تحلیل دفاع مقدس به منزله موضع سیاسی
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، پگاه مصلح عضو هیأت علمی پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل در نشست نگاهی به وجوه سیاسی دفاع مقدس که پیش از ظهر امروز در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد، در باب تحلیل انتقادی مواجهه با دفاع مقدس به منزله موضع سیاسی، گفت: هدف از این بحث تفکیک موضع سیاسی داشتن در پدیده دفاع مقدس از حالات دیگری است که امکان دارد از آن استفاده سیاسی شود و به منظور ارزیابی دقیقتر از این موضوع است.
وی افزود: اگر در قبال دفاع مقدس، موضع سیاسی وجود داشته باشد باید بر اساس تفکیک وضعیت و نگاه همه جانبه باشد البته نه بر اساس بعضی اغراض فردی و گروهی؛ گاهی افرادی برای مخالفت با یک روند بدون بررسی کردن ابعاد متفاوت آن قضیه حکم میدهند که به طور مثال پس از فتح خرمشهر بلافاصله باید جنگ متوقف میشد؛ این نگاه سادهنگرانه بوده و باید ابعاد مختلف آن به صورت مستند و تحلیلی مورد بررسی قرار بگیرد.
عضو هیأت علمی پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل در ادامه ابراز داشت: موضع سیاسی بر اساس سه تمایز میتواند تحلیل شود. یک تمایز درباره موضوع سیاسی بودن آن است. یک پدیده چندوجهی مانند دفاع مقدس از دیدگاه حقوقی، اخلاقی، فرهنگی، نظامی و دیدگاههای دیگر قابل بررسی است.
وی در ادامه اظهار داشت: اگر چه جداسازی مطلقی نمیتواند در مباحث علوم انسانی بوجود بیاید اما تمرکز پژوهشها و بررسیها میتواند بر یکی از وجوه مثلا سیاسی و یا اقتصادی باشد در حالی که ابعاد دیگر نیز دیده شوند، به طور مثال میتوان پژوهشی را مورد بررسی قرار داد که نگاه زیبایی شناختی به دفاع مقدس دارد بدون اینکه لزوما محور آن مسایل سیاسی یا اقتصادی باشد.
مصلح با بیان اینکه تمایز دوم مربوط به موضوع و موضع است، عنوان کرد: اختلاف موضع سیاسی دفاع مقدس و موضوع آن، یعنی اینکه موضع برای مشارکت سخنگو در مناسبات سیاسی روی میدهد نه به منزله کار علمی و مطالعاتی؛ اهمیت موضع در دانش و کنش سیاسی معاصر بسیار مورد توجه است به این علت که زمانی ممکن بود فلسفه سیاسی درباره نیک و بد مفاهیم سیاسی سخن بگوید اما امروزه به واسطه اینکه بر وجه انضمامی نظر و کنش سیاسی تأکید زیادی میشود موضع سیاسی اهمیت یافته است.
وی افزود: داشتن موضع سیاسی امروزه به معنای مسؤولیتپذیری در برابر جهان است یعنی اگر کسی در مسایل سیاسی وارد شود تا زمانی که موضعگیری نکند در واقع مسؤولانه با جهان سیاسی و جهان اجتماعی پیرامون خود مواجه نشده است اما وقتی موضعی را بر اثر یک فرآیند درست میسازد و بر آن پایبند است، در واقع او را در برابر آن موضع و جهانی که در آن زندگی میکند مسؤولیت پذیر میکند.
عضو هیأت علمی پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل ابراز داشت: اخلاق سیاسی امروزه بیشتر به صورت «پدیداری» است، بر این اساس که حوزه سیاسی بر پایه همان پدیده هایی که اتفاق میافتد «اخلاقی» را درون خود پدید میآورد که اصولی را همراه دارد و کسانی که میخواهند مسؤولانه موضع سیاسی بگیرند باید آن نوع از اخلاق را در حوزه سیاسی خود مورد توجه قرار دهند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: اگر گروه یا فردی با دفاع مقدس مواجه شود، از همان ابتدا بر اساس اینکه این مفهوم یک وجه سیاسی دارد و آن بخشی که مربوط به فرآیندهای تصمیمسازی و تصمیمگیری در نقطه عطفهای مذکور است به عنوان موضع سیاسی باید با آن برخورد کند میتواند کمک کننده باشد تا در مواقع بحرانی و حاد از طریق این موضع سیاسی آن فرآیندها نقّادی شوند تا اگر کاستی وجود داشت برطرف شود و با تصمیمگیری های بهتر در مواقع بحرانی روبرو باشیم و اگر جنبههای مثبتی در آن وجود داشت، مجدداً شناخته شود تا در وضعیتهای فوق العاده ای که پدید میآید قابل استفاده باشد و از خطاها اجتناب شود./966/پ۲۰۲/ب۲