کتاب «آبادان لین ۱» منتشر شد

به گزارش سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، آبادان، مقاومت و مردم واژه‌هایی هستند که جزء جدایی‌ناپذیر دفاع مقدس و جنگ تحمیلی عراق علیه ایران می‌باشند. واژه‌هایی که در کنار یکدیگر معنای خاصی را به خود می‌گیرند، مقاومت مردمی آبادان. آبادانی که به‌عنوان یکی از شهرهای درگیر همواره زیر آماج بمباران‌های دشمن قرار داشت و حتی تا مرز سقوط رفت ولی با تلاش و ازخودگذشتگی و جان‌فشانی نیروهای مردمی در کنار نیروهای نظامی استوار و پابرجا ماند و حصر آن شکسته شد.

تاکنون کتاب‌های زیادی در رابطه با آبادان نگاشته شده است ازجمله «دا»، «روشنی‌های شهر»، «ساجی»، «یکشنبه آخر»، «دختران اُپیدی»، «شماره پنج»، «رازهای کهنه»، «امدادگر کجایی»، «این‌سوی اروند جایی برای دشمن نیست» و «دشمن پشت دروازه‌های شهر» و... . اما اتفاقات و حوادث در دوران دفاع مقدس در آبادان به‌قدری وسیع است که هرچقدر کتاب درباره آن نوشته شود کم است. این بار کتابی با عنوان «آبادان لین 1» توسط نشر مرزوبوم منتشر شده است که به مقاومت مردمی در آبادان می‌پردازد. برای آشنایی بیشتر با این کتاب با مرتضی قاضی؛ مسئول انتشارات مرزوبوم و همچنین نعمت سلیمانی خواه نویسنده کتاب به گفتگو پرداختیم.

مرتضی قاضی، مسئول انتشارات مرزوبوم، با اشاره به انتشار کتاب «آبادان لین 1» اظهار کرد: آبادان و اتفاقات رخ داده در این شهر ازجمله موضوعاتی است که در خصوص آن، آن‌چنان‌که باید کار انجام نشده است. شهر آبادان در بعضی از مقاطع و در بعضی از عملیات‌ها پشتیبانی جنگ بوده است و نیروهای رزمنده در آنجا مستقر بودند. پیشنهاد نگارش کتابی با روایت سید کریم حجازی مسئول بنیاد شهید آبادان در دوران دفاع مقدس توسط نعمت‌الله سلیمانی نویسنده کتاب ما را بر آن داشت تا با حمایت از ایشان این کتاب را که مربوط به حوادث رخ داده در آبادان است و راوی در خاطراتش از آن‌ها سخن می‌گوید، منتشر کنیم.

وی یادآور شد: سید کریم حجازی جزو افرادی است که نقش کلیدی و محوری را در خود شهر داشته و با افراد زیادی در ارتباط بوده است. بنیاد شهید به‌عنوان یک نهاد حاکمیتی فعالیت‌های متنوعی را انجام می‌دهد ازجمله خبر شهادت شهدا به خانواده‌های آن‌ها، رسیدگی به خانواده شهدا و بسیاری کارهای دیگر.

مسئول انتشارات مرزوبوم به برخی از سختی‌هایی که نویسنده کتاب برای نگارش محتوای کتاب داشته اشاره کرد و گفت: راوی کتاب به علت کهولت سن برخی از خاطرات را فراموش کرده بود و ما به برخی از اطلاعات دسترسی نداشتیم این در حالی بود که برخی از دوستان با راوی سال‌ها قبل مصاحبه‌هایی داشتند و با کم مهرهایی که داشتند این فایل‌ها را در اختیار نویسنده قرار ندادند هرچند که نویسنده به دلیل حضور فعال در آبادان طی سال‌های دفاع مقدس و آشنایی با راوی کتاب، توانست بسیاری از این نقایص را رفع کند.

مطرح شدن مسائل اجتماعی از شاخص‌های کتاب «آبادان لین 1» است

در ادامه این گفتگو نعمت‌الله سلیمانی‌خواه که خود از اهالی آبادان است و در دوران دفاع مقدس در جبهه‌های حق علیه باطل حضور داشته و پس‌ازآن نیز در زمینه‌های رمان، داستان کوتاه، تحقیق و پژوهش‌های تاریخی مقاومت در آبادان و نگارش روزشمار جنگ ایران و عراق فعالیت دارد، در خصوص کتاب «آبادان لین 1» گفت: این کتاب روایت یکی از مسئولین قدیمی و مبارزین قبل از انقلاب و بعد از انقلاب به نام سید کریم حجازی طاقانکی است.

وی افزود: ما این روایت را در طی جلسات متعددی که با ایشان داشتیم از کودکی و قبل از انقلاب شروع کردیم و وضعیت اجتماعی ـ فرهنگی مردم آبادان و خوزستان و بخشی از استان چهارمحال و بختیاری که خواستگاه و زادگاه اصلی ایشان بوده است را بیان و به قلم آوردیم. همچنین کم‌کم وارد نهضت انقلاب اسلامی شدیم و نقش راوی در نهضت، مسائلی که در این دوران در آبادان رخ داده به‌خصوص در ارتباط با سینما رکس و شهادت عده‌ای از مردم بی‌گناه و اینکه چه تأثیراتی در نهضت اسلامی داشت، مطرح شده است. سپس به مسائل بعد از انقلاب و پیش از جنگ ورود کردیم از جمله مبارزات، بمب‌گذاری‌ها، خلق عرب، چپی‌ها و سازمان مجاهدین خلق یا همان منافقین.

سلیمانی خواه افزود: در دوره جنگ، محاصره آبادان، وضعیت دفاعی شهر آبادان و نقش راوی در بنیاد شهید، ستاد تخلیه شهدا و بیشتر مباحث لجستیکی و تدارکاتی و اینکه چگونه تدارکات به جبهه‌ها می‌رسید، بازگو شده است. این مباحث مهم از زبان شخصیت مهمی که در شورای شهر آبادان و در ستاد پشتیبانی جبهه و جنگ در استان خوزستان نقش داشته است، بیان می‌شود.

وی با تأکید بر اینکه از شاخص‌های این کتاب مسائل اجتماعی است، بیان کرد: کتاب «آبادان لین 1» در ارتباط با مسائل اجتماعی مقاومت مردمی در جنگ است یعنی وقتی‌که ما وارد جنگ می‌شویم، حتی وقتی وارد نهضت امام خمینی (ره) و نهضت انقلاب اسلامی می‌شویم در آنجا نقش مردم آبادان را مشخص می‌کند که مردم در این راه و پیروزی‌ها چه نقشی داشته‌اند.

نویسنده کتاب «آبادان لین 1»  به راوی کتاب «آبادان لین 1» و جذابیت‌های زندگی سید کریم حجازی برای نگارش کتاب اشاره و عنوان کرد: ایشان جزو شورای انقلاب شهر بود و در نهضت و پیروزی انقلاب در آبادان و خوزستان خیلی نقش داشتند. ضمن اینکه مسئولیت بنیاد شهید و همچنین مسئولیت ستاد پشتیبانی جبهه و جنگ را بر عهده داشتند و در اکثر عملیات‌ها هم حضور داشتند. پس نقش مهم راوی در مسائل اجتماعی و مقاومتی جنگ و مطالب خیلی جالب و دست‌اول و شنیدنی و خواندنی که ایشان نقل می‌کنند، باعث نگارش این کتاب شد.

وی درباره چرایی عنوان کتاب، «آبادان لین 1»، توضیح داد و گفت: وقتی‌که از جلوی ویترین کتاب‌فروشی‌ها رد می‌شوید اولین چیزی که شما را جذب می‌کند رنگ و طرح روی جلد کتاب است و وقتی‌که نزدیک‌تر می‌شوید عنوان کتاب است که نظر مخاطب را جلب می‌کند. بنابراین عنوان کتاب بسیار مهم است. چرایی نام نهادن «لین 1» ازاین‌قرار است که لین در زبان انگلیسی به معنای خیابان کوچک است. در آبادان هنوز هم به کوچه‌ها و خیابان‌ها لین می‌گویند.

سلیمانی خواه افزود: لین 1 در دوران جنگ تحمیلی و در مقاومت مسائل، مصائب و حوادث بسیار زیادی را در خودش دید و در حقیقت مرکز ویرانی‌ها، هراس، خرابی‌ها و بخشی از مقاومت بود. از طرفی مقر بنیاد شهید در لین 1 قرار داشت و بسیاری از مسئولین وقت زمانی که به آبادان می‌آمدند شب در آنجا می‌ماندند ازجمله شهید رجایی، مهندس قرنی، شهید باهنر که در این کتاب نام آن‌ها آورده شده است.

وی از دشواری‌های مسئولیت سید کریم حجازی گفت و بیان کرد: زمانی که خواننده کتاب «لین 1» خاطرات آقای حجازی را می‌خواند ممکن برایش قابل‌باور نباشد ولی به دلیل اینکه خود بنده در آنجا حضور داشتم و آن صحنه‌ها را به چشم دیده‌ام، می‌توانم بر راستی این خاطرات گواهی دهم. رفتن به خط مقدم و جمع‌آوری شهدا و زخمی‌ها و بازگرداندن آن‌ها به عقب، آن‌هم اجساد شهدایی که در حدفاصل بین ما و دشمن بودند شب‌هنگام کار بسیار خطرناکی است. آنجا میدان مین، گلوله‌باران و حتی احتمال حمله شیمیایی دشمن وجود دارد. در چنین وضعیتی کار کردن واقعاً خیلی سخت است حتی اگر خط مقدم هم نباشد.

نویسنده کتاب «آبادان لین 1» در ادامه به‌ضرورت نگارش خاطرات اشخاصی که در دوران دفاع مقدس نقش‌آفرینی کردند، تأکید و اظهار کرد: ما نباید فقط به اسناد و کتاب‌هایی که پژوهشی و اسنادی صرف هستند اکتفا کنیم بلکه باید به سمت کتاب‌های خاطرات و تاریخ شفاهی‌های جذاب برویم تا بتوانیم مخاطب‌های بیشتری را جذب کنیم به‌خصوص نسل جوان که با آن محیط‌ها بیگانه هستند.

وی با ابراز تأسف از اینکه یادگاران جنگ تحمیلی پا به سن گذاشته‌اند و اگر به سراغ آن‌ها نرویم، گنجینه‌ای از خاطرات و اطلاعات در دل آن‌ها تا ابد باقی خواهد ماند و از دسترس سایرین خارج خواهند شد، گفت: خوشبختانه با توجه به اینکه من اهل شهر آبادان بودم و در مسائل اجتماعی و انقلاب بودم، اشراف داشتم، این موضوع باعث شد که من خیلی از مسائل را به آقای حجازی یادآوری کنم و ایشان یادش می‌آمد و بیان می‌کرد ولی متأسفانه با وجود همه این مسائل به دلیل کهولت سن و به دلیل اینکه ما دیر به سراغ چنین فردی رفتیم با فراموشی به‌خصوص فراموشی جزئیات روبرو می‌شویم.

سلیمانی خواه متذکر شد: بعضی از جزئیات مهم هستند مثلاً اشخاص و گروه‌ها و اقوام و دسته‌های سیاسی و اجتماعی خیلی نقش دارند که ما متأسفانه به این مسائل توجهی نمی‌کنیم و گاهی ضررهای غیرقابل جبرانی از این حیث می‌بینیم.

وی افزود: در میان این خاطرات آن چیزی که من را تحت تأثیر قرار داد در مورد یکی از شهدا است که به حدی این شهید نورانی بود و تمام اطرافش را روشن کرده بود که باورناپذیر است ولی من چون خودم آنجا حضور داشتم وقتی ایشان این موضوع را نقل کرد باور می‌کردم. از این اتفاقات در آنجا کم رخ نمی‌داد. همچنین ماجرای سینما رکس نیز بنده را تحت تأثیر قرار داد. راوی وضعیتی را نقل می‌کند که بسیار تأثرانگیز است. من یک جاهایی وقتی‌که ایشان صحبت می‌کرد گریه می‌کردم.