تاثیر مربی‌های مهدکودک‌ در اختلال هویت جنسی

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، در سال ١٣٦٢ شخصی به نام "فریدون" با تلاش فراوان خدمت حضرت امام خمینی(ره) رسید و اختلال هویت جنسی خود را برای ایشان توضیح داد و کسب تکلیف کرد. حضرت امام هم در فتوایی که مکتوب است فرمودند عمل تغییر جنسیت زیرنظر طبیب متخصص از نظر شرعی اشکال ندارد.

از زمان فتوای امام خمینی(ره) که به نوعی ابتکار فقهی محسوب می‌شود انقلابی در فتواهای فقهی و حقوقی در زمینه تغییر جنسیت به وجود آمد و مراجع تقلید وفقهای زیادی در این زمینه صریحاَ اظهارنظر کردند. به هر حال مسئله تغییر جنسیت یکی از مباحث چالش برانگیز امروز در حوزه پزشکی است که نیاز به بررسی بیشتر محققان و صاحبنظران امر دارد که ما در این نوشتار به برررسی آن می پردازیم:

تغییر جنسیت

مقصود از تغییر جنسیت این است که کسی که دارای جنسیت مونث است به جنسیت مذکر تغییر یابد یا کسی که دارای جنسیت مذکر است به جنسیت مونث تغییر کند. از این رو اگر کسی جنسیتش معلوم نباشد و با عمل جراحی یا غیر آن، جنسیت او کشف گردد به آن تغییر جنسیت گفته نمی شود. همچنین است کسی که علائمی از جنس مخالف در او وجود دارد و با عمل جراحی یا غیر آن این علائم از بین برود.

حکم شرعی تغییر جنسیت

فقیهان معاصر در مشروعیت تغییر جنسیت اختلاف دارند. امام خمینی به صراحت فتوا به جواز این عمل داده است. ایشان میان تغییر جنسیت و کشف جنسیت فرق نهاده و هر دو را مشروع و جایز می داند. از این رو ادعای کسانی که فتوای ایشان را ناظر به کشف جنسیت می دانند پذیرفته نیست. متن فتوای ایشان بدین قرار است:

الظاهر عدم حرمة تغییر جنس الرجل بالمرأة بالعمل و بالعکس، و کذا لا یحرم العمل فی الخنثى لیصیر ملحقا بأحد الجنسین، و هل یجب ذلك لو رأت المرأة فی نفسها تمایلات من سنخ تمایلات الرجل أو بعض آثار الرجولیة أو رأى المرء فی نفسه تمایلات الجنس المخالف أو بعض آثاره؟ الظاهر عدم وجوبه إذا کان الشخص حقیقة من جنس و لکن أمکن تغییرجنسیته بما یخالفه.« تحرير الوسيلة؛ ج 2، ص،626»

تغییرجنسیت مرد به زن و بالعکس با عمل جراحی حرام نیست. همچنین عمل جراحی در مورد خنثی برای الحاق او به یکی از دو جنسیت حرام نمی باشد. آیا چنین عملی در مورد زنی که در خود تمایلاتی مانند تمایلات مردان می بیند یا بعضی از نشانه های مردی در او دیده می شود یا در مورد مردی که در خود تمایلات جنس مخالف یا بعضی از نشانه های آن را می بیند واجب است؟ ظاهراً اگر شخص حقیقتاً متعلق به یك جنس باشد و امکان تغییر جنسیت در او وجود داشته باشد عمل جراحی تغییر جنسیت در او واجب نیست.

مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای نیز در پاسخ به استفتائات مختلف در باره تغییر جنسیت فتوا به مشروعیت عمل جراحی برای تغییر جنسیت داده اند.

متن پرسش و پاسخ یکی از این استفتائات که در خصوص بیماران TS است بدین قرار می باشد:

در مورد تغییر جنسیت با توجه به این که از نظر طبی این عمل (در غیر از خنثی) به تعبیر اطبا تنقیص جنسیت محسوب می شود، بعضاً با مواردی اطبا مواجه اند که شخص از نظر ظواهر بدن بدون هیچ شبهه ای یا مرد است یا زن، ولی دارای تمایلات، احساسات و عواطف جنس مخالف است.

بسیاری از این افراد می گویند: اگر این تغییر صورت نگیرد انتحار خودکشی خواهیم کرد و تا به حال این مسئله پیش آمده و با توجه به این که آمارهای عملی نشان می دهد این گونه افراد 6 الی 16 ماه بعد از وضعیت جدید پشیمان خواهند شد، آیا اطبا در این گونه موارد که با تهدید انتحار مواجه اند می توانند از باب این که حفظ نفس مقدم تر از حفظ عضو است این عمل را انجام دهند؟ و آیا اصولا این عمل برای خود چنین شخصی حرام است یا جایز؟

تغییر جنسیت برای شخص و به درخواست شخص اشکال ندارد؛ حتی اگر چه جلوگیری از اقدام بر انتحار متوقف بر آن نباشد و یا اصلاً خطر انتحاری در بین نباشد. «گنجينه استفتائات قضائی ، نرم افزار، پرسش 5280»

برخی از مراجع معاصر همانند حضرات آیات شیخ محمد علی اراکی، سید محمد رضا گلپایگانی، سید ابوالقاسم خویی، شیخ محمد تقی بهجت، شیخ جواد تبریزی، حسین نوری همدانی، فتوا به حرمت آن داده اند.

بیشتر فقهایی که فتوا به جواز تغییر جنسیت داده اند، مانند حضرات آیات امام خامنه ای ، فاضل لنکرانی، سیستانی، مکارم شیرازی، مؤمن و.. تصریح کرده اند که اگر عمل جراحی تغییر جنسیت مستلزم ارتکاب محرّماتی مانند رؤیت و لمس آلت تناسلی بیمار شود در این صورت این عمل فقط در فرض ضرورت جایز خواهد بود و در غیر فرض ضرورت حرام می باشد.

تغيير جنسيّت از نظر شرع چگونه است؟

حضرت آیت الله فاضل لنکرانی

چون انجام عمل جراحى براى تغيير دادن جنسيت، مستلزم نگاه و لمس است، در صورتى پزشك مى تواند به اين کار اقدام نمايد که تغيير جنسيت براى شخص ضرورت داشته باشد يا بدون ارتكاب نگاه و لمس حرام مثل تجويز دارو بتواند به اين کار اقدام نمايد. در اين دو صورت بر اساس آنچه که در بحث نگاه و لمس نامحرم گذشت، اقدام پزشک شرعا اشکال ندارد. «احكام پزشكان و بيماران، فاضل، ص140، سوال،345»

حضرت آیت الله مکارم شیرازی

تغيير جنسيّت ذاتاً خلاف شرع نيست، ولى بايد از مقدّمات مشروع استفاده شود؛ يعنى نظر به عورت و لمس آن لازم نيايد، مگر اينكه به حدّ ضرورت، همچون ضرورت مراجعه به طبيب رسيده باشد، که در اين صورت جايز است. «احكام پزشكى مكارم، ص: 154» سوال: 268»

متن استفتائی از حضرت آیت الله خامنه ای در این باره و پاسخ ایشان بدین قرار است:

برخى از افراد در ظاهر مذکّر هستند ولى از جهات روحى و روانى ویژگی هاى جنس مؤنّث را دارند و تمایلات جنسى زنانه در آنان بطور کامل وجود دارد و اگر مبادرت به تغییر جنسیت نکنند به فساد مى افتند. آیا معالجه آنان از طریق انجام عمل جراحى جایز است؟ ج: عمل جرّاحى مذکور براى کشف و آشکار کردن واقعیت جنسى آنان اشکال ندارد، به شرطى که این کار مستلزم فعل حرام و ترتّب مفسده اى نباشد. « توضيح المسائل ، محشى امام خمينى؛ ج 2، ص: 949 ؛ أجوبة الاستفتاءات ،ص 283»

حکم کسانی که تغییر جنسیت صوری داده اند

با این پیش فرض که اعمال جراحی رایج تغییر جنسیت، فقط تغییر صوری در جنسیت بیمار ایجاد می کند، اگر کسی اقدام به عمل جراحی تغییر جنسیت کرد  خواه این عمل را به جهت صدق عنوان اضطرار و حرج انجام داده باشد یا بر خلاف وظیفه شرعی اش چنین کرده باشد  در این صورت جنسیت او تغییر نکرده است و او محکوم به احکام جنسیت سابق خود است.

پس اگر در حالت جنسیت سابق خود، ازدواج کرده باشد، نکاح او بعد از عمل جراحی منحلّ نمی شود و اگر ازدواج نکرده باشد نمی تواند بعد از عمل جراحی با کسی که موافق جنس سابق او است ازدواج کند. همچنین است سایر احکام و مقررات شرعی عبادی و غیر عبادی. پس اضطرار و حرج موجب جواز عمل جراحی تغییر جنسیت صوری می شود، اما تغییر جنسیت را از صوری بودن به واقعی بودن متحول نمی کند و موجب تغییر احکام شرعی مربوط به جنسیت برای شخص بیمار نمی شود و بیمار همچنان باید به تکالیف شرعی مربوط به جنسیت قبل از عمل جراحی خود رفتار نماید.

تزاحم مفاسد اجتماعی تغییر جنسیت صوری با ملاک ضرورت

ممکن است تغییر جنسیت صوری ضرورت یابد و بر اساس این ضرورت عمل جراحی تغییر جنسیت و شیوه های درمانی پس از آن مانند هورمون درمانی جایز شمرده شود. از سوی دیگر، چون تغییر جنسیت در اعمال جراحی، صوری شمرده شده است و به همین علت احکام جنسیت تغییر نکرده است، پس بیماری که عمل جراحی تغییر جنسیت

داده همچنان باید به احکام جنسیت سابق خود رفتار نماید؛ چنین وضعیتی ممکن است برای بیمار و جامعه مفاسدی در پی داشته باشد، زیرا مثلا شخصی که ظاهری زنانه پیدا کرده باید به احکام مردان عمل کند و دیگران نیز احکام مردان را در مورد او جاری سازند.

روشن است که این امر در جامعه مفاسد در چنین فرض شایع و مبتلابه ای این پرسش پدید می آید که آیا همچنان می توان بر اساس اضطرار و حرج حکم به جواز تغییر جنسیت صوری داد؟ در حالی که تغییر جنسیت صوری پی آمدها و مفاسد فراوان فردی و اجتماعی دارد؟ فراوانی دارد. در پاسخ به این پرسش باید گفت: از نظر فقهی چنین مواردی، مصداق تزاحم ملاکات احکام است و هنگام تزاحم باید به ملاک أهمّ عمل کرد؛ یعنی باید ملاحظه منافع و مفاسد دو طرف را نمود.

اگر از نظر دینی منافع فردی و اجتماعی تغییر جنسیت صوری بیشتر باشد باید به آن عمل کرد و اگر مفاسد فردی و اجتماعی آن بیشتر باشد، تغییر جنسیت جایز نخواهد بود، هر چند شخص بیمار در اضطرار و حرج باشد. ممکن است فتوای فقهایی که اضطرار و ضرورت را در تغییر جنسیت صوری نپذیرفته اند، ناظر به هنگام تزاحم باشد، یعنی آنها با توجه به مفاسد فراوان تغییر جنسیت صوری برای فرد و جامعه فتوا به عدم وجود ضرورت برای چنین تغییر جنسیتی داده اند؛ به عبارت دیگر، آنها در صدد نفی اضطرار و حرج برای شخص بیمار نبوده اند، بلکه به نظر آنها آن چنان ضرورتی در تغییر جنسیت وجود ندارد که بتواند بر این مفاسد فردی واجتماعی غلبه داشته باشد.

ریشه های اختلال هویت جنسی

اختلال هویت جنسی هنگامی روی می‌دهد که رفتار و روحیات فرد با اندام جنسی هماهنگی نداشته باشد. متاسفانه ریشه بسیاری از اختلال هویت جنسی در کودکی شکل می گیرد، احساس حقارت در کودکی، حس و قریحه زیبا شناسی بالا؛ تجربه‌های و آزارهای جنسی در کودکی؛ اختلال روانی و رفتاری و اضطراب جدایی از والدین از ریشه‌های اختلال هویت جنسی در کودکی است. ناسازگاری والدین با همدیگر، عدم ممانعت از پوشیدن لباس‌ها جنس مخالف در کودکی؛ حضور فیزیکی مادر و عدم حضور پدر در خانواده، حکمرانی مادر در خانواده، تحقیر در خانواده افسردگی والدین از عوامل خانوادگی اختلال هویت جنسی در افراد است.

تاثیر مربی مهدکودک های خانم دراختلال هویت جنسی

متأسفانه مربی مهدکودک‌ها و بسیاری از دبستان‌های پسرانه کشور خانم هستند و پسرها حدود تا 13 سالگی تحت تعلیم آن‌ها قرار می‌گیرند، در حالی که مربیان خانم به جنس موافق خود توجه دارند و احساسات بروز می‌دهند و این امر سبب می‌شود که پسرها روحیات دخترانه پیدا و اختلال هویت جنسی پیدا کنند.

نقد نظریه کوییر درباره هویت جنسی

 این نظریه می‌گوید که انسانی که به طور کامل جنس مذکر یا مؤنث باشد در دنیا وجود ندارد و انسان به هر مدلی می‌تواند هویت جنسی خود را تعیین کند.نظریه کوئیر مخالف آیات و روایت اسلامی است و در آیات فراوانی از قرآن به طور صریح به اختلاف جنسیت انسان‌ها، حیوانات و حتی گیاهان اشاره شده است؛ بسیاری از کسانی که اختلال هویت جنسی دارند با روش‌های روانشناسی و روانکاوی درمان می‌شوند و برای این اختلال نباید عمل تغییر جنسیت انجام داد.

حجت الاسلام آرام 

/1399/