صدقه جاریه امام؛
غربت فرهنگ در هندسه عجائب‌الملک
سخن از اقدام هنجارشکنانه‌ای است که در تکیه معاون‌الملک اتفاق افتاده است، حال باید دید که منشأ چنین اقداماتی از کجاست و کجای راه را اشتباه آمده‌ایم.
درآمد
در سال‌های گذشته فرهنگ وارداتی غرب با بسته بندی‌های مختلف و عمدتاً در نهایت جذابیت، با رویکردی آگاهانه و در بسیاری از موارد نیز با رویکردی ناآگاهانه و با سوء استفاده از غفلت مسؤولان ذی‌ربط، مهمان سفره عریض و طویل فرهنگ ما شده‌اند. فرهنگی با قدمت و قوتی سترگ و ستبر، ولی دیواری کوتاه؛ به‌قدری که می‌توان به‌راحتی واکنش‌های آن را نسبت به هنجار‌ها و ناهنجار‌ها پیش‌بینی کرد.
این دیوار بدون نگهبان و محافظ است و هر ناکسی می‌تواند در داخل اندرونی آن سرک بکشد. وقتی بحث فرهنگ و انحرافات فرهنگی پیش می‌آید، ناخود آگاه ذهنم بیتی از شیخ اجل را مرور می‌کند که:
سر چشمه شاید گرفتن به بیل
چو پر شد نشاید گرفتن به پیل
با نگاهی به اطراف خودمان به‌راحتی مصادیقی از چشمه‌هایی کور شده می‌بینیم که وقتی مورد توجه قرار نگیرند، منفجر می‌شوند و کسی یارای بستن راهش نیست و آن زمان کار از کار گذشته؛ اما وقتی ماجرا دردآور می‌شود که فرهنگی بی‌مایه در برابر فرهنگ اصیل دینی قرار می‌گیرد. فرهنگ اسلام، فرهنگی است که در عمق جان جامعه رسوخ کرده و در جهان رستاخیری را برپا کرده.
بعد از ماجرای پارتی در کویر فهرج یزد زیر نظر میراث فرهنگی و دختران مدل ویترینی در مشهد حال به هنجارشکنی در کرمانشاه می‌رسیم؛ اما این‌بار به جای فروشگاه و مغازه نوبت به تکیه معاون‌الملک رسیده است. تکیه معاون‌الملک از جمله آثار زیبا و با شکوهی است که از دوره قاجاریه در کرمانشاه به یادگار مانده است.
بعد از ماجرای پارتی در کویر فهرج یزد زیر نظر میراث فرهنگی و دختران مدل ویترینی در مشهد حال به هنجارشکنی در کرمانشاه می‌رسیم؛ اما این‌بار به جای فروشگاه و مغازه نوبت به تکیه معاون‌الملک رسیده است. تکیه معاون‌الملک از جمله آثار زیبا و با شکوهی است که از دوره قاجاریه در کرمانشاه به یادگار مانده است.
این بنای تاریخی در بافت قدیم شهر کرمانشاه در محله «آبشوران قدیم» و در خیابان شهید «حداد عادل» واقع شده است. این بنا در سال ۱۲۸۰ توسط حسن معینی ملقب به معاون‌الملک بنا شده و از سه قسمت حسینیه، زینبیه و عباسیه تشکیل شده.۱ در آن زمان از تکیه مذکور به‌منظور برگزاری مراسم مذهبی و رفع اختلافات قومی و عشایری به‌کار گرفته می‌شد که تاکنون ادامه یافته است.
اما در زمانی که میراث فرهنگی آن را اداره می‌کند و به مکانی گردشگری مبدل ساخت، کاربری آن دچار تغییر فاحشی گردید. مکانی که مردم در زمانی برای التیام زخم‌ها و دردهایشان ازآن وام می‌گرفتند، حال به مسأله‌ای برای جریحه‌دار شدن قلب‌هایشان مبدل شده. اخیراً گروهی با تدابیری ویژه در این مکان مذهبی و تاریخی اقدام به ضبط کلیپی هنجارشکنانه کرده‌اند که قلب مردمی غیور و آزاده را به‌درد آورده‌اند.
در بررسی این مسأله می‌توان آن را به دوصورت مورد توجه قرار داد؛ نخست اینکه چرا مسؤولی که توان مدیریت چنین فضایی را ندارد، آن را می‌پذیرد؟ همچنین این سؤال مطرح است که چرا وقتی چنین اتفاقی می‌افتد به کتمان و تحریف واقعیت روی می‌آورد و زمانی که واقعی بودن آن مشخص می‌شود با پررویی تمام به رفتار خود ادامه می‌دهد و این در حالی است که کوچکترین اقدام در این زمینه عزل مدیران بالادستی در این قبیل موارد است.
قطعاً مسؤولان شهر کرمانشاه باید جواب‌گوی این مساله باشند؛ مکانی با این قدمت و عمق اثر بخشی مذهبی را تحت عنوان حسینیه، زینبیه و عباسیه تحویل گرفته‌اند و در نهایت با تدبیر نداشته خود چه‌چیزی را به مردم تحویل می‌دهند؟ آیا بروز چنین مسأله‌ای به غیر از استحاله فرهنگ و هویت شیعی و مذهبی برخی مسؤولان و تلاش برای باقی آحاد جامعه نیست و چرا نباید در برابر این حجم از وقاحت ایستاد؟
اما نگاه دوم نگاهی فراتر از این ماجرا است. نگاهی که این اقدام هنجارشکنانه و هزاران معضل دیگر را معلول علتی دیگر می‌داند و آن چیزی غیر از «ولنگاری فرهنگی» نیست. فرهنگی که در هفت آسمان قانون، اجرا، حمایت، محتوا، سرمایه و بودجه، نیروی انسانی دلسوز و سیاست‌گذاری یک ستاره ندارد نمی‌تواند در برابر تمام ضد فرهنگ‌ها مقتدرانه بایستد.
آن از نمایندگانی که قانون مد و لباس را در مجلس هفتم تصویب کردند و چندین نهاد را به پای کار کشاندند که در این عرصه حرکتی صورت بگیرد؛ اما نهتنها اتفاقی صورت نگرفت بلکه چادر مشکی هم با افزایش قیمت عیجیب و غریب تقریباً به‌کالایی لوکس مبدل شد. در حاضر هم که رییس جمهور در رأس شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار دارد و معلوم نیست که با مصوبات دولت‌های قبلی به کجا رسیده و اصلاً آخرین جلسه این شورا چه‌زمانی برگزار شده است!
در آخر نیز باید از اعضای این شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت که چند تن از آن‌ها به دلیل وابستگی بودجه مؤسساتشان به دولت یارای سخن خلاف گفتن در جلسات را ندارند و کمر همت بر سکوت بسته‌اند. در چنین مسائلی نباید به دنبال دشمن شناسی و دشمن تراشی و دشمن هراسی باشیم فقط باید خوب ببینیم و دقت کنیم:
چون نیک نگه کرد و پر خویش بر او دید
گفتا: ز که نالیم که از ماست که بر ماست
۱- https://lastsecond.ir/attractions/3281-moaven-almalek-tekiye-kermanshah
ارسال نظرات