راه اندازی کلینیک های کتاب در مساجد و محلات
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از شبستان، آیت الله دکتر حسن کمالی، استاد حوزه علمیه و دانشگاه، نویسنده و پژوهشگر حوزه های دین، فرهنگ و روانشناسی و امام جماعت مسجد وفا درباره وضعیت سرانه مطالعه کتاب (میانگین مدت زمانِ مطالعه یک نفر در یک شبانهروز) در ایران، گفت: تحقیقات بسیاری در پژوهشکده ها و سازمان های مختلف در این خصوص صورت گرفته که بسیار ناامیدکننده و غم افزا هستند.
وی با بیان اینکه آمارهای مطالعه روزانه در ایران از ۲ تا ۷۹ دقیقه، متغیر است، افزود: باوجود این آمارهای متفاوت، این واقعیت وجود دارد که بنابر بررسی های علمی و دقیق، سرانه مطالعانه در ایران، بسیار کم و حدود 13 دقیقه است.
این استاد حوزه علمیه و دانشگاه با بیان اینکه اگر این آمار، موثق باشد باید چاره ای اندیشید تا افراد کتابخوان جامعه افزایش پیدا کنند، خاطرنشان کرد: شکاف موجود میان مصرف و نیاز از دلایل بروز این وضعیت در کشور است. در جوامع امروزی بیشتر مصرف ما براساس نیازهای ما نیست و ممکن است بسیاری از کالاهای فرهنگی دیگر را به جای کتاب مصرف کنیم.
نویسنده و پژوهشگر حوزه های دین، فرهنگ و روانشناسی افزود: مشکل کتابخوانی باید به صورت زیر بنایی حل شود، هرچند رشد اطلاعات و فناوری، مرزها را از بین برده و دچار بحران هویت هستیم و مردم با مصرف کالا خود را به دیگران معرفی می کنند. برای نمونه افزایش شبکه های اجتماعی، خبرگزاری ها و دسترسی آسان، سریع و کم هزینه مردم به اینترنت، از عوامل کاهش سرانه مطالعه در میان ایرانیان است. البته باید این موضوع بررسی شود که چرا وجود همین امکانات در کشورهای پیشرفته، سرانه مطالعه در میان شهروندان آنان، کم نشده است؟
تفاخر مردم به موسیقی، سینما و تئاتر را قبول ندارم
آیت الله دکتر کمالی با بیان اینکه برخی معتقدند، در دنیای امروز، مردم بیشتر تمایل دارند از میان کالاهای فرهنگی با موسیقی، سینما و تئاتر خود را نشان دهند و تفاخر بیشتری برای آنها دارد و کتابخوانی برای آنها، فضلیت محسوب نمی شود، گفت: بنده این دلیل را خیلی قبول ندارم زیرا در صورت تفاخر بیشتر مردم به موسیقی، سینما و تئاتر، باید سرانه مطالعه در کشورهایی مانند ژاپن، فرانسه، ایتالیا و سوئد، هر روز کاهش می یافت در حالی که بررسی های جهانی، این موضوع را نشان نمی دهد. به جدول زیر دقت کنید:
امام جماعت مسجد وفا با بیان اینکه مخدوش بودن آمارها در بسیاری از حوزه های کشور از جمله سرانه مطالعه، اجازه تحلیل کیفی و کمی و تصمیم گیری در خصوص ارتقای این حوزه ها را از ما می گیرد، اضافه کرد: بنابر اعلام رسمی یکی از مسئولان نهاد کتابخانه های عمومی کشور، یکی از شاخص هایی که در این حوزه اهمیت دارد، شاخص نشر کتاب و تعداد کل کتابخانه هایی کشور می باشد. تعداد کتاب های چاپ شده در کشور بسیار پایین است و اگر کتابخانه های کشور را افزایش دهیم جمعیت کتابخوان به کمبود کتاب، معترض خواهند شد. البته باید کتاب های مفید، کم حجم، جذاب و خلاقانه، چاپ شوند.
افزایش امکانات جدیدِ مطالعه در مدارس، دانشگاه ها، حوزه های علمیه و پارک ها
پژوهشگر حوزه های دین، فرهنگ و روانشناسی گفت: وضعیت موجود جهانی، انسان ها را به سمت فضای مجازی پیش می برد و این امری، محتوم است. با این وجود، اگر انسان ها بخواهند درباره دنیا و آنچه در آن می گذرد، سواد و اطلاع داشته باشند باید کتاب بخوانند و با فضای مجازی، نیز آشنا باشند. در چنین وضعیتی، باید مسئولان کشور، امکانات مطالعه و کتابخوانی در فضای مجازی و رایانه ها را در سطح مدارس، دانشگاه ها، حوزه های علمیه، پارک ها و کتابخانه ها افزایش دهند.
آیت الله دکتر کمالی، بی توجهی به نیازها و خواسته های جوانان را یکی از مشکلات حوزه کتاب و کتابخوانی در کشور دانست و خاطرنشان کرد: امروزه، کتاب های کم فایده ای که کسی آنها را مطالعه نمی کند، فراوان چاپ می شود. در واقع، برخی برای اینکه بگویند آنها هم تالیفاتی دارند و دلشان خوش باشد، خودشان سرمایه گذاری کرده و آثاری چاپ می کنند که فقط باید آنها را به دیگران هدیه داد؛ این نوع آثار نه تنها ارزشی ندارند بلکه به ضد خود، تبدیل می شوند. بنابراین باید دستگاه های متولی، اجازه چاپ چنین آثاری را ندهند یا اینکه به نویسندگان و پژوهشگران آنان، امکانات مالی را برای افزایش مطالعه و تحقیقات لازم برای تدوین کتاب های مفید را بدهند.
این استاد حوزه علمیه و دانشگاه، راه اندازی مراکز و کلینیک های کتاب در مساجد، پارک ها و سطح محلات را در افزایش سرانه مطالعه در ایران، بسیار مفید دانست و گفت: انتشار کتاب های مفید و متناسب با نیازهای جامعه و نسل جوان، ترویج فرهنگ هدیه دادن کتاب، کاهش هزینه های چاپ کتاب، حمایت از نویسندگان و پژوهشگران، به روز رسانی کتابخانه های محلات و مساجد و افزایش کتابخانه های مساجد، مهم ترین راهکارهای افزایش سرانه مطالعه در ایران هستند/۹۶۹//۱۰۳/خ