مردم عامل عینیت بخشی به حق و باطل در تاریخ

حجت الاسلام محمدی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با بیان این که در یک تقسیم بندی ساده و دم دستی می توان کنشگران در عرصه تاریخ را به دو بخش کلی تقسیم کرد، گفت: این دوبخش کلی شامل عوام و خواص است که خواص نیز در دو بخش جریان حق و جریان باطل قابل تحلیل هستند.

معاون علمی مؤسسه تاریخ تطبیقی با تأکید بر این که تصویر تاریخ از تلاش جریان حق و باطل در جلب عوام به سوی حق و باطل شکل می گیرد، اظهار کرد: هر یک از بروزات حق و باطل در طول تاریخ بدون حضور و حمایت مردم ممکن نیست و صرف حضور خواص جریان حق و باطل در تحقق عینی حق و باطل کافی نبوده است؛ البته این مطلب به معنای مشروعیت بخشی به مردم نیست بلکه بحث در مورد تحقق عینی حق در عرصه جامعه است نه بیان ملاکهای حق و باطل، به عبارت دیگر بحث ما در مقام بیان اثبات است نه ثبوت و مردم ملاک مقبولیت حق به شمار می روند نه ملاک مشروعیت.

وی ادامه داد: انبیاء و ائمه اطهار(ع) به عنوان مهم ترین خواص جریان حق که رهبری این جریان را بر عهده داشتند، همواره تلاش می کردند عوام را به مسیر حق هدایت کنند؛ خداوند نیز در قرآن می فرماید که اگر خدا بخواهد می تواند مردم را به مومن به حق کند ولی گویا این ایمان سفارشی اعتباری ندارد و مردم با ارتقای بینش باید خود،‌ ایمان را بر کفر برگزینند، چنانکه حضرت زهرا (س) امام را به کعبه تشبیه کرد که مردم باید حول او بگردند.

حجت الاسلام محمدی با طرح سؤالی مبنی بر دلیل موفقیت یا عدم موفقیت خواص حق در جریان دعوت مردم به حق، تبیین کرد: این سوال مطرح شده از مهم ترین سوالات تاریخ است؛ آیا مشکل از خواص حقمدار است یا عوام یا هیچ کدام؟ جریان باطل، در مقابل جریان حق،‌ همواره در تلاش است تا مردم را به سوی خود جلب کند و طبیعی است که عوام به سوی راحتی نفس تمایل دارند و از تلاش خواص حق برای رسیدن به کمال انسانی و رعایت حرام و حلال چندان استقبال نمی کنند.

عضو هیأت علمی جامعه المصطفی ادامه داد: خواص جریان باطل با تکیه بر دنیاگرایی و عافیت طلبی تلاش می کنند عوام را از آرمان های جریان حق دور کنند، چه بسا در طول تاریخ مشاهده می کنیم جریان باطل با توهم سایه جنگ،‌ عوام را ترساندند و مانع از پیروزی جریان حق شدند؛ البته مشاهده اوضاع عوام پس از این عبور سایه جالب است؛‌ آنها هیچ گاه به آسودگی ادعایی جریان باطل دست نیافتند و به عزتی که در عدم همراهی با جریان حق از دست دادند، افسوس خوردند.

وی اضافه کرد: این گونه بود که مردم،‌ امام حسن(ع) را در مقابل خدعه گری معاویه تنها گذاشتند و مردم در گزینش دوگانه عزت  و عافیت،‌ به بیراهه رفتند ولی زمان لازم بود تا آنها به بصیرت دست یابند؛ بدین ترتیب مردم در مثلث بصیرت، ‌عافیت و عزت قرار گرفتند و تاریخ را در تعامل با خواص حق و باطل ساختند./1324/ج