رسانه ها رسالت نقادی را به درستی انجام دهند

حجت الاسلام والمسلمین حسین بنیادی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با اشاره به ویژگی های رسانه تراز دین و انقلاب اظهار کرد: در زمینه خبرگزاری ها و خبرنگاران سخنان فراوانی گفته شده است اما در زمینه خروجی کار خبرنگاران و خبرگزاری ها از نگاه قرآن کار مناسبی انجام نشده است.

نایب رییس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: قرآن کریم در برخی موارد به همراه واژه قول، صدق را نیز بیان می کند که نشان می دهد محتوای خبر باید صادق و راست باشد؛ در برخی آیات نیز از  قول معروف استفاده کرده است یعنی قولی که تمام شاخصه های دینی بودن خبر را بتواند اثبات کند و گاهی نیز صحبت از قول سدید به میان می آید یعنی خبر باید باید محکم و پایدار باشد.

وی ادامه داد: نکات مطرح شده را می توان مبنا قرار داد یعنی اگر یک خبرنگار و خبرگزاری بخواهد در حیطه دین یا تراز انقلاب حرکت کند باید این دارای این ویژگی ها باشد؛ در دنیای رسانه ای امروزی، غول های رسانه ای نسبت به این سه ویژگی بی توجه هستند بنابراین گاه نسبت به خبرگزاری های فضای بی اعتمادی ایجاد می شود.

استاد حوزه علمیه قم به هجمه های خبرگزاری ها دشمن نسبت به انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: هجمه های رسانه های معاند و دشمن تأثیر آن چنانی در جامعه دینی ما نداشته است گرچه تا حدی توانسته اند زخم هایی بر پیکر جامعه وارد کنند اما نست به مخارج و هزینه هایی که داشته اند، فعالیت های انها تأثیری نداشته است که دلیلش همان بی اعتمادی است زیرا خبری که معروف ، صادق و سدید نباشد تأثیر گذار نخواهد بود.

وی خاطرنشان کرد: با توجه به نکاتی که بیان شد اگر جامعه خبری ما اعم از رسانه کلان و خرد اگر بخواهد تأثیر لازم را ایجاد کند مهم ترین کاری که باید انجام دهد، جذب فاکتورهای اعتماد در جامعه است؛ به عنوان مثال امروزه اگر مردم نسبت به مسؤولی اعتماد داشته باشند به عملکرد آن اشکالی وارد نمی کنند زیرا اعتماد وجود دارد اما اگر این اعتماد برداشته شود حتی اگر کار خوبی هم انجام شود به دلیل عدم اعتماد زیر سؤال می رود.

حجت الاسلام والمسلمین بنیادی اضافه کرد: فعالیت های خبرگزاری ها نیز همانند فعالیت مسؤولان نیازمند اعتماد مردم است و ما باید بتوانیم در این دوران انقلاب اسلامی که دوران شکوفایی انقلاب است به مرحله ای از بلوغ خبری برسیم که پس از چهل سال مردم این اعتماد را نسبت به رسانه ها و خبرگزاری ها داشته باشند.

وی ادامه داد: برای اعتماد مردم به رسانه ها و خبرگزاری ها لازم است اولا خود خبرنگار فردی معتمد باشد تا بتواند ایجاد اعتماد کند و دیگری متخصص و حرفه ای بودن خبرنگاران است چنانچه در اوایل انقلاب گفته می شد تصدی امور نیازمند تخصص و تعهد است؛ بخش نخست سخنان بنده ناظر به تعهد در حرفه خبرنگاری و رسالت خبرگزاری ها بود اما بخش دوم را نیز نمی توان نادیده گرفت.

نایب رییس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بر ضرورت وجود تعهد و تخصص در خبرنگارها تاکید کرد و گفت: در زمینه مباحث خبرگزاری ها و ابزارهای خبری انقلاب عظیمی به وقوع پیوسته است و بسیاری از دشمنان با به کار گرفتن ابزارهای لازم توانسته اند هجمه های فراوانی علیه انقلاب ایجاد کنند و گاهی نیز موفق می شوند؛ زیرا آنها نسبت به کار خودشان تخصص دارند گرچه تعهدی ندارند بنابراین در جریان خبری در حوزه دین و انقلاب هم به تعهد و هم به تخصص نیاز است.

وی در ادامه گفت وگو با رسا در زمینه مرز نقد و تخریب اظهار کرد: نقد در همه زمان ها و جوامع مثبت ارزیابی می شود به عنوان مثال کتابی که دارای وزن علمی باشد در مجامع علمی مورد نقد و بررسی قرار می گیرد و این نقد و بررسی بر بهای آن کتاب می افزاید.

استاد حوزه علمیه اضافه کرد: به صورت کلی تخریب برآمده از شهوات انسانی است اما انتقاد برآمده از عقلانیت انسان ها است که عقل و شهوت در مقابل یکدیگر قرار دارند؛ گاهی شهوت زیر مجموعه جهل انسان ها است و انسان های جاهل نسبت به امور مختلف دائم در حال تخریب هستند و هر کار مثبتی را سیاه می بینند اما انتقاد به دلیل این که مسأله ای عقلانی است مورد پذیرش نیز قرار می گیرد.

وی افزود: نقد از تعریف و تمجید خواهان بیشتری دارد یعنی زمانی که مجموعه ای مورد نقد قرار می گیرد به مجموعه بها داده شده است اما زمانی که از در تخریب وارد شوند هم آن شخص مخرب کارآیی خود را از دست می دهد و هم در فعالیت های مجموعه اخلال ایجاد می شود.

حجت الاسلام والمسلمین بنیادی با اشاره به وظیفه رسانه ها در زمینه نقد گفت: مرز میان نقد و تخریب بسیار وسیع است و از سوی دیگر امروزه با مخاطبین فرهیخته روبه رو هستیم و از ملتی فهمیده، با ذکاوت دینی، سیاسی، اجتماعی و صاحب نظر برخوردار هستیم که ملتی با این خصوصیات تفاوت میان نقد و تخریب را به خوبی می داند.

وی اضافه کرد: رسانه ها نسبت به تخریب تخریب گران نیز باید بسیار با احتیاط عمل کنند و حتی فرد تخریب کننده را نیز تخریب نکنند یعنی کاری که آن فرد انجام می دهد از سوی رسانه ها تکرار نشود در غیر این صورت جامعه به صورت سلسله وار به تخریب همدیگر می پردازد.

نایب رییس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با تأکید بر این که تخریب تخریب گران را باید با نقد و از روی عقلانیت پاسخ داد، تبیین کرد: گاهی در برخی رسانه ها دیده می شود به صورت تخریبی به بحث خود می پردازند که در این صورت باید آنها رابه چالش کشید نه این که با تخریب کردن به تخریب آنها پاسخ داد چنانچه در سیره ائمه معصوم(ع) دیده می شود در مقابله با تخریب تخریب گران با طرح سؤال آنها رابه چالش می کشند و با بیان سؤالات، تخریب گر از کلام خود باز می گشت.

وی افزایش فرهنگ نقد پذیری، نقد گرایی و خود نقدی را ضرروی دانست و گفت: نقد امر مثبتی است که تمام جوامع پیشرفته توجه ویژه ای به آن دارند و در مقابل تخریب در تمام دنیا امری مذموم حساب می شود و لو این که اکثر جوامع غربی نسبت به نظام اسلامی در وادی تخریب حرکت می کنند.

استاد حوزه علمیه قم ادامه داد: مردم نسبت به انتقادها چشم شان باز است اما از تخریب خسته شده اند؛ فضای رسانه ای را باید بر پایه علم و منطق ایجاد کرد به عبارت دیگر اساس کار خبرگزاری ها و رسانه ها باید منطق صحیح مبتنی بر تعهد، تخصص و دوری از تخریب باشد که اگر رسانه ای چنین عمل کند رسانه در تراز انقلاب و حوزه های معرفتی خواهد بود./1324/ت۳۰۲/ج