ریشهها و آسیبهای عرفان حلقه در یک جلد
اشاره: در سالهای اخیر شاید کمتر کسی باشد که خبر یا مطلبی در مورد عرفانهای نوظهور نشنیده یا نخوانده باشد. اخیرا کتابی با نام «فراسوی حلقه» از سوی انتشارات معنویت پژوهی زیر چاپ رفته و قرار است تا هفته آینده روانهی بازار کتاب شود. خبرگزاری رسا با دکتر فاطمه مغیثی نویسنده این کتاب مصاحبهای ترتیب داده تا بیشتر در مورد این کتاب و اهداف و چند و چون تالیف آن بگویند که از نظر مخاطبان گرامی میگذرد.
رسا ـ هدف شما از نوشتن کتاب «فراسوی عرفان حلقه» چیست؟
هدف این کتاب بررسی دقیق و عقلمدارانه یکی از شایعترین و به نظرم پرخطرترین شبه جنبشهای معنوی است. این کتاب برای جامعه نخبگانی و اساتید نقش تبیینگری یک جریان فکری را دارد و حتی شیوه فعالیت عملی در جذب طرفداران و چینش مطالب ظاهرا علمی عرفان حلقه برای این قشر کاربردهایی در راهبرد زمینههای دیگر دارد.
این کتاب تلاش دارد برای عموم مردم، دانشجویان و افراد تحصیل کرده، نقش روشنگری و آگاهی بخشی ایفا نماید. همچنین امیدوارم یکی از مخاطبین این کتاب طرفداران عرفان حلقه باشند تا با نشان دادن فراسوی عرفان حلقه، حقیقت آن برایشان روشن شود و کمکی در نجات آنان از بند این جریان به شمار رود چرا که اسارت معنویت یکی از بدترین اسارتهاست.
در نهایت از تمام کسانی که در نگارش و چاپ این کتاب یاری نمودند، تشکر میکنم و دعاگویشان هستم و امیدوارم مأجور باشند.
رسا ـ چه زمانی شروع به نوشتن این کتاب کردید؟
حدودا سال ۸۹ بود که برای اولین بار با عرفان حلقه آشنا شدم. همانطور که در مقدمه کتاب نوشتم، کتاب انسان از منظری دیگر از محمدعلی طاهری اولین کتابی بود که به دستم رسید. ابتدا با نگاهی کاملا بی طرف و بدون پیش داوری، کتابها، جزوات کلاسها و دادههای دیگرِ عرفان حلقه را مطالعه کردم. پس از مدتی کسانی را دیدم که تجربههایی از کلاسها و اتصالات عرفان حلقه داشتند. طی ساعتها مطالعه و مشاهده وضعیت عرفان حلقه در اتصالات شبکه شعور کیهانی، چهره اصلی آن برایم آشکار شد. به این ترتیب جمعآوری و نگارش این کتاب سالها طول کشید و قصد داشتم اطلاعاتم را در مورد مطالب عرفان حلقه، آسیب دیدهها، طرفداران و زوایای مختلف عرفان بیشتر کنم تا نگارشی بهتر در کتاب ارائه دهم. وضعیت آسیب دیدگان عرفان حلقه آنقدر وخیم و تاسف انگیز بود، که یادآوری چهره دردمند آنان، نمیگذاشت از این مسیر خسته شوم. کمک به این افراد و اطلاع بخشی به دیگران از انگیزههای مهم بود.
رسا ـ در صورت امکان مختصری از کتاب فراسوی حلقه توضیح دهید.
این کتاب با استفاده از متنهای مکتوب عرفان حلقه و مشاهدات فعالیتهای عملی آن، به بررسی و سپس نقد روشمند عرفان حلقه میپردازد. عرفان حلقه در آموزههایش تلاش کرد تا خود را علمی نشان دهد. در این شرایط لازم بود تفاوت دقیق میان شبه علم و علم حقیقی عرفان مشخص شود. چرا که این مسائل دیگران را در مورد عرفان راستین دچار شبهه میکند؛ بنابراین در این شرایط ضروری است تا به روشنی علمی نبودن مباحث عرفان حلقه تبیین گردد.
علاوه بر این عرفان حلقه ادعای اسلامی بودن دارد. در حالی که برخی مبانی علمی و عملی آن در تعارض و مخالفت صریح با آیات و روایات است. حتی در میان خود مبانی عرفان حلقه با یکدیگر هم، تعارضات و تناقضات جدی دیده میشود.
کتاب فراسوی عرفان حلقه با بررسی عقلانی و تناقضات عرفان حلقه در سه حیطه اصلی هستی شناختی، جهان شناختی و فرجام شناختی به نقد آن دست زده است. تلاش شده است که هر انسان آزادفکری تقریبا بدون پیش فرض، نقدها را درک کند. البته کتاب فراسوی عرفان حلقه برای مویدات از آیات قرآن کریم و روایات اهل بیت بهره برده است.
رسا ـ با توجه به اینکه محمدعلی طاهری در زندان است، آیا هنوز عرفان حلقه در جامعه فعالیت دارد؟ و آیا ادامه چنین پژوهشهایی ضروری است؟
با اینکه موسس عرفان حلقه در زندان است، اما این جریان، هنوز به طور غیر رسمی فعالیت دارد و حتی برخی مسترها، دیگر اسم عرفان حلقه را نمیآورند، اما روند اتصال با شعور کیهانی و ترویج افکار آن را دنبال میکنند. گاهی هم طرفداران عرفان حلقه، با کم و زیاد کردن اصول عرفان حلقه، افکار التقاطی را ترویج میکنند. در هر حال تمامی این فعالیتهای انحرافی از هستهی اولیه عرفان حلقه ناشی شده و از آسیبهای آن به شمار میرود. پس هنوز هم نیازمند روشنگری در جامعه هستیم.
علاوه بر این، عرفان حلقه نمونه خاصی از شبه جنبشهای معنوی است. بومی سازی، سوء استفاده از آیات و روایات، ایرانی بودن موسس آن و ... از عواملی است که موجب گسترش آن شده است. پس نقد و بررسی آن الگویی جهت مطالعه موردپژوهی در این زمینه به شمار میرود و هنوز هم جا دارد محققان از زوایای مختلف به بررسی و نقد این جریان بپردازد. پیشگیری از جریانات بعدی این چنینی در جامعه و عبرت بخشی به دیگران، یکی از فواید پژوهش محققان و فعالیت فرهنگی روشنگرانه در ارتباط با عرفان حلقه خوهد بود.
رسا ـ در چه حوزهی دیگری فعالیت دارید؟
حوزه اصلی مطالعاتیام عرفان اسلامی، خصوصا عرفان اهل بیتی است. چرا که معارف عمیقی در مکتب اهل بیت علیهم السلام وجود دارد و با وجود کارهایی که در این زمینه انجام شده است، همچنان موارد کار نشده بسیاری دیده میشود. فاصله گرفتن از آموزههای ناب و کاربردی اهل بیت، مهمترین عامل در رواج شبه جنبشهای معنوی مثل عرفان حلقه است. حتی بهترین درمان برای افراد آسیب دیده از عرفاننماها، اتصال علمی و عملی با وجود نورانی اهل بیت است./918/ت301/س