نویسندگان متعهد؛ مانع تحریف حقایق توسط قلم‌های مسموم

به گزارش خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، نویسندگانی که در کارهای دفاع مقدس و جنگ تحمیلی داستان می‌نویسند، در ادبیات دفاع مقدس دو گروه هستند: گروه اول کسانی هستند که در زمان جنگ تحمیلی ایران و عراق در جبهه حضور داشتند و تمام عملیات‌ها و حوادث پرفراز و نشیب جنگ را با پوست و استخوان تجربه کرده‌اند، این دسته اغلب از جوانان و نوجوانان نسل اول جنگ بودند که اگر شهید نشده باشند، الان به پیری و میانسالی رسیده‌اند.

گروه دوم هم کودکان و نوجوانان نسل بعد از جنگ هستند که از روی نوشته‌ها و شنیده‌ها و کتاب‌ها و اسناد مربوط به جنگ دست به قلم برده و رویداد‌های جبهه و پشت جبهه را بعد از جنگ به روی کاغذ آورده‌اند. البته هیچ‌گاه نمی‌توان با قاطعیت گفت کدام گروه موفق‌تر عمل کرده، چون در این مورد اتفاق‌های غیرمعمولی زیادی رخ داده است، مثلاً گاهی اوقات اثر فردی که خودش جبهه را تجربه کرده به مراتب ضعیف‌تر از اثری بوده که مؤلف آن اصلاً جبهه نرفته و گاهی هم برعکس این اتفاق رخ داده است.

ناصر پروانی را می توان از نویسندگان گروه دوم جنگ تحمیلی دانست نویسنده ای که به گفته خودش به خاطر شغل پدر که در پایگاه وحدتی دزفول بوده، در کودکی جنگ تحمیلی و بمباران ها را تجربه کرده است. او که تا کنون 14 اثر از خود در رابطه با شعر و ادبیات به چاپ رسانده، پانزدهمین اثرش به نام مردانی حوالی خورشید را به حوزه ادبیات دفاع مقدس اختصاص داده است.

خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، به مناسبت رونمایی از کتاب مردانی حوالی خورشید به  گفت‌وگو با این نویسنده جوان پرداخته که در ادامه می خوانیم:

رسا - لطفا از زندگی و فعالیت خود در حوزه ادبیات کمی بگویید.

بنده ناصر پروانی، متولد تیرماه 1359 اهل تهران هستم. تحصیلات دانشگاهی بنده در رشته مدیریت بوده و لیساس مدیریت، فوق لیسانس مدیریت تحول و دکتری مدیریت استراتژیک را دارم. از نظر انجام کارهای فرهنگی در حوزه ادبیات، من اولین کتابم را در سال 1385 با عنوان مجموعه اشعار باران به چاپ رساندم. سابقه شعر و ادبیات من به سال 1369 می رسد که در سطح استان تهران در دو رشته داستان نویسی و شعر مقام اول استانی را کسب کردم.

پرداختن شعر مرا کم کم به طرف شعر آیینی کشاند و از محضر اساتیدی چون استاد خاکسار و استاد آرام بهره ها کسب کردم.

بعد از کار در حوزه ادبیات قلمم به روزتر شد و به سراغ ژانرهای اجتماعی و عاشقانه رفتم، ولی در این ژانرها سعی من این بود که از قالب ها و شکل های اعتقادی خودم خارج نشوم و بتوانم با نسل جوان ارتباط خوبی برقرار کنم. نظر بنده این است که برای جذب حداکثری که در صحبت های حضرت آقا مطرح شده است، ما باید بتوانم با آنها ارتباط خوبی بر قرار کنیم تا این ارتباط برقرار نشود نمی توانیم جذب زیادی داشته باشیم.

در کار شعر و ادبیات کلاس های فعالی دارم و در این حوزه توانسته ام شاگردان خوبی تربیت کنم. البته به خاطر بحث کرونا، امروز این کلاس ها و کارگاه ها کم رنگ شده است.

خدا کمک کرد و پانزدهمین کتاب من، با نام مردانی حوالی خورشید که به بررسی زندگی‌نامه امیر سرافراز حبیب بقائی مشاور رهبر معظم انقلاب و فرمانده سابق نیروی هوایی پرداخته به چاپ رسیده است، که الحمدلله با اینکه این اولین کار من در حوزه ادبیات دفاع مقدس بود اما با استقبال خوبی روبرو شد.

رسا - شما که به حوزه شعر و ادبیات علاقه داشتید چه شد که به سوی ادبیات دفاع مقدس رفتید؟

بنده نمی خواهم به صورت شعاری بگویم، ولی همه ما یک بدهکاری به مجموعه دفاع مقدس داریم. همه کسانی که از نعمت امنیت در این کشور بهره می برند، مدیون بچه های دفاع مقدس هستند، البته متأسفانه برخی سیاسیون توجهی به دین خود به شهدا ندارند اما من به شخصه خود را بدهکار این عزیزان می دانم و این اعتقاد را دارم که هر کس در هر حوزه که هست باید به نوعی دینش را به این عزیزان ادا کند. من به شخصه این دین را همیشه روی دوش خودم تصور می کنم.

من هزاران شعر آیینی دارم که در نوع خود بسیار زیباست، ولی دفاع مقدس جایی است که شما می توانید زیباترین جلوه‌های ایثار، عاشقی، محبت و هر چیز زیبای دیگری را در آن پیدا کنید. البته باید این را متذکر شوم که باید این جلوه ها به خوبی احصا و استخراج شده و با زبانی که نسل جوان ما دارند بیان شود. زبان دهه های 70، 80 و 90 انقلاب بسیار متفاوت با دهه های گذشته است و ما با یادگیری زبان امروزی باید انتقال دهنده خوبی برای کارهای انجام گرفته در دفاع مقدس باشیم.

رسا - پس شما قائل به زبان امروزی برای بیان دفاع مقدس هستید؟

بله ما باید به سمت زبان دختران و پسران امروز جامعه برویم و الا ما این عزیزان را از دست می دهیم. اگر با زبان آنها صحبت نکنیم ادبیات جنگ و ادبیات دفاع مقدس و کارهایی که در هیچ جای جهان انجام نشده را نمی توانیم منتقل کنیم.

به نظر بنده ما بعد از عاشورا چیزی مانند دفاع مقدس نداریم که به این اندازه توانسته باشد کمال های انسانی را به اوج برساند.

ما اهل قلم وظیفه داریم که به سهم خودمان این کار را انجام دهیم. این احساس تکلیف من را به سمت ادبیات دفاع مقدس متمایل کرد. البته باید بگویم که کار و حرف زدن در حوزه دفاع مقدس کلا لذت بخش بوده و بدون تردید برکات خاص خودش را دارد.

رسا - کمی از کتاب مردانی حوالی خورشید بگویید؟

این کتاب بخشی از خاطرات امیر بقائی است که شامل خاطرات خانوادگی و بخشی از دوران دفاع مقدس ایشان می شود. در این کتاب سعی کردم خاطرات سه شهید دیگر دفاع مقدس شهید منصور ستاری، شهید مصطفی اردستانی و شهید عباس بابایی را ولو کوتاه ولی به مناسبت تجلیل از مقام شهیدان نیروی هوایی بیاورم.

در کنار این مطالب به یکی از شهرهای مقاوم کشور در زمان هشت سال دفاع مقدس پرداختم و آن هم شهر مقاوم دزفول بود، که در مورد مردمان آن دیار در این کتاب کمی صحبت کرده ام.

از جمله مطالبی که در این کتاب به آنها پرداختم چند عملیات انجام گرفته در دفاع مقدس بود با نام های والفجر 4، والفجر 5، والفجر 8، عملیات حلبچه، عملیات مرصاد، عملیات خیبر که در مورد آنها صحبت و نقش نیروی هوایی را در این عملیات ها بیان کردم.

من یک بخش از کتابم را به عنوان پایگاهی به نام همسرم نام گذاری کردم و در آن بخش نحوه پشتیبانی همسران شهدا و ایثارگران را از رزمندگان به تصویر کشیدم. وقتی در دفاع مقدس رزمندگان ما با خیالی راحت به جبهه ها می رفتند این به خاطر نقش مهم همسران آنها در نگهداری فرزندان و حفظ کانون خانواده رزمندگان است.

نقش همسران شهدا، رزمندگان و ایثارگران دفاع مقدس نقش کمی نیست. نقشی که متأسفانه در ادبیات دفاع مقدس بسیار مغفول مانده و به نظر من کارها و ایثارگری های آنان به خوبی پرداخت نشده است.

من بخاطر نوشتن این کتاب بالغ بر 50 جلسه با امیر بقایی جلسه داشتم و گفت‌وگو و تحقیق کردم. سعی کردم به خاطر خوانش بهتر توسط مخاطب، کتاب را در 160 صفحه جمع بندی کنم و الحمدلله بنیاد شهید هم انتشار آن را به عهده گرفت و آن را چاپ کرد.

رسا - استقبال از کتاب چه طور بوده؟

الحمدلله خیلی خوب بود و در همان ابتدای انتشار وزارت بهداشت این کتاب را به عنوان کتاب مسابقه کشوری در هفته مقدس برای تمام دانشگاه های علوم پزشکی معرفی کرد.

با اینکه زمان کوتاهی از انتشار این کتاب گذشته اما در همین ابتدای انتشار کار انتشار چاپ سوم و چهارم را انجام دادیم و انتشار این کتاب به نزدیک 4000 نسخه رسیده است.

رسا - وضعیت بازار نشر امروز چطور است؟

واقعیت این است که امروز انتشار کتاب خیلی سخت شده و کتاب در سبد خرید خانواده های ما هنوز خیلی پررنگ نیست. اگر خوشبینانه ببینیم کتاب در اولویت دوم و سوم مردم قرار دارد. البته از این نکته هم نباید غافل شد که فضاهای مجازی که بوجود آمده و کتاب های پی دی افی که هست در کمرنگ شدن توجه خانواده ها به این امر بی تأثیر نبوده است.

من همیشه به عنوان یک آدم سنت گرا، منتقد کتاب های الکترونیک بودم و به نظرم این کتاب ها حس و حال کتاب های کاغذی را ندارد و تورق کتاب به هیچ عنوان قابل مقایسه با هیچ چیز دیگری نیست.

البته باید قبول کنیم که فضای مجازی تمام عرصه ها را تحت تأثیر خودش گذاشته و کتاب هم به عنوان یکی از این عرصه ها بی نصیب نمانده است.

من برای تشویق خوانندگان به خرید کتاب کاغذی، کتاب خودم را به قیمت 20 هزار تومان برای فروش گذاشتم و این قیمت در شرایط الان جامعه به نظرم قیمت بسیار مناسبی است.

رسا - به نظر شما چگونه می توان کتاب را در اولویت خانواده ها قرار داد؟

به نظرم ما باید نگاه‌مان را به مقوله کتاب عوض کنیم و اولویت هایی که داریم را در بحث کتاب تغییر دهیم. البته که این تغییر نگاه هم باید در جامعه و مردم باشد و هم در مسؤولان. باید تغییر سبد در خانواده های ما صورت گیرد و کتاب از سبد دوم و سوم و چهارم بیاید و در سبد اول خانواده ها قرار گیرد.

بنده وقتی قیمت کتاب را با دیگر چیزها مقایسه می کنم، می توانم بگویم که کتاب اکنون گران نیست و  واقعیت امر این است که همیشه کتاب فیزیکی است که می تواند کمک کننده به ناشر و نویسنده باشد.

ما با خرید کتاب در مرحله اول کمک به شاعر و نویسنده کرده و در نهایت به فرهنگمان کمک می کنیم. باید بدانیم که فرهنگ ما خاک معنوی ماست و همانطور که خاک ما ارزش دارد و با تمام وجود از آن دفاع می کنیم، باید از فرهنگ و زبان‌مان نیز در مقابل فرهنگ و زبان بیگانه دفاع کنیم.

رسا - مردانی حوالی خورشید اولین کار شما در زمینه دفاع مقدس است؟

نه من مقالات و شعرهای زیادی درباره دفاع مقدس، یمن و کلا ادبیات مقاومت دارم. ولی هیچ وقت نرسیدم که اینها را کتاب کنم و در واقع کتاب مردانی حوالی خورشید اولین کتابی است که در حوزه دفاع مقدس کار کرده ام.

رسا - با توجه به جوانی شما آیا درکی از دفاع مقدس داشته اید؟

من خودم فرزند یکی از افسران نیروی هوایی هستم و از کودکی در پایگاه هوایی وحدتی دزفول بودم و در ذهنم تجربه بمباران های زمان جنگ تحمیلی وجود دارد. هنوز حس و حالی که از این رزمندگان دریافت کردم را در خودم می بینم.

وظیفه من به عنوان اهل قلم این است که تکلیفم را نسبت به شهدا ادا کنم. اگر شهدا نبودند ما امنیت نداشتیم حتی کسانی که بر فرهنگ ایرانی زیاد تکیه می کنند باید به آنها گفت که اگر شهدا نبودند ایران هم نبود و در یک جمله باید بگویم که اگر شهدا نبودند ما هیچ چیز نداشتیم.

رسا - رهبر معظم انقلاب در سخنرانی اخیرشان به بحث تحریف در دفاع مقدس پرداختند نظر شما در این رابطه چیست؟

حضرت آقا به موضوع مهمی اشاره کرده اند و اگر ما به این حوزه توجه نکنیم و ننویسیم، تحریف صورت می گیرد و حضور پیدا نکردن ما در این عرصه به معنای خالی کردن میدان و فضا دادن به قلم های مسموم است.

من ناصر پروانی که 15 کتاب نوشتم اگر قلم نزنم چه کسی می زند؟ وقتی بنده می نویسم می بینم کسانی کتاب مرا می خرند که ظاهرشان را که نگاه می کنی می بینی اینها هیچ جوری به این کتاب نمی خورند. ولی اتفاقا من این کتاب را برای آنها نوشتم. شما ببینید دختر بچه ای که در خانواده ای زندگی می کند که پدر و مادرش نماز نمی خوانند و هیچ چیز اعتقاداتی ندارند، اگر کتاب من را دید و خواند، می فهمید که فلان شهید در جریان جنگ تحمیلی چه کارهایی انجام داده است. اگر من توانستم چنین افرادی را جذب کنم کار درست را انجام داده ام و از تحریف دفاع مقدس جلوگیری کرده ام.

من اعتقاد دارم که قلم من وقتی از دفاع مقدس می نویسد گویا وضو گرفته است و اگر ننویسد عرصه را برای قلم های مسموم فراهم کرده و تحریف صورت می گیرد و خوراکی مسوم را به فرزندان ما می رساند.

وظیفه ماست که از این ارزش ها دفاع کنیم و برای آنها بایستیم زیرا هر چه زمان بیشتری از دفاع مقدس بگذرد تحریف ها در این زمینه بیشتر می شود. ما باید آن قدر با نوشته های خود این فضا و عرصه را باید پر کنیم که نوشته مسموم دیگر توان وارد شدن را نداشته باشند.

رسا - آینده ادبیات دفاع مقدس را چگونه می بینید؟

دید بنده به آینده مصداق آیه شریفه جاء الحق و زهق الباطل است، همچنین جمله رهبر معظم انقلاب که فرمودند آینده از آن ما حزب الهی هاست. دفاع مقدس و انقلاب مثل دریاست، درست است که در آن ممکن است مردار هم بیفتد و یا در آن آدمهایی اشتباهی یا نقاب زده داخل شوند ولی دریا مردارها را پس می زند و آن شفافیت و زلالی دفاع مقدس، خودش را بی شک نشان می دهد.

رسا - آیا مشغول کتاب دیگری هستید؟

بله من الان مشغول آماده سازی مجموعه شعرهای خودم هستم که به مناسبت چهل سالگیم آنها را منتشر کنم. در این کتاب به بعدهای اعتقادی خودم با زبانی جدید پرداخته ام، این زبان جدید به خاطر آن است که نزد مخاطب پذیرش بهتری دارد.

همچنین در حال جمع آوری مجموعه شعر دانشجویان و اساتید دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی هستم، که به لطف خداوند بتوانم آنها را آماده و چاپ کنم.

رسا - در پایان اگر مطلبی گفته نشده بفرمایید.

من در پایان این گفت‌وگو از تمام شاعران و نویسندگان دعوت می کنم که ژانر خودشان را یک ژانر عاشقانه محض و یا اجتماعی می دانند در حوزه ادبیات دفاع مقدس وارد شوند. شما در این حوزه هر قشری را که بخواهید می توانید پیدا کنید. عشق مادر به فرزند، عشق دو دوست به هم، عشق همسران به همدیگر.

ما رزمندگانی را در دفاع مقدس می بینیم که با اینکه عاشقانه همسرش را دوست داشته ولی حتی در روز ازدواجش به جبهه می رود. هر عشقی که شما بخواهید در دفاع مقدس می توانید پیدا کنید، پس بیاید و وارد این حوزه شوید من از تمام نویسندگان که دستی در قلم داشته و آثاری دارند دعوت می کنم در این حوزه وارد شوند.

این خواهش را از اهل قلم دارم که قلمشان را از این حوزه جدا نکنند، نگویند که ما عاشقانه می نویسیم شما دفاع مقدس، شما می توانید این دو را به صورت ممزوج در دفاع مقدس بیاورید یعنی هم عاشقانه بنویسید و هم دفاع مقدسی.

از طرفی هم عزیزانی که در این حوزه دستی دارند این اجازه را به بقیه بدهند که آن عاشقانه نویس و آن اجتماعی نویس و طنز نویس هم در این حوزه ورود کند. این سفره را بزرگتر کنیم و غذاهای این حوزه را متنوع تر کنیم. چرا جامعه هدفمان را کوچک کرده و قرنطینه کنیم. مخاطب ما عاقل است و قشنگی را خودش انتخاب می کند.

در پایان از شما بابت توجه به نویسندگان و کتاب های دفاع مقدس کمال تشکر را دارم./826/