تعمیق شکاف سعودی– اماراتی با ترکیه

به گزارش خبرگزاری رسا، نورالدین جانیکلی و ژنرال خلوصی آکار، وزیر دفاع و رئیس ستاد مشترک ارتش ترکیه، با خالد بن محمد العطیه، وزیر دفاع قطر، با هم دیدار و در مورد روابط نظامی و دفاعی دوجانبه‌، تقویت و گسترش روابط، زمینه‌های مبارزه با تروریسم و اوضاع و تحولات منطقه از جمله سوریه، لیبی و جنگ یمن گفت‌وگو کرده‌اند. این دیدار را می‌توان در سطح دیدارهای معمول بین دو طرف ارزیابی کرد، مثل سفری که ژنرال آکار در اوایل نوامبر گذشته به دوحه، پایتخت قطر، داشت و با العطیه دیدار کرد اما به نظر می‌رسد که این بار هدف ترکیه چیز دیگری باشد و می‌خواهد با فرستادن دو مقام ارشد نظامی خود پاسخ روشنی به تشر‌‌‌‌‌هایی بدهد که در این روز‌‌‌‌‌ها از سوی سعودی‌‌‌‌‌‌ها و اماراتی‌‌‌‌‌‌ها شنیده است. 

محمد بن سلمان، ولیعهد و وزیر دفاع سعودی، کمتر از یک هفته قبل و در جریان سفرش به مصر و در جمع سردبیران روزنامه‌های مصری ترکیه را متهم به احیای امپراطوری عثمانی کرد و در کنار ایران و گروه‌های مذهبی به ادعای او افراطی قرار داد و با این چینش، عمق اختلافات خود را با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، برای نخستین بار علنی کرد. هرچند که در اواخر دسامبر دو طرف ترکیه‌ای و اماراتی در صفحات توئیتر خود به کنایه پیام‌‌‌‌‌‌هایی رد و بدل کردند اما انور قرقاش در سه، چهار روز قبل پیامی منتشر کرد تا هشدار جدی خود را به اردوغان و دیگر رهبران ترکیه بدهد.

او در این پیام به ترکیه را به رعایت حاکمیت کشورهای عربی و در پیش گرفتن رفتار عقلانی و حکیمانه با کشورهای همجوار توصیه کرد و خواست تا از تجاوز به کشورهای عربی و تغییر حکومت‌‌‌‌‌‌ها دست بردارد. نزدیکی زمانی در اعلام مواضع بن سلمان و قرقاش نشان می‌دهد که این سعودی‌‌‌‌‌‌ها و اماراتی‌‌‌‌‌‌ها در یک برنامه هماهنگ جبهه تهدید‌آمیز خود علیه اردوغان را به راه انداخته‌اند تا شاید بر سیاست او تأثیر گذاشته و باعث شود با دست کشیدن از حمایت قطر به سمت ائتلاف ضد قطری به ریاست سعودی‌‌‌‌‌‌ها بیاید. حالا هم اردوغان با فرستادن آن دو مقام ارشد نظامی خود به دوحه این پیام را می‌دهد که نه آن جبهه‌بندی بن سلمان برای او ارزش و اهمیتی دارد و نه گوش به توصیه‌های انور قرقاش می‌دهد. 

این بی‌اعتنایی اردوغان می‌تواند پیش‌درآمدی بر یک تقابل جدی جبهه سعودی- اماراتی با ترکیه و به خصوص شخص اردوغان باشد. به یاد داشته باشیم که پس از کودتای نافرجام ترکیه در دو سال قبل، برخی افشاگری‌‌‌‌‌‌ها مبنی بر دست داشتن سعودی‌‌‌‌‌‌ها به رهبری بن سلمان در آن کودتا و حمایت از رهبران آن منتشر شد، هرچند که دولت ترکیه نخواست آن موضوع را علنی کند اما حالا که سعودی‌‌‌‌‌‌ها و اماراتی‌‌‌‌‌‌ها به این نحو در مقابل اردوغان ایستاد‌ه‌اند معلوم نیست که بار دیگر علیه او دست به تحریکاتی نزنند.

این یک سال برای اردوغان اهمیت خاصی دارد زیرا انتخابات محلی در ماه مارس و ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه در ماه‌ اکتبر 2019 برگزار می‌شود. اردوغان با اقداماتی مثل تغییر قانون انتخابات دست به هر اقدامی می‌زند تا با پیروزی قاطع خود و حزبش، حزب عدالت و توسعه، جایگاهش را مستحکم‌تر از قبل کند. به نظر می‌رسد که بن سلمان و قرقاش با این نحو حرف‌‌‌‌‌‌ها علیه اردوغان دست از پرده‌پوشی در مورد اختلافات خود با اردوغان برداشته‌اند و به نوعی با او اتمام حجت می‌کنند تا اگر حاضر به همراهی نشود در این یک سال علیه او ماجراجویی کرده و وضعیت او را در آن سه انتخابات ضعیف کنند. این به معنای کشیده‌ شدن بحران این دو با قطر به سمت ترکیه است چرا که در این 9 ماه معلوم شده ترکیه یکی از ستون‌هایی است که دوحه با تکیه بر آن در مقابل سعودی‌‌‌‌‌‌ها و اماراتی‌‌‌‌‌‌ها ایستاده است.

اردوغان دست‌کم در این مدت کوتاه پاسخ سریع خود را با حضور وزیر دفاع و فرمانده ارتش در دوحه داده تا برای بن‌سلمان و قرقاش معلوم کند که به تمام تشرهای آنها بی‌اعتنا و برای تقابل بیشتر آماده است. شاید به همین دلیل باشد که در مذاکرات بین جانیکلی و آکار با العطیه پرونده جنگ یمن هم باز شده تا این سیگنال به سعودی‌‌‌‌‌‌ها و اماراتی‌‌‌‌‌‌ها داده شود که اگر بخواهند بیش از این اردوغان را تهدید کنند، باید آماده ورود ترکیه به این پرونده شوند./۹۶۹//۱۰۲/خ

منبع: روزنامه جوان