فعالیت‌های رسانه‌ای و بین‌المللی حوزه‌های علمیه در بحران کرونا

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، حجت الاسلام والمسلمین سید مفید حسینی کوهساری رییس مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه های علمیه در سی و هفتمین نشست از سلسله نشست های علمی ـ فرهنگی «چالش کرونا و زندگی مؤمنانه» با عنوان «فعالیت های رسانه ای بین المللی حوزه های علمیه در بحران کرونا» به همت پردیس فارابی دانشگاه تهران و جهاد دانشگاهی استان قم به صورت مجازی برگزار شد، اظهار داشت: اگر چه حوزه ها یک روند رو به جلو و تحولی را به ویژه در سال های پس از پیروزی انقلاب داشته اند، اما در خلال سال های اخیر، تحولات جامع تر و بنیادی تری بوده است.

وی گفت: در حوزه های علمیه، چند طرح کلان انجام شد که یک طرح، کارویژه های روحانیت بود که اساساً حوزه های علمیه باید در چهار سطح نیازهای حوزه های علمیه، جامعه، نظام جمهوری اسلامی و عرصه بین الملل پاسخ دهنده باشند و در این راستا، کارویژه هایی تعریف شد.

رییس مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه های علمیه تصریح کرد: طرح دیگری در حوزه های علمیه با عنوان «طرح آمایش» انجام شد که در این طرح نیازهای منطقه ای، استانی و بخشی مورد مداقه قرار گرفت و از سوی دیگر اسناد بالادستی حوزه های علمیه نوشته شد و مبتنی بر آن، در حدود 18 موضوع و محور نظام نامه هایی برای حرکت حوزه های علمیه طراحی و این حرکت های آینده حوزه های علمیه مبتنی بر این نظام های جامع مشخص شد.

وی افزود: مبتنی بر این استاد بالا دستی و طرح های کارویژه ها مهندسی معکوسی با این هدف صورت گرفت که اگر بخواهیم به این اهداف برسیم و این کارویژه ها و نیازها مورد نظر قرار بگیرد، چه بازسازی هایی باید صورت دهیم و مبتنی بر این، بازسازی در نظام آموزش، پژوهش، تبلیغ و تربیت حوزه و دیگر نظام ها انجام شد.

طراحی نظام آموزشی درخت‌واره حوزه با 370 رشته و گرایش

حجت الاسلام والمسلمین حسینی کوهساری اظهار داشت: نظام آموزشی درخت‌واره ای حوزه طراحی شد که در سطوح سه و چهار، 370 رشته و گرایش طراحی شد و در کنار این نظام آموزشی، نظام آموزش بلند مدت، کوتاه مدت و مهارتی برای حوزه های علمیه طراحی شد؛ بر اساس این درخت‌واره ها و نظامات جدید پژوهشی، تبلیغی و تربیتی، برنامه حوزه ها به صورت 5 و 20 ساله طراحی شد.

وی افزود: برای رسیدن به آن اهداف، 600 برنامه و یکصد طرح مشخص آماده و این برنامه ها با چند پیوست طراحی شد  که یکی از آنها، پیوست ارتباطی و تفاهم نامه های حوزه ها بوده است.

وی گفت: برای دست یابی به این اهداف باید ارتباطات و مناسبات‌مان با نهادهای مختلف در داخل و برخی از نهادهای علمی بین المللی طراحی شود؛ یکصد برنامه آماده و در دستور کار قرار گرفت و پیوست هایی برای این کارها طراحی شد.

رییس مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه های علمیه با اشاره به شکل گیری شورای هماهنگی نهادهای حوزوی تصریح کرد: تلاش شد که نهادهای حاضر در این شورا، هم افزایی هایی را پیدا کنند تا بتوانند فعالیت های حوزه های علمیه در سامانه جدید برنامه ای و مدیریتی سامان دهی کنند.

رویکردها و دستاوردهای کلان حوزه های علمیه در مقابله با شیوع بیماری کرونا

وی به برخی از رویکردها و دستاوردهای کلان حوزه های علمیه در مقابله با شیوع بیماری کرونا پرداخت و افزود: اتفاقاتی که در خصوص کرونا رخ داد، مبتنی بر یک نظام معرفتی و سامانه برنامه ای مدیریتی بود که در اسناد بالادستی امتدادهایی داشت که امیدواریم حوزه ها نسبت به موضوعاتی شبیه به کرونا بتوانند با یک نگاه جامع، منسجم، آینده نگر تر و ناظر به نیازها کار خود را تعریف کنند.

حجت الاسلام والمسلمین حسینی کوهساری با اشاره به برخی رویکردهایی که حوزه در مورد مسأله کرونا داشته است، اظهار داشت: یکی از رویکردها این بود که تمام نهادهای حوزوی به شکل منسجم حرکت کنند، اگر چه هماهنگی در حوادثی از این دست وجود داشت اما در این مسأله این انسجام را به صورت جدی تر شاهد بودیم.

وی گفت: نکته دوم این که در میان آن سطوح مختلف حوزوی از بزرگان، مراجع و حوزه ها تا سطوح مدیریتی و اساتید و فضلا، یک‌صدایی و هم‌صدایی خوبی را شاهد بودیم؛ اگر چه در موضوعاتی برخی از طلاب نقطه نظراتی داشتند اما مانع از این نشد که صدای یکپارچه ای از حوزه ها بلند نشود.

رییس مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه های علمیه تصریح کرد: مردم، نخبگان، اساتید و اقشار مختلف با یک آرامش خاطری از منظر دینی و این که بزرگان و حوزه های علمیه چه نظری در خصوص این حوادث دارند، توانستند یک کارنامه موفق و درخشانی را رقم بزنند؛ در برخی از کشورها یک اختلافات جدی میان نهاد دین و علمای ادیان و مسؤولان وجود داشت که مانع از این می شد که بر این بحران فائق آمد و مشکلات آن را برطرف کرد.

تألیف بیش 10 جلد کتاب در پاسخ به شبهات کرونایی

وی افزود: در درون سامانه مدیریتی حوزه ها، ستاد جامع کرونا با حضور نهادهای حوزوی شکل گرفت و یک کمیته علمی ـ محتوایی برای این قضیه شکل گرفت که در این کمیته بیش از 200 تن از اساتید و فضلای برجسته حوزه در پاسخ دهی به این شبهات کمک می کردند و بیش از 10 جلد کتاب توسط حوزه های علمیه تألیف و صدها مقاله تهیه و پاسخ شبهات در قالب های مختلف رسانه ای تولید شد.

حجت الاسلام والمسلمین حسینی کوهساری در خصوص اقدامات هماهنگ حوزه ها و نهادهای دولتی اظهار داشت: یکی دیگر از رویکردهای حوزه های علمیه در مقابله با کرونا، اقدام هماهنگ رسانه ای در کنار اقدامات بین المللی بود؛ ویژگی دیگر در این دوره، هماهنگی خیلی خوب حوزه ها با نهادهای دولتی و مسؤول در مدیریت بحران هایی از این دست بود که از جمله آنها، هماهنگی حوزه ها و وزارت بهداشت بود که با مدیران بیمارستان ها و تیم های پزشکی و درمانی به خوبی برقرار شد.

وی با بیان این که در بخش تغسیل اموات هماهنگی خوبی با استانداری ها، شهرداری ها و فرمانداری ها اتفاق افتاده بود، گفت: این هماهنگی ها، مثال زدنی بود که در این حجم، تجربه ای بدیل بود.

رییس مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه های علمیه تصریح کرد: بحران کرونا یک نقطه عطف و تحول جدی در ورود مدبرانه، دلسوزانه و هدایتگرانه حوزه ها در یک بحران اجتماعی با هماهنگی کامل با نهادهای ذیربط دولتی، دینی و حوزوی و یک اقدام همه جانبه بود.

ضرورت آسیب شناسی فعالیت‌های اجتماعی صورت گرفته در ایام کرونا

وی افزود: خدمات اجتماعی، علمی، محتوایی و مشاوره ای در بحران کرونا صورت گرفت که با فضای یک‌صدا و هم‌دلی اتفاق افتاد؛ تجربه خوبی بود، البته نه بدون نقص، بلکه این گونه کارهای اجتماعی و گروهی نیازمند بازبینی و آسیب شناسی است که در حوزه ها و در ستاد ویژه ای که برای کرونا شکل گرفت، در دست بررسی و بازبینی است.

حجت الاسلام والمسلمین حسینی کوهساری، درباره برنامه و رویکردهای رسانه و بین الملل حوزه ها اظهار داشت: اگر چه این بلیه خیلی از کشورها را درگیر کرد اما در رسانه ها به شکل هدفمند و با تبلیغات سنگین ایجاد شد که ایران محور شیوع این بیماری است و هجمه های زیادی علیه ایران، نظام، انقلاب و نهادهای مسؤول شکل گرفت و در یک قدم دیگر، هجمه دیگری علیه قم و به خصوص جامعه المصطفی و طلاب غیر ایرانی شکل گرفت که این اقدامات، اقدامات هدفمندی بود که رسانه های غربی عملکرد دوگانه ای را در این خصوص داشتند.

وی با بیان این که در مسأله کرونا با هجمه سنگین رسانه های بیگانه مواجه بودیم، گفت: روی دیگر مصیبت کرونا، همدلی، اقدام ملی و کار جهادی گسترده بود که توسط اقشار مختلف جامعه به ویژه تیم های درمانی در بیمارستان ها صورت گرفت.

رییس مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه های علمیه با اشاره به فرمایش علما در خصوص حرکت جهادگونه در مبارزه با کرونا تصریح کرد: مسأله کرونا، در کشور تهدید را به فرصت تبدیل کردیم و در اقتضای این چنین شرایطی ما مدعی و متهم بودیم؛ مدعی بودیم که در کشور توانسته ایم این بحران را مدیریت کنیم و به فضل خدا نه تنها بر این بحران و مصیبت فائق شویم، بلکه توانسته ایم فرصت های جدیدی را به وجود بیاوریم.

وی افزود: به ذهن‌مان آمد که باید کار رسانه ای خوبی صورت بگیرد که اگر بخواهد کار رسانه ای انجام شود، ما طلبه ها و حوزه ها نباید از نقش خود خیلی دفاع کنیم، بلکه اگر فضلی است، باید توسط دیگران گزارش شود و از طرف دیگر ما فقط خود را موظف نمی دانستیم که تنها از خدمات طلاب تقدیر کرده و آن را رسانه ای کنیم، بلکه سعی کردیم یک سلسله جریان رسانه ای باشیم که بتواند تمام این جریان را گزارش کند.

حجت الاسلام والمسلمین حسینی کوهساری اظهار داشت: در این ایام سعی کردیم یک شبکه رسانه ای را در خبرگزاری ها و فعالان رسانه ای در داخل و خارج توسط طلاب زبان دان و جهادگر ایجاد کنیم و آن چه که در ایران می گذرد را منعکس کنیم.

وی با بیان این که خود را موظف کردیم که برای همه این فعالیت های جامع رسانه ای تولید محتوا کنیم، گفت: در مسأله کرونا خود را رسانه حوزه های علمیه ندانستیم و نمی دانیم، بلکه موظف دانستیم که تمام فعالیت ها را بازتاب کنیم؛ البته در تلاش های رسانه ای که در تمام کشور انجام می شود، طبیعتاً فعالیت های طلاب نیز منعکس شد.  

تولید 23 هزار محصول رسانه ای در ایام کرونا

رییس مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه های علمیه تصریح کرد: در این ایام 23 هزار محصول رسانه ای تولید شد که بیش از 60 درصد آنها مربوط به اقشار مختلف جامعه بود و بخش قابل توجهی از این تولیدات را اصرار نداشتیم که از طرف خود منعکس کنیم، بلکه در اختیار دیگر رسانه ها قرار دادیم تا پوشش دهند.

وی افزود: یکی از اتفاقات خوبی که رخ داده بود، حضور پررنگ جهادگران رسانه ای بود که حجم قابل توجهی حضور پیدا کرده بودند و در قالب های خبر، عکس های خبری، گزارش های تصویری، عکس نوشته ها، فیلم و صوت گزارش می کردند و کارهای قابل قبولی انجام شده بود، اگر چه فکر می کنیم بخش قابل توجهی از آنچه که در صحنه میدان اتفاق افتاد، خصوصا در عرصه بین الملل منعکس نشد.

حجت الاسلام والمسلمین حسینی کوهساری با اشاره به محورهای رسانه ای مورد استقبال در ایام کرونا اظهار داشت: محورهای رسانه ای مورد استقبال در این ایام، حجم ایران هراسی ها و شبهات ایجاد شده، فعالیت های جهادگران در اقشار مختلف به خصوص جهادگران طلبه، فعالیت های خاص رسانه ای خواهران و خدمات مشاوره ای و مذهبی طلاب بود.

ارسال بیش از 500 نامه به شخصیت ها و نهادهای بین المللی در ایام کرونا از سوی حوزه های علمیه

وی به فعالیت های بین المللی حوزه های علمیه پرداخت و گفت: احساس کردیم که لازم است خدمات حوزه های علمیه، بلکه منطق حوزه های علمیه و دین به ویژه مکتب اهل بیت(ع) در مواجهه با بحران هایی از این دست، لازم است که برای مخاطبان بین المللی تبیین شود؛ در این راستا، 5 دسته نامه خطاب به مخاطبان ادیانی و شخصیت های آنها، شخصیت های بزرگ اسلامی و مفتیان و رهبران دنیای اسلام، شخصیت های برتر شیعه عرصه بین المللی، نهادها و مؤسسات بین المللی و دانشگاه های معتبر دنیا و همچنین طلاب و فضای حوزه های علمیه دیگر کشور ها آماده شد.

رییس مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه های علمیه تصریح کرد: مجموعاً بیش از 500 نامه به شخصیت ها و نهادهای عرصه بین المللی ارسال شد و یک تجربه جدیدی از حوزه های علمیه بود که با منطق بررسی شده، انجام شد و بخشی از این نامه ها با یک استقبال خوبی از طرف شخصیت های بین المللی مواجه شد و خیلی از شخصیت ها نامه هایی را در جواب این مکاتبات خطاب به حضرت آیت الله اعرافی مدیر محترم حوزه های علمیه داشتند و باب جدیدی بود که شخصیت ها و نخبگان کشور هم از این اقدام استقبال و دفاع کردند و سبب شد که بتوانیم با انگیزه بیشتری مکاتبات را پیگیر باشیم، بلکه فراتر از مکاتباتی که انجام شد، بسیاری از تولیدات و اخباری که در داخل کشور تهیه می شد، در شبکه های اجتماعی که ما و طلاب زبان‌دان و طلاب جامعه المصطفی با آنها مرتبط هستیم، ترجمه و منعکس شد./822/پ200/ف