استاد اخلاق حوزه با اشاره به ضرورت امر به معروف و نهی از منکر در جامعه، نیاز جامعه به امر به معروف و نهی از منکر و جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در بین دستورات دین، گفت: بر اساس آیات قرآن کریم و روایات اهل بیت علیهمالسلام، امر به معروف و نهی از منکر کلید دین داری و اقامه دین و تحقق بسیاری از ارزشهای دینی است.
حجتالاسلاموالمسلمین همتیان تصریح کرد: حیات دین و ارزشهای دینی به امر به معروف و نهی از منکر بستگی دارد.
حمیت مذموم و ممدوح در روایات اسلامی
وی با اشاره به مذمت تعصب و حمیت در اسلام، گفت: حمایت از فکر، ایده و یا شخص را حمیت میگویند که مورد مذمت اسلام است، امام صادق علیهالسلام فرمودند که پیامبر گرامی اسلام صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم هر روز از ۶ خصلت شک، شرک، حمیت، غضب، ظلم به دیگران و حسد به خداوند پناه میبردند.
استاد اخلاق حوزه ادامه داد: امام علی علیهالسلام علاوه بر اینکه میفرمایند ابلیس امام متعصبین است و توصیه میکنند که انسان نباید مانند افراد جاهلی و اقوامی که در گذشته بودند و امروز هم هستند حمایتهای بیجا داشته باشد، در خطبه گرانسنگ خویش به تعصب ممدوح و بجا نیز اشاره دارند.
حجتالاسلاموالمسلمین همتیان اضافه کرد: امام علی علیهالسلام در خطبه قاصعه میفرمایند: «فإن كانَ لابُدَّ مِنَ العَصَبِيَّهِ فلْيَكُن تَعَصُّبُكُم لِمَكارِمِ الخِصالِ ، ومَحامِدِ الأفعالِ ، ومَحاسِنِ الاُمورِ ، الّتي تَفاضَلَت فيها المُجَداءُ والنُجَداءُ مِن بُيوتاتِ العَرَبِ ، ويَعاسيبُ القَبائلِ ، بِالأخلاقِ الرَّغيبَةِ ، والأحلامِ العَظيمَةِ ، والأخطارِ الجَليلَةِ ، والآثارِ المَحمودَةِ . فتَعَصَّبوا لِخِلالِ الحَمدِ مِنَ الحِفظِ لِلجِوارِ ، والوَفاءِ بِالذِّمامِ ، والطَّاعَةِ لِلبِرِّ ، والمَعصِيَةِ لِلكِبرِ ، والأخذِ بِالفَضلِ ، والكَفِّ عَنِ البَغيِ ...؛ اگر قرار است تعصبی در کار باشد، تعصب خود را در اخلاق پسندیده، افعال نیکو، کارهای خوب، و اعمال و اموری که افراد با شخصیت و شجاع از خاندانهای (برجسته) عرب داشتند قرار دهید... تعصب شما در راه حفظ صفات با ارزش همچون حفظ حقوق همسایگان، وفای به عهد، اطاعت از نیکیها، سرپیچی از تکبر، جود و بخشش و خودداری از ستم باشد».
وی تصریح کرد: اگر میخواهید حمیت ممدوح داشته باشید، نسبت به دین، اخلاق، عزت، استقلال و صفات و اخلاق باارزش و پسندیده تعصب داشته باشید و این تعصب ممدوح است.
استاد اخلاق حوزه بیان داشت: اگر ما در برابر کسانی که میخواهند به دین، اخلاق و ارزشهای دینی ضربه بزنند، تعصب داشته باشیم، بسیار ارزش دارد. اگر در دفاع از پیامبر گرامی اسلام صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم و اهل بیت علیهمالسلام تعصب داشته باشیم، ارزش دارد، همانطور که در قرآن کریم آمده پیامبر را تعظیم کنید، عزیز بدارید و از او حمایت کنید.
حجتالاسلاموالمسلمین همتیان یادآور شد: اگر تعصب و حمیت به صورت ممدوح نباشد و جامعه نسبت به مسائل پیرامون بی تفاوت باشد، با وضع موجود کنار بیاید و اعتراض نداشته باشد، بدترین حالت برای فرد مسلمان است؛ بعد از رحلت پیامبرگرامی اسلام صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم، به واسطه بی تفاوتی و سکوت امت پیامبر عدهای در سقیفه جمع شدند و برای پیامبر اسلام صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم جانشین انتخاب کردند.
وی تأکید کرد: بی تفاوتی انسان در برابر مسائل پیرامون، جامعه را به سوی قهقرا میکشاند، پس از رحلت پیامبر گرامی اسلام صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم، چون جامعه تعصب و غیرت دینی نداشت، اهل بیت علیهمالسلام به حاشیه رفتند، امام علی علیهالسلام خانه نشین شدند و در نهایت، حادثه کربلا رخ داد.
انتقاد از بیتفاوتی برخی مادران باحجاب از بدحجابی فرزندانشان
استاد اخلاق حوزه با بیان اینکه ما باید مراقب باشیم که گرفتار این بی تفاوتیها نشویم، عنوان کرد: امروز مادران باحجاب و باوقار در جامعه حضور دارند که نسبت به حجاب دختران خود بیتفاوت هستند و ما شاهد بدحجابی در نسل جدید هستیم.
حجتالاسلاموالمسلمین همتیان یادآور شد: برخی علمای بزرگ در زمان رضا خان که کشف حجاب را بپا کرد، در برابر این واقعه گریستند و برخی علما حتی دق کردند.
امر به معروف و نهی از منکر منشأ عزت، دینداری و اخلاق در جامعه است
وی بیان داشت: اگر امر به معروف و نهی از منکر در جامعه تعطیل شد، بیتعصبی، بیحمیتی و بیتفاوتی در جامعه رخ میدهد. منشأ غیرت، عزت، دین داری و اخلاق این است که امر به معروف و نهی از منکر در جامعه حاکم باشد.
استاد اخلاق حوزه به روایتی از پیامبر گرامی اسلام صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم اشاره کرد که فرمودند: «کَيْفَ بِكُمْ إِذَا فَسَدَتْ نِسَاؤُكُمْ وَ فَسَقَ شَبَابُكُمْ وَ لَمْ تَأْمُرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ لَمْ تَنْهَوْا عَنِ اَلْمُنْكَرِ فَقِيلَ لَهُ وَ يَكُونُ ذَلِكَ يَا رَسُولَ اَللَّهِ ، فَقَالَ نَعَمْ وَ شَرٌّ مِنْ ذَلِكَ كَيْفَ بِكُمْ إِذَا أَمَرْتُمْ بِالْمُنْكَرِ وَ نَهَيْتُمْ عَنِ اَلْمَعْرُوفِ فَقِيلَ لَهُ يَا رَسُولَ اَللَّهِ وَ يَكُونُ ذَلِكَ قَالَ نَعَمْ وَ شَرٌّ مِنْ ذَلِكَ كَيْفَ بِكُمْ إِذَا رَأَيْتُمُ اَلْمَعْرُوفَ مُنْكَراً وَ اَلْمُنْكَرَ مَعْرُوفاً؛ چه حالى خواهيد داشت، وقتى كه زنانتان فاسد شوند و جوانهايتان فاسق و بدكار شوند و امر به معروف و نهى از منكر نكنيد؟! عرض كردند: اى رسول خدا! آيا واقعا چنين اتّفاقى خواهد افتاد؟ فرمود: آرى، و بدتر آن نيز خواهد شد. چه حالى خواهيد داشت هنگامى كه دستور به كار منكر و زشت بدهيد و از كار معروف و نيك بازداريد؟ به آن حضرت عرض شد: اى رسول خدا! آيا چنين اتّفاقى خواهد افتاد؟ فرمود: آرى، بدتر از اين هم خواهد شد. چه حالى داريد آنگاه كه معروف و نيك به نظر شما بد و منكر شود، و منكر به نظر شما نيك باشد؟!».
حجتالاسلاموالمسلمین همتیان همچنین به حدیثی از امام محمدباقر علیهالسلام اشاره کرد که فرمودند: «إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ سَبِيلُ الْأَنْبِيَاءِ وَ مِنْهَاجُ الصُّلَحَاءِ فَرِيضَةٌ عَظِيمَةٌ بِهَا تُقَامُ الْفَرَائِضُ وَ تَأْمَنُ الْمَذَاهِبُ وَ تَحِلُّ الْمَكَاسِبُ وَ تُرَدُّ الْمَظَالِمُ وَ تُعْمَرُ الْأَرْضُ وَ يُنْتَصَفُ مِنَ الْأَعْدَاءِ وَ يَسْتَقِيمُ الْأَمْر؛ امر به معروف و نهى از منكر راه و روش پيامبران و شيوه صالحان است و واجب بزرگىاست كه واجبات ديگر با آن بر پا مىشوند، راهها امن مى گردد و درآمدها حلال مىشود وحقوق پايمال شده، به صاحبانش برمىگردد، زمين آباد مىشود و (بدون ظلم) حق از دشمنان گرفته مىشود و كارها سامان مىپذيرد».
دین به واسطه امر به معروف و نهی از منکر احیا میشود
وی با بیان اینکه امر به معروف و نهی از منکر کلید، محور و اساس دین است، گفت: امر به معروف و نهی از منکر یک فریضه واجب است که دین به وسیله آن احیا میشود.
استاد اخلاق حوزه بیان داشت: امروز حضور بانوان و دختران در مراکز دینی، علمی و تحصیلی پررنگ است، اما اگر امر به معروف و نهی از منکر در جامعه به درستی پیاده شود، بانوان و دختران از امنیت بیشتری برخوردار خواهند بود و با آسودگی خاطر در جامعه حضور خواهند یافت.
دعاها به خاطر ترک امر به معروف و نهی از منکر مستجاب نمیشود
حجتالاسلاموالمسلمین همتیان تصریح کرد: اگر امر و نهی به فراموشی سپرده شود، حرام خوری رواج پیدا میکند و امام کشی در جامعه رخ میدهد، همانطور که امام حسین علیهالسلام را در واقعه عاشورا به شهادت رساندند.
وی اظهار کرد: به واسطه اجرای امر به معروف و نهی از منکر، شهرها آباد میشود و همه مردم در جامعه در رفاه قرار میگیرند، به واسطه اجرای امر به معروف و نهی از منکر، از دشمنان انتقام گرفته میشود و دشمن نمیتواند کاری انجام دهد؛ ستمگر باید انتقام پس دهد و نمیتواند آزادانه در جامعه ظلم کند، همه امور زمانی درست میشود که امر به معروف و نهی از منکر در جامعه پیاده شود.
استاد اخلاق حوزه عنوان کرد: حضرت زهرا علیهاالسلام در خطبه گرانسنگ که تراز خطبههای امام علی علیهالسلام است، فرمودند: «خداوند امر به معروف را به خاطر مصالح و منفعت عمومی و زندگی سراسر صلح و آرامش واجب کرد»؛ خداوند امر به معروف و نهی از منکر را واجب کرد زیرا مصلحت عمومی در آن است و همه از برکات آن بهرهمند میشوند.
حجتالاسلاموالمسلمین همتیان تصریح کرد: حضرت امیرالمؤمنین علیهالسلام فرمودند: «لا تترکوا الامر بالمعروف و النهی عن المنکر فیولی علیکم شرارکم ثم تدعون فلا یستجاب لکم: امر به معروف و نهی از منکر را ترک نکنید؛ زیرا اشرار بر شما مستولی میشوند و آنگاه دعا میکنید(برای نجات از آن وضع) ولی دعای شما مستجاب نمیشود».
وی با بیان اینکه دعاها به خاطر ترک امر به معروف و نهی از منکر مستجاب نمیشود، گفت: اگر امر به معروف و نهی از منکر در اسلام بود، واقعه عاشورا رخ نمیداد و امام حسین علیهالسلام و یاران باوفای آن حضرت به شهادت نمیرسیدند. /924/ج