«خروج» اوج و آغاز راهی تازه در سینمای ایران

به گزارش سرویس و فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، حدود ۹میلیون نسخه از این فیلم در بازار نمایش خانگی به فروش رفت و آنچنان سودی برای صاحبانش رقم زد که دیگر فعالان سینمایی را به این راه جذب کند. فیلم‌هایی با بودجه تولید پایین که بدون اکران در سینما‌ها در بازار نمایش توزیع می‌شدند، اما موفقیت «دل‌شکسته» هیچ گاه برای یک فیلم سینمایی در بازار نمایش خانگی تکرار نشد؛ چراکه از یک سمت ملزومات این بازار در کیفیت و جنس محتوا لحاظ نمی‌شد و از سمت دیگر با بالا رفتن هزینه‌های تولید و تکثیر روز به روز از وسعت بازار آن‌ها کاسته شد. در سال‌های بعد هیچ یک از فیلم‌های پخش شده در این بازار به گرد پای «دل‌شکسته» هم نرسیدند و کم‌کم با ضرر‌هایی که به تولید‌کنندگان و توزیع‌کنندگان این بازار رسید، سال به سال تعداد عناوین تولید شده آب رفت.

اوایل سال ۱۳۹۳ بود که با وسعت پیدا کردن شبکه‌های اینترنتی و موبایلی و بالارفتن نرخ تبادل داده، پلتفرم‌های نمایش فیلم کم‌کم قدرت و رونق گرفتند. این پلتفرم‌ها که ابتدا به خاطر پایین بودن حجم بازار جدی گرفته نمی‌شدند به مرور با حمایت گسترده و سرمایه‌گذاری صاحبانش پله‌های ترقی و افزایش تعداد مشترکان خود را با سرعت زیادی طی کردند. بازار VOD‌ها به خاطر دسترسی آسان، حجم زیاد محتوای به‌روز داخلی و خارجی و هزینه پایین در نسبت با تهیه دی‌وی‌دی، سال به سال داغ‌تر شد و کم‌کم آورده مالی بازار آنلاین نمایش خانگی به حدی رسید که صاحبان فیلم بیش از آنکه در فکر تکثیر و فروش فیلم‌ها در مراکز فروش فیزیکی باشند، نگاه‌شان به VOD‌ها و قرارداد‌های دست به نقدشان بود. در سال‌های اخیر با با‌لا رفتن قیمت نسخه دی‌وی‌دی فیلم‌ها که بعضاً با تهیه اشتراک یک ماهه و تماشای نامحدود تعداد زیادی فیلم در پلتفرم‌های نمایش برابری می‌کرد، تعداد دی‌وی‌دی‌های فروش رفته از فیلم‌ها به زیر ۱۰۰ هزار نسخه رسید و دیگر فروش میلیونی «دل‌شکسته» مبدل یک اتفاق بعید و آرزوی ناممکن گشت.

در کنار رقابت این دو بازار، مشکل همیشگی صف طولانی اکران فیلم‌ها در سینما‌ها و هزینه‌ها و زحمتی که پخش یک فیلم در این ناوگان بر تولیدکنندگان وارد می‌کرد، جذابیت‌های بازار آنلاین نمایش خانگی باعث شد تهیه‌کنندگان نگاه جدی‌تری به این بازار داشته باشند و گاهی به ارائه فیلمشان در این بازار فکر کنند، البته هنوز جذابیت اکران فیلم در سالن‌های سینما به قدری بالا بود که این ایده تازه فاصله زیادی تا رسیدن به مرحله عملیاتی داشته باشد.

اما حالا با از دست رفتن فرصت اکران در مهم‌ترین فصل سینمایی سال به خاطر شیوع بیماری کرونا و طولانی‌تر شدن صف انتظار برای اکران در سال ۹۹، خبر انتشار فیلم سینمایی «خروج» تازه‌ترین ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا توسط سازمان هنری- رسانه‌ای اوج در قالب طرح «اکران آنلاین» توجه همگان را جلب کرده است؛ خروجی همراه با ریسک برای ورود به عرصه‌ای که تا به حال تجربه نشده است.

این باب تازه که به وسیله «خروج» ابراهیم حاتمی‌کیا برای سینمای ایران باز شده است از منظر مالی نیز می‌تواند سینمای ایران را که به دلیل شرایط ناشی از «کرونا» در بن‌بست مالی قرار گرفته از این وضعیت خارج کند، به ویژه آنکه به نظر می‌رسد با توجه به کف تعداد مخاطبان سامانه‌های VOD و قیمت در نظر گرفته شده برای فروش بلیت اکران آنلاین «خروج»، در نهایت سازندگان این اثر نیز به سودی که احتمالاً قرار بود از اکران سینمایی این اثر حاصل شود، دست پیدا کنند چراکه پیش از این بخش مهمی از درآمد فروش هر اثر سینمایی به سینماداران و دفاتر پخش فیلم اختصاص پیدا می‌کرد ولی در «اکران آنلاین» عمده سود در اختیار سرمایه‌گذار اثر قرار خواهد گرفت. در روز‌هایی که با دعوت ستاد ملی کرونا و قطع زنجیره شیوع این بیماری مردم به خانه ماندن تشویق می‌شوند، ایجاد یک خوراک نمایشی سالم و جذاب اتفاق قابل توجهی است؛ اتفاقی که با عملکرد نسبتاً ضعیف صدا و سیما در تأمین آن ارزش دوچندانی پیدا می‌کند. در این میان مسئله‌ای که نگرانی بحق عده‌ای از اهالی فرهنگ و رسانه را در پی داشته این است که با این اتفاق و آشنا شدن طیف جدیدی از مخاطبان و خانواده‌ها با پلتفرم‌های نمایش آنلاین که تبلیغ سخاوتمندانه‌ای هم محسوب می‌شود، باید نظارت دقیق‌تر و حساس‌تری نسبت به محتوای منتشر شده در این پلتفرم‌ها وجود داشته باشد. /882/ 102/