وجوب عینی حضور در انتخابات براساس قرائن و ادله فقهی
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجتالاسلام محسن ملک افضلی اردکانی در نشست ترویجی پژوهشگاه فقه نظام که با موضوع«ماهیت و حکم شرکت در انتخابات از منظر فقه سیاسی» در محل سالن اجتماعات این پژوهشگاه برگزار شد در تشریح«مفهوم انتخابات» از منظر شرع مقدس اسلام اظهار داشت: آیتالله جوادی آملی در بیان مفهوم انتخابات و فرق آن با وکالت معتقد است«کلمه انتخاب، اگر به معنای نخبه گیری و برگزیدن باشد، با نصب و ولایت و تولی والی منصوب، سازگار است؛ انتخابی که احیاناً در تعبیرهای دینی آمده است، غیر از اصطلاح رایج مردم است. انتخاب در عبارتهای دینی، همسان«اصطفاء» و«اجتباء» و «اختیار» است و امت نیز که والی منصوب را انتخاب میکنند، به معنای قرآنی و روایی آن است و کاری به وکالت ندارد.»
عضو هیئتعلمی جامعه المصطفی العالمیه با اشاره به«ماهیت انتخابات» از منظر فقه پویای اسلام عنوان داشت: تبیین ماهیت شرکت مردم در انتخابات از نگاه فقه اسلام به الگوی حکم شرعی آن بستگی دارد؛ بر این اساس اگر شرکت در انتخابات از سوی فقیه اعلم واجب شمرده شود نتیجه فقهی«حضور در انتخابات» یک «حکم» تلقی خواهد شد این در حالی است که از منظر فقه اینچنین نتیجهای قابل اسقاط و واگذاری به غیر نیست، بلکه بهعنوان یک تکلیف شرعی، بر هر مکلف دارای شرایط، واجب است که در انتخابات شرکت کند.
وی ادامه داد: انتخابات اگر جامعیت وجوب شرعی نداشته باشد از منظر فقه اسلامی «حق» بهحساب میآید بر این اساس نظر برخی از فقهای اعلم عصر حاضر در بیان حکم شرعی شرکت در انتخابات حضور در انتخابات را به حکمی شرعی بدل کرده است تا جایی که امام خمینی(ره) فرمودهاند«همه ملت، بی استثناء بهپای صندوقها بروند. بیعنایتی نکنند به یک مطلبی که کشور آنها به آن احتیاج دارد. سرنوشت ملت و اسلام به او بسته است» این در حالی است که امام راحل در مناسکی دیگر حضور در انتخابات و رأی دادن را یک تکلیف الهی و واجب عینی دانسته و آن را به منزله حفظ اسلام و از جلوههای مشارکت سیاسی که همگان موظف به آن هستند، معرفی میکند.
حجتالاسلام ملک افضلی در ادامه به بررسی ادله فقهی وجوب شرکت در انتخابات پرداخت و ابراز داشت: وجوب حفظ نظام اسلامی از اساسیترین مسائل وجوب شرعی حضور حداکثری است چنانکه آیتالله جوادی آملی دراینباره فرمودهاند«حفظ نظام بر همه ما واجب عینی است و کاری که باعث تضعیف این نظام است، باعث تفرقه، نفاقافکنی و طمع بیگانه میشود که این کار، حرام عینی است»
عضو هیئتعلمی جامعه المصطفی العالمیه مبانی مربوط به اهتمام به امور مسلمین را دومین دلیل از ادله وجوب شرکت در انتخابات دانست و گفت: یکی از مهمترین امور مسلمین مبانی سیاسی و اجتماعی آنان در دایره حکمت اسلامی است؛ بر این اساس مسأله قدرت سیاسی یکی از اساسیترین جلوههای اهتمام به امور مسلمین بهحساب میآید.
وی افزود: بیتفاوت بودن در انتخاب زمامداران به معنای نادیده گرفتن یا عدم اهتمام به امور مسلمین و جامعه اسلامی است.
حجتالاسلام ملک افضلی عقل را از دیگر ادله فقهی حضور در انتخابات توصیف کرد و ابراز داشت: یکی از ضرورتهای زندگی بشری تشکیل حکومت است و بر مسلمانان واجب کفایی است که برای تشکیل حکومت اسلامی، تلاش کنند؛ بر این اساس در صورت شرکت نکردن عموم مردم مؤمن در انتخاباتی که جنبه ملی دارد، امکان تشکیل حکومت نامطلوب دینی و قرارگرفته حکومت و قدرت در دست افراد ناصالح یا تضعیف نظام سیاسی اسلام در انظار بینالمللی وجود دارد./۸۳۷/پ۲۰۲/ی