بازخوانی انقلاب اسلامی در همایش شرق‌شناسان روس

گروه بین‌الملل ـ به همت رایزنی فرهنگی کشورمان در روسیه کنفرانس علمی بازخوانی انقلاب اسلامی ایران، در پرتو اندیشه‌های امام خمینی(ره) با حضور نخبگان فرهنگی، سیاسی، نظریه‌پردازان و شرق شناسان روس برگزار شد.

در این کنفرانس که در رایزنی فرهنگی ایران در روسیه برگزار شد، شرکت‌کنندگان از زوایای گوناگون نقش رهبر فقید انقلاب اسلامی ایران را در نهضت اسلامی ایران مورد بررسی قرار دادند.
 در این کنفرانس، قهرمان سلیمانی رایزن فرهنگی ایران در روسیه شخصیت و اندیشه امام خمینی و نقش ایشان را در انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار داد.

سلیمانی شکل‌گیری اندیشه‌های نو در ایران را محصول کوشش فراگیر و متحدکننده دو قشر اجتماعی جامعه بازرگانان و تجار و روحانیون دانست و این دو گروه را موجد تحولات نو در ایران معاصر توصیف کرد.

وی گفت: روحانیت با در اختیارداشتن گسترده‌ترین شبکه اجتماعی در یکصد و پنجاه سال اخیر توانسته است فراگیرترین پیام‌ها را  در سطح جامعه ایران داشته باشد.

رایزن فرهنگی ایران در ادامه افزود: امام خمینی(ره) با وقوف دقیق بر قدرت این شبکه اجتماعی، توانست نقشی بی‌بدیل در فراگیرکردن این جنبش داشته باشد و با درایت و توانمندی صدای خود و معترضان به وضع موجود را، در اندک مدتی با استفاده از همین شبکه فراگیر که عموما در مساجد تجلی پیدا می‌کند، به دوردست ترین مخاطبان رساند. این پایدارترین و فراگیرترین شبکه اجتماعی در ایران است. امام خمینی علاوه بر اینکه رهبر انقلاب اسلامی ایران بود قدرت این شبکه اجتماعی را به درستی شناخت و توانست به نحو مطلوبی از آن استفاده کند.

سلیمانی تصریح کرد:ا ین شبکه در اولین تجربه خود در جنبش تنباکو به درستی نشان داد که می‌تواند قدرت سازماندهی و بسیج توده‌های مردم را داشته باشد. در تجربه انقلاب اسلامی نیز این شبکه توانست نقش‌آفرین اساسی باشد.

در ادامه مهدی سنایی سفیر ایران در روسیه طی سخنانی با یادآوری همزمانی عید فطر و ارتحال امام خمینی، وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ را نتیجه یکصد سال استقلال‌طلبی مردم ایران برشمرد که در سیمای انقلاب مشروطه و جنبش ملی‌شدن صنعت نفت ایران ظاهر شد و سومین تجربه ایران را پیروزی انقلاب اسلامی دانست.

وی با یادآوری دخالت‌های مستقیم ایالات متحده آمریکا در امور ایران و سرنگونی دولت قانونی ایران در جریان ملی‌شدن صنعت نفت و حمایت‌های بعدی از دولت کودتا، گفت: این اقدامات موجبات بی‌اعتمادی بین مردم ایران و دولت امریکا را فراهم آورد. در سال ۱۹۷۹ امام خمینی توانست رهبری انقلاب را بر عهده بگیرد و توده‌های مختلف مردم را بر پایه خواست واحدی متحد کرد.

اتحاد؛ مهم‌ترین دلیل موفقیت انقلاب

سفیر ایران در فدراسیون روسیه مهم‌ترین دلیل موفقیت انقلاب را توانایی امام خمینی در ایجاد اتحاد و انسجام همه گروه‌ها و اقشار مردم ذکر کرد. وی همچنین به نقش امام خمینی در شکل‌گیری نظامی منحصر به فرد از ترکیب میان اسلام و دمو کراسی پرداخت که بر مبنای این نظام که بدیلی در طول تاریخ ندارد، خواست مردم بر مبنای اصول دموکراسی در قالب انتخابات تجلی پیدا می‌کند.

سنایی در ادامه گفت: برگزاری هر ساله انتخابات در ایران نمادی از همین تلفیق اسلام و دموکراسی است. ایران کشوری است برخوردار از چندین هزار سال تمدن و فرهنگ، لذا این ویژگی سبب می‌شود که نتوان آن را منزوی کرد چرا که ایران تنها یک نظام سیاسی نیست بلکه یک ایدئولوژی است که در قلب بسیاری از مردم جهان حضور دارد و بر همین مبنا در بسیاری از نقاط جهان و منطقه خاورمیانه تأثیر جدی گذاشته است .

سرگی بابورین، رییس حزب میهن روسیه نیز در ادامه سخنرانی کرد و گفت: اگر اسلام درست درک شود ارتباطی با منافع شخصی ندارد و مفهوم کرامت انسانی را برای انسان هدیه می‌آورد و هر نوع نژاد‌پرستی و بهره‌برداری از انسان را محکوم می‌کند.

وی تصریح کرد: من در نخستین اثر خود در خصوص امام خمینی و انقلاب اسلامی در ایران در سال ۱۹۸۱ این موضوع را توضیح داده‌ام. سی‌امین سالگرد درگذشت امام خمینی و چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی ما را ملزم می‌کند که در خصوص درس‌های گذشته تدبر کنیم. من در این موضوع بر سه اصل تأکید دارم: نخست بعد فراگیر انقلاب اسلامی است که هم امام خمینی و هم رهبر فعلی انقلاب اسلامی ایران بر این موضوع تأکید دارند . این موضوع نسبتی با دخالت در امور کشورها ندارد و نشان‌دهنده ترویج روح تکامل الهی است. کشورهای جهان باید مفهوم مسئولیت را درک کنند. مسئله دوم آموزش درس معنویت برای همگان است. ما در قرن بیست و یکم شاهد فروپاشی ارزش‌های معنوی بشر هستیم.

رییس حزب میهن روسیه تصریح کرد: موضوع سوم در خصوص درس‌های حقوقی مستفاد از انقلاب اسلامی است که در قانون اساسی ایران و ارزش های معنوی جامعه تبلور یافته است. امام خمینی به عنوان رهبری بزرگ در درس‌های خود بر این نکته تأکید داشته است. ایران امروز ضوابط و مقررات خود را دارد که در شکل مردم سالاری محقق شده است و مسائل از طریق مجلس به رأی گذاشته می‌شود و در نهادهای قانونی دیگر، هر نوع مشکلی از طریق مجاری شناخته شده، راه‌حل‌های مناسب پیدا می کند.

محسن حاجی میرزایی دبیر هیئت دولت که به عنوان مهمان ویژه در این همایش حضور داشت، ضمن اظهار مسرت از حضور در همایش، برچیدن نظامی استبدادی را از ایران نتیجه مجاهدت امام خمینی دانست و گفت: امام خمینی توانست نظامی تازه تأسیس کند و به آن استمرار ببخشد. این انقلاب با وجودی که مورد هجمه‌های مختلف بوده، پایدار مانده است.

 وی در ادامه از ویژگی‌های متمایزکننده امام خمینی سخن گفت و افزود: ایمان به خدا و اعتقاد و اتکا به حضرت حق موجب موفقیت رهبر فقید انقلاب شد. او به هدف خود که حاکمیت دین خدا بود، اعتقاد قلبی داشت. ویژگی دیگر اعتقاد به آزادی و حریت مردم بود. تأکید بر آزاد آفریده شدن انسان در سرلوحه کار او بود او استقلال کشور را از منظر دین مورد توجه قرار داد.

سپس پراخانف فعال اجتماعی و سردبیر روزنامه زافترا از تجربه‌های خود نسبت به انقلاب اسلامی و رهبر فقید انقلاب اسلامی ایران گفت. و با توصیف زندگی زاهدانه امام خمینی، روابط غیر عادلانه در جهان معاصر را مورد انتقاد قرار داد و از تلاش‌های امام خمینی برای استقرار نظامی عادلانه در سطح جهان سخن گفت. وی از توانایی گسترده امام خمینی برای سازماندهی معنوی و سیاسی جهان معاصر یاد کرد که به جهان ایرانی رنگ و بوی معنوی داد.

همچنین نفیع الله حضرت عاشیرف رییس اداره دینی مسلمانان بخش آسیایی روسیه، در سخنان خود امام خمینی را متحدکننده انسان‌های مختلف گرداگرد صلح و عدالت و انسجام مسلمانان، دانست و دعوتگری او را نه فقط منحصر به ملت ایران بلکه منحصر به جهان اسلام و جامعه جهانی و امام را دعوت‌کننده به صلح و همزیستی دانست.

دعوت امام به برادری و برابری

وی گفت: رهبر فقید انقلاب اسلامی ایران همه را به برابری و برادری می‌خواند. امام در جستجوی صلح و نقاط مشترک بود که متأسفانه از سوی رهبران جهان اسلام به خوبی شنیده نشد. این رهبران در جهان معاصر، منافع شخصی و گروهی را بر این پیام‌ها مقدم دانستند اما مسیری را که امام خمینی انتخاب کرد متکی بر آموزه‌های قرآنی و سیره پیامبر اکرم بود.

ماکسیم شفچنکو دبیر اتحادیه خبرنگاران روسیه، انقلاب اسلامی را الگویی توصیف کرد که قومیت‌های مختلف ایرانی را علیه ظلم و دجال گرد آورد. وی ایران قبل از انقلاب اسلامی را، جامعه‌ای با شکاف طبقاتی زیاد توصیف کرد که صاحبان ثروت و منافع همه چیز را برای خود و منافع خود می‌خواستند و به توده جامعه بی اعتنا بودند. این شیوه‌ای بود که در خیلی از کشورهای منطقه اکنون هم به چشم می‌خورد که حاصل برداشت‌های غربی و سرمایه‌دارانه است. نتیجه این ثروت‌اندوزی موجب خیزش ملی ایران علیه ظلم و ستم شد که نمونه‌ای برای همه مردم جهان شد.

این فعال اجتماعی افزود: امام خمینی انقلاب انسانی را علیه نظام‌های غیر انسانی و ظالم رهبری کرد. او با تکیه بر آموزه‌های قرآنی توانست این انقلاب را  رهبری کند. امروز هم انقلاب اسلامی با همه دشورای هایی که روبروست می‌تواند راه تازه‌ای انتخاب کند. می‌توان این دوره را با دوره یورش صدام به ایران مقایسه کرد که با مقاومت مردم ایران شکست خورد. ما امروز می‌بینیم چه کسانی با تروریسم بین المللی همراهی می‌کنند. امروز هم دیدگاه‌های ایران و امام خمینی الهام بخش ما در مقاومت علیه ظلم و بی عدالتی و مقاومت است.

 در ادامه کنفرانس، کوزینیتسف پژوهشگر مسائل ایران معاصر و استاد مدرسه عالی اقتصاد، در سخنانی بر نقش امام خمینی در رهبری انقلاب اسلامی اشاره کرد و وقوع انقلاب اسلامی در ایران را موجب تحولات اساسی در منطقه دانست.

حجت الاسلام صابر اکبری جدی رییس مرکز اسلامی مسکو نیز در سخنان خود بر دو چهره ظاهری و باطنی انقلاب اسلامی پرداخت و گفت: شرایط حاکم در منطقه آن روزگار شرایط عادی نبود و می‌توانست در هر کشوری این اتفاق حادث شود.

وی در پایان گفت: شخصیت امام خمینی موجب شد که این اتفاق در ایران حادث شود. دانش عمیق دینی او در حوزه‌های مختلف، او را در حد برجسته‌ترین دانشمندان روزگار خود درآورد و همین دانش وسیع در حوزه‌های مختلف دانش دینی و حتی دانش بشری موجب شناخت وسیع او از تحولات اجتماعی شد./847/ب

منبع: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی