مذاکره طالبان با کارتهای خونین
به گزارش خبرگزاری رسا، مقامهای ولایت غزنی در شامگاه روز جمعه به مردم اطمینان دادند که حمله جنگجویان طالبان دفع شده و شهر غزنی در امن و امان است، جدای از اینکه نیروهای تقویتی هم به شهر اعزام شدهاند، اما خبرهای بعدی نشان داد که تمام این اطمینانخاطر دادنها سودی به حال مردم نداشته است. جنگجویان طالبان توانسته بودند از سه جهت وارد شهر شوند و حجم حملات آنها به حدی بود که نیروهای پلیس و ارتش مجبور شدند برای دفاع از مراکز حساس دولتی از بخشهای قابل توجه شهر عقبنشینی کنند و طالبان هم دست کم برای پنج روز کنترل این بخشها را در دست بگیرد.
حالا و بعد از گذشت این پنج روز، کنترل شهر به دست نیروهای دولتی افتاده و کار رسیدگی به زخمیها و مردمی شروع شده که این پنج روز را با وحشت پشت سر گذاشتهاند و از خود میپرسند که چه پیش آمده، سؤالی که به همراه دیگر سؤالها مطرح شده و این مقامهای ولایتی و دولتی هستند که باید به آنها پاسخ دهند.
اولین سؤال این است که چرا مقامهای ولایتی و به خصوص مسئولان امنیتی نتوانستند وقوع این حمله را پیشبینی کنند و به قول عتیقالله امر خلیل، تحلیلگر مسائل امنیتی و نظامی، کشف کنند که تعداد طالبان چقدر است و از چه راههایی قصد ورود به غزنی را دارند. کمکاری در این زمینه در حالی بوده که مردم محلی متوجه شرایط شده بودند چرا که طالبان از چند ماه قبل حضور پررنگی در اطراف شهر داشته و حتی کنترل برخی راههای ورودی به شهر را هم در دست داشت. حضور طالبان در این شهر و اطراف آن به حدی بوده که به گزارش تارنمای طلوعنیوز، طالبان از شش ماه قبل به این سو مشغول جمعآوری مالیات از اهالی بوده و توانسته در این مدت حدود ۳ میلیون افغانی گردآوری کند.
به گفته حسن رضا یوسفی، دبیر شورای ولایت غزنی، هیچ صنفی نیست که مالیات به طالبان نداده باشد و حتی ادعاهایی مبنی بر دادن مالیات از سوی اعضای شورای ولاتی هم مطرح شده است. جالب اینجاست که شرکت حمل و نقل احمد شاه ابدالی در ساعات قبل از حمله به مسافرین خود به سمت هرات اعلام کرده بود که به دلیل ناامن بودن راه، ماشینهای شرکت حرکت نمیکنند. این ضعف اطلاعاتی باعث شده بود جنگجویان طالبان دردسر چندانی برای ورود به شهر نداشته باشند و بعد هم، سردرگمی نیروهای پلیس و ارتش کار آنها را راحتتر کرده بود.
طارق شاه بهرامی و ویس احمد برمک، وزرای دفاع و داخله افغانستان، سه روز بعد از حمله طالبان به نوعی این سردرگمی را قبول کردند و بهرامی تقصیرکار را به گردن بیتجربگی نیروهای نظامی و پلیس انداخت که البته از نظر تحلیلگران و ناظران امر چندان قابل قبول نیست.
به هر صورت، ورود جنگجویان طالبان به شهر غزنی نشان داد که آنها هنوز توانایی ورود به یک شهر را دارند و مثل تصرف شهر قندوز در دو سال قبل، میتوانند برای چند روزی هم کنترل آن را به دست داشته باشند. بیشک این یک قدرتنمایی آشکار از سوی طالبان است که به قول مجیب مشعل، تحلیلگر روزنامه نیویورک تایمز، بعد ۱۷ سال و مصرف صدها میلیارد دلار هنوز این گروه نه تنها شکست نخورده بلکه قویتر هم شده است.
این موضوع به خصوص با توجه به موقعیت استراتژیک ولایت غزی اهمیت بیشتری پیدا میکند، زیرا فاصله کمتر از ۱۲۰ کیلومتری با کابل، قرار گرفتن در مسیر دو بزرگراه به سمت جنوب و هرات، همسایگی با ولایات همجوار با مناطق قبایلی پاکستان همگی باعث میشوند ولایت و شهر غزنی حساسیت استراتژیک خاصی داشته باشد و کنترل طالبان بر این ولایت هم به معنای تسلط این گروه بر نیمه جنوبی کشور و هم کنترل شاهراههای حیاتی است.
با توجه به این حساسیت است که میتوان گفت: طالبان این بار نه فقط به هدف ضربه زدن به نیروهای دولتی و کسب غنایم و حتی قدرتنمایی حمله به غزنی را طراحی و اجرا کرده بلکه این عملیات را باید با توجه به مذاکرات صلحی ارزیابی کرد که این گروه مدتی است به صورت مستقیم و بدون حضور دولت با امریکا داشته است. گفته شده که یکی از موضوعات اصلی این مذاکرات نوعی معامله بین دو طرف است تا در قبال کنترل برخی ایالات به دست طالبان این گروه هم حضور نیروهای امریکا را در کشور قبول کند.
هرچند که مفاد این مذاکرات به صورت رسمی تأیید یا رد نشده، اما باید گفت که طالبان حمله به غزنی را بیشتر برای ترسیم مناطق نفوذ خود انجام داده تا امکان چانهزنی مؤثر را در مذاکرات بعدی با امریکاییها داشته باشد.
به عبارت دیگر، این گروه با حمله به غزنی و البته حملات همزمان در دیگر مناطق مثل فاریاب و قندوز در حال تعیین مناطقی است که در مذاکره با امریکاییها بر سر کنترل آنها چانهزنی کند و سهم خود را از خاک افغانستان به این صورت مطالبه کند. روشن است که طالبان این نوع سهمخواهی را با کارتهای خونین انجام میدهد، اما باید توجه داشت که این گروه کارتهای خود را تا اندازه زیادی به دلیل ضعف و کمکاری مقامهای ولایتی و مسئولان دولتی در کابل جمع کرده است./۹۶۹/د۱۰۲/ب۱
منبع: روزنامه جوان