صمیمیت، مودت و گذشت سه رکن اساسی در زندگی خانوادگی
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، همایش خانوادگی تحکیم و گسترش ارتباط و مبانی خانواده از سوی معاونت تهذیب حوزه علمیه قم پیش از ظهر امروز در سالن همایش های مدرسه علمیه معصومیه قم برگزار شد.
حجت الاسلام علی زینتی کارشناس مسائل خانواده و عضو هیأت علمی جامعه المصطفی در این همایش با اشاره به لزوم پایداری روابط عاشقانه همسران تا پایان عمر اظهار داشت: برخی از مردم و حتی طلاب دیده می شود به مرور زمان رابطه سردی با همسر خود برقرار می کنند که این مسأله هم از حیث شخصی و هم از حیث رسالت طلبگی مسأله ای نامطلوب است.
خانواده نهاد نیست نهادساز است
وی با بیان اینکه در اسلام خانواده یک نهاد نیست بلکه نهاد ساز است، خاطرنشان کرد: نهادساز بودن خانواده به این معنا است که اجزاء و ارکان نهادهای دیگر مهم در جامعه از جمله امنیت، معیشت و تعلیم و تربیت توسط جامعه تأمین می شود و به همین جهت خانواده را یک کانون قدسی آسمانی می دانیم که برپایه صمیمیت و مودت ساخته شده است.
عضو هیأت علمی جامعه المصطفی ادامه داد: روایتی از پیامبر گرامی اسلام است که فرمود: «وقتی در زمین طلاقی واقع می شود عرش الهی به لرزه در می آید» و یا در روایت دیگری می فرماید: «اگر هر یک از زن و شوهر بعد از زندگی مشترک به یکدیگر بگویند من از زندگی با تو خیری ندیدم، با ایمان از دنیا نمی رود»به همین جهت است که می گوییم خانواده یک کانون آسمانی است و به هیچ عنوان صرفا یک عقد یا قرارداد طرفینی نیست که مسائل حقوقی بر آن بار می شود.
وی با اشاره به ارزش و قدر ازدواج در دین اسلام یادآور شد: اصلا در دین ما ازدواج مطلوبیت ذاتی دارد و استحباب آن در هیچ سنی حتی پیری از بین نمی رود و تجرد در هرسنی بعد از سن ازدواج منفور است و البته این مسأله از ویژگی های اختصاصی دین اسلام است چراکه در کتب تحریف شده یهود ونصارای از عزوبت و تجرد به عنوان مسأله نزدیک کننده انسان به خدا یاد شده است.
حجت الاسلام زینتی با تأکید بر اینکه صمیمیت، مودت و گذشت سه رکن اساسی در ازدواج هستند، عنوان داشت: چهار عنصر جان، مال، آبرو و وقت از ارکان اساسی زندگی هر انسانی است، حال وقتی می گوییم زن و مرد باید نسبت به هم صمیمیت داشته باشند یعنی از این چهار عنصر برای هم خرج کنند و به راحتی به یکدیگر اظهار علاقه کنند و از حضور فرزندان شرم نکنند که البته این صمیمیت در رابطه والدین با فرزندان نیز اهمیت زیادی دارد.
مودت در خانواده چگونه است؟
وی افزود: رکن دوم مودت یا همان عشق وعلاقه همراه با عمل است که ما در رابطه با اهل بیت(ع) نیز به آن توصیه شده ایم یعنی اینکه مرد نباید در زندگی فقط در حرف و ظاهر به همسر خود علاقه نشان دهد بلکه باید گاهی نیز در کار خانه به او کمک کند و البته زن نیز یاری گر مرد باشد و همچنین گذشت نیز لازمه ضروری هر زندگی است.
کارشناس مسائل خانواده با بیان اینکه همسران طلبه باید با شهریه اندک شوهر خود زندگی خوبی را برای خود درست کنند، یادآور شد: بسیاری از افرادی که به صورت میلیاردی درآمد دارند زندگی خوبی ندارند و همین زندگی طلبگی با همین مقدار کم شهریه می تواند برای دو نفر و حتی فرزندان شیرین شود به شرط آنکه اعضای خانواده نسبت به هم گذشت داشته باشند.
وی تربیت را از اهداف ازدواج وتشکیل خانواده دانست و تأکید کرد: مراد از تربیت فقط تربیت فرزندان نیست بلکه ابتدا به خود زن و شوهر بر می گردد یعنی به عنوان مثال اگر مرد یا زنی در دوران مجردی عادت بدی داشته است بعد از ازدواج آن را کنار بگذارد، از این رو خانواده کانون تربیت و رشدی است که هرگز جایگزین ندارد.
عضو هیأت علمی جامعه المصطفی در بخش دیگری از سخنان خود خانواده را یک سیستم توصیف کرد و با بیان اینکه در هر سیستمی اگر یک عنصر از کار بیافتد بقیه را نیز از بین می برد، یادآور شد: رابطه خانوادگی همراه با صمیمیت ضامن حفظ این سیستم است و چند ویژگی مهم دارد از جمله اینکه قابل گسست نیست یعنی قطع رابطه خانوادگی راه تأمین کارکردها و اهداف زن و شوهر نیست.
قهر کردن زن و شوهر دور شدن از رحمت الهی ست
وی ادامه داد: از همین رو قهر کردن و جواب یکدیگر را ندادن مسأله به شدت اشتباه است تا جایی که در روایت داریم اگر زن و شوهری حتی برای یک لحظه با هم قهر کنند و یک طرف جواب دیگری را ندهد نزد خدا ملعون شمرده شده و از رحمت الهی دور خواهد شد؛ بنابراین قطع رابطه به هرنحوی مذموم است، چراکه در خانواده «من» نداریم بلکه بعد از ازدواج و بویژه فرزند دار شدن «ما» تأسیس می شود.
حجت الاسلام زینتی با تصریح بر اینکه ما در خانواده به یک غنای در ارتباط نیاز داریم، ابراز داشت: برخلاف نهادهای دیگر ما در تنها در خانواده به همه انواع ارتباط اعم از ارتباط شناختی، عاطفی و اجتماعی، روحی و روانی، رفتاری و اخلاقی و فیزیکی و جسمانی محتاجیم و البته در غنای ارتباطی زن و شوهر ابتدا باید نسبت به تغییرات زیستی، طریقه رضایتمندی و برطرف کردن انتظارات هم آشنایی کامل داشته باشند.
وی با اشاره به ضرورت ارتباط عاطفی و اجتماعی در زندگی ابراز کرد: این مسأله در سه بخش است؛ نخست آموزش ارتباط صحیح است یعنی مرد و زن بدانند با کلام خوب، با رفتار درست و با حرکاتی می تواند رابطه خوبی با همسر خود داشته باشند و دوم نحوه ارائه درست عواطف و سوم پاسخ صحیح به عواطف است.
راه های ارتباط مؤثر در خانواده
عضو هیأت علمی جامعه المصطفی در ادامه با اشاره به راه های ارتباط مؤثر افزود: از این بین می توان به شخصیت دادن، گشاده رویی، اعتماد سازی، امید دادن، جایگاه بخشیدن، عدم تحقیر و بازخواست، سراغ گرفتن از دیگران و بستگان و عزیزان و رغبت به شنیدن نشان دادن اشاره کرد که این مسأله هم در روابط زن و شوهر و هم در روابط والدین با فرزندان لازم و حیاتی است.
وی در ادامه سخت گیری های بیجا را دلیلی بر مخفی کاری طرفین و همچنین فرزندان دانست و با بیان اینکه زن و شوهر و فرزندان نباید مسأله ای را برای هم مخفی نگاه دارند تصریح کرد: ارتباط به دو بخش رفتاری و اخلاقی تقسیم می شود، دربخش رفتاری برآوردن کردن انتظارات و حداقل امید دادن برای آن و همچنین مشارکت در امور منزل مهمترین موارد است.
حجت الاسلام زینتی افزود: ارتباط اخلاقی سه مؤلفه اساسی دارد؛ نخست آنکه موعظه گری ممنوع است و زن و شوهر باید در عمل کار درست را به دیگری نشان دهند و دوم انتقال ارزش ها و انتظارات به همراه آثار آن و سوم الگویی غیر خود معرفی کردن است./1330/پ201/ی