کتاب «شهود زیبایی و خلق اثر هنری» رونمایی شد
به گزارش سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، کتاب «شهود زیبایی و خلق اثر هنری» در سالن سعدی حوزه هنری در میان جمعی از علاقه مندان و اهالی هنر و فلسفه با حضور استاد اصغر طاهر زاده اندیشمند اسلامی و استاد محسن سلیمانی خوشنویس رونمایی و بررسی شد.
این کتاب یکی از کتابهای منتشر شده توسط حوزه هنری استان اصفهان است که در ۴۹۰ صفحه تألیف شده و به چگونگی خلق یک اثر هنری از مرحلهی شهود تا مرحله خلق اثر هنری میپردازد و طی این مرحله را با تعمیم در تمامی هنرها شرح میدهد.
تحقیق و نگارش این کتاب چهار سال به طول انجامیده و نگارش آن از اوایل دهه نود آغاز شده و در سال ۹۸ منتشر شده است.
در این مراسم رئیس حوزه هنری استان اصفهان گفت: امیدواریم این برنامه فتح باب حضور مستمر استاد طاهرزاده در برنامههای حوزه هنری باشد.
مجتبی شاهمرادی افزود: این کتاب پس از طی مراحل دشوار به چاپ رسیده است و امیدواریم انتشار چنین کتابهایی به فهم درست هنر کمک کند.
شاهمرادی تصریح کرد: امید دارم فجر فاطمی امسال در سال آینده با فرج آقا امام زمان (عج) به یک فجر مهدوی تبدیل شود.
کتاب «شهود زیبایی و خلق اثر هنری» نگاهی به نیمه پنهان هنر دارد
نویسنده کتاب «شهود زیبایی و خلق اثر هنری» گفت: هنرمند لازم است بداند خاستگاه هنر چیست و اگر هنرمند بداند شأن هنری انسان بسیار والاست انتظار هنرمند از خودش و اثرش بالا میرود.
سید مهدی امامی جمعه ادامه داد: ایده کلی که روح کتاب را تشکیل میدهد هنر در عالم انسانی ذیل هنر ربوبی است یعنی همانطور که در عالم ربوبی هنر و فرآیند هنری جریانی از نگاه تا تصویر است همان هم در عالم انسانی رخ میدهد.
دانشیار فلسفه دانشگاه اصفهان خاطرنشان کرد: آفرینش الهی که بی پایان است و ادامه دارد فرآیندی است از نگاه تا تصویر. در حکمت و فلسفه ما از تصویر با عنوان حضرت تصویر یاد شده است و صورت و تصویر محل ظهور اسماً حق تعالی است.
وی با اشاره به سخنان ملاصدرا گفت: خداوند که اول خالق تصویر است به انسان نیز این قدرت یعنی خلق تصویر را داده و در انسان هنر را به ودیعه گذارده است.
این استاد دانشگاه با اشاره به نیمه پنهان و نیمه آشکار هنر ادامه داد: ما سعی کردیم در این کتاب نگاهی به نیمه پنهان هنر داشته باشیم اما من از بیرون به هنر نگاه کردم زیرا من از هنر بهرهای ندارم و از درون هنر نمیتوانم به هنر نگاه کنم.
وی تصریح کرد: در این کتاب از نظرات حکمای زیادی مانند ملاصدرا، علامه طباطبایی، نیچه، یونگ، داوینچی و … بهره گرفتهایم.
برخی کتابها روح ندارند
همچنین اندیشمند اسلامی ضمن توصیه به اهالی هنر و علاقه مندان برای خوانش این کتاب گفت: من ۱۰ روز هر روز ۱۰ ساعت این کتاب را مطالعه کردم و به نظرم رونمایی از چنین کتابی یک کار بزرگ است که میتوانند برای یک اثر انجام دهند. این کتاب به ما میگوید باید به هنر برگردیم با شناخت از هنر و هنرمند.
اصغر طاهرزاده با بیان اینکه برخی از کتابها روح ندارند، تاکید کرد: برخی کتابها فقط جمع آوری مطالب است اما با شناختی که از آقای امامی جمعه دارم این اثر دایره المعارف فکری در مورد هنر است.
وی تصریح کرد: ما در خصوص درک هنر خلاء داریم، هنرمندان ما هنر قدسی را نمیفهمند و مذهبیان ما هم هنر را درک نمیکنند. هنر از هست انسان طلوع میکند و زبان هستی است که آزاد است از هرگونه نمانیدن خود هستی.
این دانشمند اسلامی خاطرنشان کرد: نکته مهم این کتاب این است که انسان باید به نگاه عمیق زیبایی شناسی برسد.
وی با اشاره به اینکه یکی از قسمتهای خوب کتاب بحث خیال است گفت: هنر ما را نسبت به اثر هنری به یگانگی میرساند و اگر بخواهیم به حیات هنری خود برگردیم نمیتوانیم نسبت به هنری که ما را به شور میآورد غافل باشیم.
استاد طاهرزاده تصریح کرد: ما درونی داریم که باید به موجی وصل شود که همان دریای بیرونی هنر است، ما اینجا زمین گیر شده ایم و بود خود را دنبال نمیکنیم. شما همواره در دریای وجود هستید و انسان همواره خواهان رفتن به فراسوی خود است.
وی ادامه داد: عامل ارتباط با اثر هنری مثل موسیقی، ابنیه، نقاشی یا هر اثری این است که وقتی با اثر هنری مواجه میشویم به چه چیزی میاندیشیم، اثر هنری درواقع مواجه با چیزی است که هنرمند را به این ورطه کشانده است. همچنین وقتی با اثر هنری روبهرو میشوید با سعه وجودی خود روبرو شدهاید و عالمی به رویتان گشوده میشود که فتوحی را با خود میآورد.
وی با اشاره به بخشهایی از کتاب که در مورد نیچه است گفت: نیچه معتقد است هنر آری گفتن به جهان است و زندگی را آشکار میکند و انسان آغوش خود را به روی زندگی باز میکند.
باید برای هنرمندانی که جلوه حضور از آنان گرفته شده است غمگین بود
این اندیشمند اسلامی افزود: هنرمند نگاهش به عالم از درون خویش است و عالم را از وجه زیبایی میبیند و مینگارد و باید برای هنرمندانی که جلوه حضور از آنان گرفته شده است غمگین بود.
وی اظهار داشت: امروزه مشکل ما مذهبیون این است که میخواهیم نمرده بمیریم، ما شور زندگی و حیات فعلی که باید با سعه وجود خود در آن باشیم گم کرده ایم.
وی با اشاره به اینکه با تفکر فلسفی ملاصدرا میتوان پرواز کرد، گفت: یک زمانی میخواستید انقلاب کنید تا شاه برود اما اکنون افقی چون حاج قاسم سلیمانی روبرویتان است.
اگر هنرمند چیزی را مکرر تولید کند اثر هنری نیست، یک خط تولید است
همچنین محسن سلیمانی، خوشنویس مطرح اصفهانی در بخش پرسش و پاسخ جایگاه فلسفه را جایگاه اندیشیدن دانست و با اشاره به قسمتهایی از کتاب سوالات خود را مطرح کرد و گفت: آیا در آفرینش تکرار داریم یا نه و تکرار چیست و ثابت و متغیر به چه معناست و آیا همه اینها وابسته به دستگاه ادراکی ماست؟
سید مهدی امامی جمعه نویسنده کتاب چنین پاسخ داد که بحث تکرار بحث مهمی در زیبایی شناسی است و هنر انسانی ذیل هنر ربوبی است که به همین بحث تکرار منتهی میشود. ملاصدرا بر اساس اصالت وجود توانست ثابت کند در وجود مشارکت وجود ندارد فقط ماهیت مشارکت دارد. خداوند ابداع را در انسان هم به ودیعه گذاشته و همین جاست که در عالم انسانی چیزی به اسم هنر متجلی میشود.
مدرس فلسفه دانشگاه اصفهان در خصوص ثابت و متغیر نیز گفت: برخی چیزها مانند خداوند و ملکوتیان ثبوت دارند و شانشان حرکت نیست، اگر هنرمند بخواهد چیزی را مکرر تولید کند این اثر هنری نیست و یک خط تولید است. در خلق اثر یکه بودن آن مهم است و شاید ریتمی با تکرار داریم که ارزش زیبایی شناختی آن کاسته میشود.
امامی جمعه در پاسخ به اینکه بحثهای نظری چه منفعت و ضرورتی در عالم هنر دارد تصریح کرد: در کتاب به این پرداخته شده است و زیبایی و هنر را نمیتوان در چهارچوب محصور کرد، ذات هنر خلاقیت است و از طرفی هنرمند در عالم زندگی میکند و اصول و قواعد زندان هنرمند نیستند بلکه هنرمند همانها را مبانی خلاقیت خود قرار میدهد. هنرمند لازم است بداند خاستگاه هنر چیست و اگر هنرمند بداند شأن هنری انسان بسیار والاست انتظار هنرمند از خودش و اثرش بالا میرود./826/