دیدار دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت با دبیرکل شورای جهانی کلیساها
به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، آیتالله رضا رمضانی، دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت (علیهمالسلام) و حجتالاسلام دکتر سعید جازاری بنا به دعوت شورای جهانی کلیساها، صبح روز پنج شنبه 20 آبان ماه 1400 با یوآن سائوکا، دبیرکل شورای جهانی کلیساها (WCC) دیدار کردند.
یوآن سائوکا، دبیرکل شورای جهانی کلیساها (WCC) ضمن خوشآمدگویی با تأکید بر اینکه ارتباط ما با ایران تاریخ بسیار طولانی دارد، گفت: ما به صورت رسمی از سال 1995 این ارتباط را آغاز کردیم و تقریباً هر 18 ماه یک کنفرانس در تهران و یا در ژنو برگزار میکنیم و امروزه این نشستها و دیدارها در ایران در قم و تهران و دیگر شهرها نیز جریان داشته است.
دبیر کل شورای جهانی کلیساها افزود: تلاش و هدف ما بر این است که بین ادیان مختلف پلی ایجاد کنیم؛ چراکه رسالت ما همین است. همانطور که مطلع هستید مسیحیت نیز مانند دیگر ادیان دارای فرقههای مختلفی است. ما به این میاندیشیم که ارزشهای مشترک را نمایش دهیم و این راه تحقق تعامل میان ادیان و مذاهب است. وی گفت: در آخرین همایشها بیشتر روی عبادات و زیارتهای مشترک تمرکز کردیم؛ برای مثال پیادهروی در مسیر عبادی مانند پیادهروی اربعین. میتوان چنین بیان کرد که حتی بدون وجود نقاط اشتراک، میتوان برای دستیابی به ارزشهای مشترک تلاش کرد؛ همانگونه که پاپ به این همزیستی مسالمتآمیز اشاره کرده است. هدف و رسالت همهی ما حرکت به سوی مسیری است که پروردگار معین کرده است.
یوآن سائوکا، دبیرکل شورای جهانی کلیساها (WCC) افزود: در این مسیر و در ضمن رسالت اخیر ما علاوه بر مسیحیت، مکتبها و فرقههای مختلفی وجود دارد. در این مکانی که اکنون شما قرار دارید، در سال 2018 ما با پاپ قدم میزدیم و ایشان مطرح کردند که این قدم زدن باهم به همین معنی است. یکی از کاردینالهای ما از پاپ پرسید که اتحاد بین ایمان و عقیده چیست؟ و شما چه نگاهی دارید؟ پاپ گفت: اگر توقع دارید تمامی الهیاتدانان باهم موافق باشند درست نیست؛ چراکه اگر عیسی دوباره بازگردد، بازهم آنها فرصت بحث کردن را دارند؛ لذا ما میگوییم حتی اگر باهم نیستید، با هم حرکت کنید؛ چراکه این کار باعث میشود که این نقاط مشترک را بهتر درک کنیم. این نگاهی است که اکنون کلیساها دارند: «با هم حرکت کردن و زندگی در کنار هم».
استدلالهای هرکس محترم است و آنچه اهمیت دارد توجه به جامعه بشری از ورای این باورهاست.
آیتالله رمضانی، دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت (علیهمالسلام) با تأکید بر این نکته که این موارد شروع خوبی برای گفتوگو است فرمودند: من نیز همانند شما گمان میکنم که ما هیچ دو نفری را نمییابیم که از هر جهت با هم مساوی باشند. در طول تاریخ بسیاری از باورها، اموری قلبی و باطنی بودهاند و هرکس به میزان استعدادهای فکری و روحی خویش به آنها عقیده داشته است. از این منظر، استدلالهای هرکس محترم است و آنچه اهمیت دارد توجه به جامعه بشری از ورای این باورهاست.
دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت (علیهمالسلام) افزود: ما باید به دنبال زندگی مسالمتآمیز باشیم. نباید نگاه ما به انسان، نژادپرستانه باشد. ما ابتدا باید این مسئله را بین خودمان حل کنیم؛ مثلاً در غرب برخی عرب را بر عجم و برخی عجم را بر عرب برتر میدانند؛ در صورتی که این حرف درست نیست و اسلام و حقایق ادیان الهی با نژادپرستی مخالفاند. قرآن میفرماید: «اى مردم ما شما را از مرد و زنى آفريديم و شما را ملت ملت و قبيله قبيله گردانيديم تا با يكديگر شناسايى متقابل حاصل كنيد. در حقيقت ارجمندترين شما نزد خدا پرهيزگارترين شماست»؛ و همچنین در سخن پیامبر بزرگ اسلام (ص) آمده است: «هيچ عربى را بر هيچ عجمى برترى نيست و هيچ عجمى را بر هيچ عربى و هيچ گندمگونى را بر هيچ سياهى و هيچ سياهى را بر هيچ گندمگونى، مگر به تقوا»؛ بنابراین، در دین اسلام، کرامت جوهر انسان و پرهیزگاری او مطرح است، فارغ از رنگ، نژاد و زبان و لذا احترام انسانی برای همه لازم است. ما امروزه بیشتر روی آموزههای مشترک کار کنیم.
در این بین دو اصل بسیار اهمیت دارد: توجه به رشد و تعالی انسان بر اساس نوع روابط او: 1. رابطه انسان با خدا و توجه به معنویت؛ 2. رابطه انسان با خود؛ 3. رابطه انسان با طبیعت (آب، دریا، جنگلها و...). این روابط برای خود راهکارهایی دارد. ایشان با تأکید بر اینکه عبادت در هر دینی برای خود تعریف خاصی دارد که محترم است و باید آن را تقویت کرد، گفت: انسان در رابطه با خود نباید مادیگرا و دنیاپرست باشد. ما معتقدیم انسان حسی؛ یعنی انسان مادیگرا باید به انسان عقلی و شهودی راه یابد و در رابطه انسان با انسان، باید به مشترکات انسانی توجه نمود.
دبیر کل مجمع جهانی اهلبیت (علیهمالسلام) در تکمیل سخنان خود به چند دعا اشاره کرد و افزود: اسلام در رابطه با بیمار میگوید: «خداوندا هر مریضی را شفا ده»؛ یعنی تفاوتی ندارد آن مریض مسلمان باشد یا مسیحی (اللَّهُمَّ اشْفِ کُلَّ مَرِیضٍ) یا مثلا در رابطه با گرسنگان میگوید: «خداوندا تمامی گرسنگان را سیر کن» و یا برای برهنگان نیز دعایی همگانی برای همه گرسنگان دارد. همچنین یکی از سخنان جالب توجه و عمیق حضرت امیر المومنین (علیهالسلام) این است که «الناس إمّا أخٌ لَكَ في الدِّينِ، أو نَظيرٌ لَكَ في الخَلقِ؛ مردم یا برادر تو در دین و یا شبیه تو در خلقتاند». فراز «أخٌ لَكَ في الدِّينِ»، اشاره به برادری دینی دارد که شامل همهی فرقههای یک دین میشود؛ به این معنی که همهی باورمندان به دین اسلام با وجود تفاوتهایی که در برخی باورها و اندیشهها دارند، با یکدیگر برادرند و از این نظر باید باهم برادرانه و مسالمتآمیز رفتار کنند. فراز «نَظيرٌ لَكَ في الخَلقِ» نیز دربارهی وجه انسانی تمام بشر است؛ به این معنا که تمامی انسانها در جوهر هستی و کرامت انسانی باهم مشترکاند و این مسئله خود اساس و بنیانی برای همزیستی مسالمتآمیز آنان با یکدیگر است؛ بنابراین، این وجوه اشتراکی است که رهبران ادیان با وجود انشعابات فرقهای میتوانند به آن معتقد باشند.
ما باید پیام صلح را از جانب خداوند به بشریت آموزش دهیم.
در ادامه آیتالله رمضانی فرمودند: دو آیه در قرآن کریم وجود دارد که به انسانها فرمان میدهد که نباید نگاه صنفی داشته باشند؛ یکی از این آیات (قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً؛ با مردم به نیکویی سخن گویید) دربارهی شیوهی برخورد و مواجهه با دیگران است. با این توضیح که به همهی انسانها فرمان میدهد که با دیگران رفتار نیکو داشته باشند؛ آیه دیگر راجع به اجرای عدالت است که خداوند متعال در این آیه بیعدالتی را روا نمیداند؛ بنابراین بشریت باید با چنین مفاهیم و آموزههایی آشنا شود و لازمه آن این است که میانهروی و دوری از افراط و تفریط بر فضای همزیستی و تعامل آنان حاکم باشد.
دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت (علیهمالسلام) گفت: ما باید پیام صلح را از جانب خداوند به بشریت آموزش دهیم. بشریت از این سه نوع قهر و بیگانگی رنج میبرد:
- بیگانگی با خود؛
- بیگانگی با خدا؛
- بیگانگی با دیگر انسانها.
باور داریم که تنها راهحل این است که انسان باید با خود، خداوند و انسانها آشتی کند. این یک مقوله مهم اخلاقی و عرفانی است که در آموزههای حضرت موسی، عیسی و پیامبر اسلام (علیهمالسلام) مکرر بازگو شده است و یکی از وظایف مهم رهبران دین، به ترویج و تعلیم آن اختصاص دارد. من تأکید میکنم که شما با حضور خود در این منطقه و با جایگاه خود در سازمان ملل، میتوانید در این زمینه بسیار مؤثر باشید.
یوآن سائوکا، دبیرکل شورای جهانی کلیساها در ادامه گفت: نکات ذکرشده دقیقاً شبیه چیزی که ما در سنت و آئینمان داریم؛ ما نیز اعتقاد داریم که انسان از این سه مورد جداییناپذیر است. به همین علت، ما نیز انجمنی برای مبارزه با نژادپرستی تشکیل دادیم. شما روی مبنای قرآنی و من از روی مسیحیت صحبت کردم؛ ولی هر دو یک نگاه را داریم. ما انسانها با هم برادریم و نمیتوانیم بین خودمان تفاوتی قائل شویم؛ چراکه همه از یک زمینه برخاستیم و همه از یک گل مشترک سرشته شدیم و اصل ما مشترک است.
دبیرکل شورای جهانی کلیساها ادامه داد: در اندیشه الهیاتی ما خلقت حضرت عیسی به گونهای است که در هر هویت انسانی، باید صورت حضرت عیسی را ببینیم. شاید شما با این نظر مخالف باشید؛ ولی این در اندیشه اعتقادی و الهیاتی ما وجود دارد. ما در بخشهای مختلف برنامه گفتوگوهای فرا دینی داریم و این امکان فراهم است که همهی مسلمانان بدون هیچ مشکلی گرد هم جمع شوند. ما باور داریم که جنگ میان ادیان و فرق مختلف که در طول تاریخ رخ داده است، مربوط به اختلافات فرهنگی است و ارتباطی با کتب مقدس ادیان ندارد. ما به عنوان مسئول شورای جهانی کلیساها از دستیابی به نتایج مشترک ابراز خوشحالی میکنیم.
در ادامه، آیتالله رمضانی، دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت (علیهمالسلام) افزود: من نیز معتقدم که باید با افراط و تفریط و تندرویها مبارزه کرد. تمامی رهبران دینی موظفاند از ظلمی که به انسان میشود، جلوگیری کنند. بدین منظور، یکی از راهکارهای اساسی همکاری حاکمیت سیاسی است؛ زیرا سیاستمداراناند که باید آموزههای الهی پیامبران را در امور سیاسی، عملیاتی کنند. هیچ کشوری نباید از سلاح هستهای استفاده کند؛ چراکه چنین امری از دیدگاه ادیان الهی ممنوع و حرام است. فتوای رهبر معظم جمهوری اسلامی ایران درباره حرام بودن تولید و استفاده از سلاح هستهای که صراحتاً بیان نمودهاند، در همین راستاست.
با این وجود، متأسفانه برای برخی کشورها داشتن سلاح هستهای بهعنوان اهرم فشاری برای باجخواهی از دیگر کشورها و ملتها تلقی میشود؛ در صورتی که انسانها باید در صلح و امنیت به حیات خویش ادامه دهند؛ بنابراین باور دارم که چنین جلساتی باید کاربردی باشند تا نتایج آن در عمل اجرا شود.
به اعتقاد ما، آشتی میان انسانها و از میان رفتن هرگونه ظلم و ستمی در زمین، زیباترین تعبیر عدالت است.
به اعتقاد ما، آشتی میان انسانها و از میان رفتن هرگونه ظلم و ستمی در زمین، زیباترین تعبیر عدالت است. ما باید مروج زیباترین ارزشهای انسانی در جوامع بشری باشیم و تحقق چنین ارزشهایی بهترین نتایج اینگونه از جلسات است. همچنین باید تمامی اعلامیهها از طریق رهبران ادیان اطلاعرسانی شود. نباید به مقدسات سایر ادیان توهین شود؛ زیرا آزادی بیان با توهین به مقدسات تفاوت دارد و توهین به مقدسات همانا جریحهدار کردن قلب دینداران است.
یوآن سائوکا، دبیرکل شورای جهانی کلیساها بیان کرد: تلاش ما بر این است که هر حادثهای پیش میآید، پیام دهیم و با جراید ارتباط برقرار کنیم. من اعتقاد دارم مردم در زندگی اجتماعی نباید رنج ببرند و ما این شجاعت را داریم که نسبت به حقوق بشر و کرامات انسانی واکنش نشان دهیم. من در خصوص ملت گرامی ایران و رفع تحریمها بیانیه دادهام و با رؤسای جمهور سخن گفتهام؛ چراکه ملت ایران محروم و مورد ظلم واقع شدهاند.
در پایان، دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت (علیهمالسلام)، آیتالله رمضانی، ضمن ابراز خرسندی از فاز جدیدی از گفتمان که بین رهبران دینی ایجاد شده است، گفت: این مسئله بسیار مسرتآمیز و نویدبخش است و انشاءالله همگی در این راستا تلاش خواهیم کرد.