضای اقتدار ما استفاده کردند.
به گفته این استاد حوزه و دانشگاه هر چه جلوتر برویم این فضا بیشتر خواهد شد و این مهم‌ترین عامل اصلی است که سبب شده وحدت اسلامی و تقریب مذاهب در جهان اسلام کارایی خود را از دست بدهد به ویژه با چند اتفاقی که در تاریخ سی سال گذشته رخ داد تا سال 2003 که امریکا به عراق حمله کرد، اهل سنت خود را کنار کشیدند، اقتدار در اهل سنت کم شد و شیعه رأس کار آمد و قدرت را به‌دست گرفتند و همین مسئله باعث شد که باز نفوذ عربستان کم شده و اقتدار ما بیشتر شود و این مسأله سبب شد که عربستان مراتب دعوای مذهبی خود را با ما بیشتر کرده و مانع وارد شدن به فضای وحدت و تقریب مذاهب شود.
وی اضافه کرد: از سوی دیگر مسأله برجام که پیش آمد، به هر دلیلی که با تفسیر از طرف کشورهای منطقه مثل عربستان می‌شود، برجام یک برگ برنده برای ایران است و این فضای سیاسی باز باعث می‌شود که عربستان دوباره فضا را ملتهب‌تر کند و حتی کاری کردند که فضای تقریب را تقریباً تخطئه کنند، بخصوص بعد از بسته شدن سفارت عربستان و به آتش کشیده شدن آن به‌واقع فضا ملتهب‌تر شده است زیرا عربستان علیه ایران تبلیغات منفی می‌کند.
عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب متذکر شد: ای کاش وقتی کشورهای اسلامی یک حکومت دینی تشکیل می‌دهند عوض اینکه برای ثبوت حوزه قدرت و نفوذ خود از مذهب مایه بگذارند بیایند از مشترکاتی که بین کشورهای اسلامی وجود دارد استفاده کرده و به‌جای اینکه سرمایه‌های انسانی و مالی خود را هدر دهیم از آنها برای ثابت کردن اقتدار اسلام در جهان و پیشرفت آن استفاده کرد.
وی به بحث فرهنگی یا به نوعی نگاه علما اشاره و تصریح کرد: علمای سنی و شیعه احساس می‌کنند اگر دم از تقریب و وحدت بزنند و فضا را باز کنند مرتبه و اقتدار خود را در بین طرفداران و پیروان و بزرگان کشوری نسبت به این مسئله از دست می‌دهند، لذا برای حفظ هویت و دایره اقتدار خود مجبورند آن اختلافات را پررنگ کنند. حتی رئیس جمهور مصر به الازهر ایراد گرفته بود که شما با مذهب شیعه نه‌تنها تعاملی ندارید بلکه تقابل هم دارید، چه دلیلی دارید این فضا را تشدید می‌کنید؟
وی اذعان کرد: دلیل آن مشخص است زیرا او احساس می‌کند اگر شیعه آنجا بیایدو یا ارتباطی با شیعه صورت بگیرد حوزه نفوذ و اقتدار او کم می‌شود به آن دلیل که ممکن است چند نفر شیعه شوند. خود علما و رهبران مذهبی نسبت به مذهب حوزه خود را حفظ کرده و مذهب دیگران را به عنوان رقیب می‌بینند و تازمانی رقیب موجود باشد از اسلحه زبانی به نام انحراف، بدعت، تکفیر استفاده کرده و آن اختلاف را حفظ می‌کنند حتی سیاسیون و فرهنگیان به این نحو می‌خواهند اقتدار خود را حفظ کنند و تا زمانی که این دو عامل با فضای مجازی و ماهواره‌ای که ایجاد شده تأثیر بر کل جهان می‌گذارد. در گذشته مردم متوجه تغییر و تحول حکومت‌ها و اتفاقات در اجتماع نمی‌شدند ولی در حال حاضر کوچک‌ترین اتفاق ممکن است چندین شنیده شود و احساسات مردم را تحریک کند.
حجت الاسلام والمسلمین فرمانیان در ادامه سخنان خود به حاکمان سیاسی و عالمان فریقین توصیه کرد: حاکمان هزینه‌های کشور و مسلمان کشور خود را برای ایجاد تفرقه بین مسلمانان جهان اسلام خرج نکنند، این هزینه‌ها را صرف فقرای مسلمانان جهان کنند تا باعث شود این گروه هم طرفدار و حامی آنها شوند و بگذارند مردم کشورهای جهان خود برای رهبران و سرنوشت و امور زندگی خود تصمیم بگیرند.
وی با تاکید بر تبدیل بعضی از اختلافات به فرصت افزود: رهبران سیاسی جهان اسلام اگر بخواهند اقتدارشان زیاد شود هزینه‌هایی که صرف تفرقه می‌شود را در راه مثبت خرج کنند ما به آنها قول می‌دهیم که اگر 50 هزار طرفدار داشته باشند بعداً 500 هزار طرفدار پیدا می‌کنند.
حجت الاسلام والمسلمین فرمانیان خطاب به حاکمان دینی و کسانی که دغدغه‌های دین دارند، گفت: برای این دغدغه‌ها باید کنار هم بایستیم علیه دشمن مشترکی که علیه دین هستند و آن‌هایی که با دین مشکل دارند که اگر این ارتباطات و تعاملات باشد ما قول می‌دهیم قطعاً این تقریب به‌نفع آنها خواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: تمام مسائل اختلافی که مطرح می‌شود اگر بیاییم رویکرد خود را عوض کنیم تمام آنها به اشتراکات تبدیل می‌شود./978/د101/س