شعری ملی به نام «خلیج فارس» از شاعر روحانی شیعه
در روزگاری که وطنپرستی رو به فراموشی میرود و حتی بعضیها با برق دلارهای سعودی وطنفروشیشان را علنا جار میزنند، انصاری نژاد بهعنوان شاعری که از سلسله روحانیت شیعه است شعری ملی به نام «خلیج فارس» سروده که امروز میتواند الهامبخش بسیاری از حماسههای ملی باشد.
این شعر با صدای ساسان نوذری و آهنگسازی اکبر ابراهیمی بهصورت قطعهای موسیقی درآمده است و نماآهنگی براساس این اثر ساخته شده که در فضای مجازی مورد توجه قرار گرفته است.
به انگیزه روز ملی خلیجفارس به گفتوگو با او نشستیم تا از علل سرودن این شعر و مغفولماندن اشعار ملی ــ میهنی مطلع شویم.
از چه زمان شعر گفتن برای شما جدی شد؟
شعر، حکم متن زندگی را برایم دارد. حتی پیش از آنکه برای تحصیل به حوزه وارد شوم شعر میگفتم و حتی بعضی از شعرهایی که در ۱۵ــ۱۴سالگی سرودهام را دارم.
به نظر شما مهمترین علت کمتوجهی به شعرهای ملی ــ میهنی چیست؟
این مقوله نیاز به آسیبشناسی جدی و دقیق دارد اما چیزی که به ذهن متبادر میشود این است که بهخصوص در گذشته شعرا الگو و قلهای به نام شاهنامه مقابل چشمانشان بوده و تاثیرات بسیار عمیقی از آن میگرفتند. شاهنامه اثری حماسی است که در زمره کتب ادبی جهان قرار میگیرد. شعرای گذشته در علوم زمانه خودشان (فقه، ریاضیات، فلسفه، احادیث و ...) تبحر داشتند و همین همهجانبهبودن دید و دغدغه گستردهای به آنها میداد. البته اشعاری با مضامین ملی در شعرای امروزی مانند محمود اکرامیفر، علیرضا قزوه، مرتضی امیریاسفندقه و ... بسیار تجلی دارد اما در مجموع، انتظارات را آنطور که باید برآورده نمیکند. مضافبراینکه فضای مجازی هم در این کمتوجهی به شعرهای ملی ــ میهنی بیتاثیر نبوده. فضای مجازی شعرا را به سمت ادبیات سایتی پیش برده است، ادبیاتی که عمق ندارد و همه چیز در سطح میگذرد. این فضا مخاطب را به سمت اشعار عاشقانه سطحی سوق میدهد و آنها را به نوعی از حقیقت اصیل دور نگهمیدارد. متاسفانه امروز میبینیم که در فراخوانها و کنگرههای شعر مضامین ملی بسیار مهجور واقع شدهاند. سال گذشته در چند کنگره دبیر علمی یا اجرایی یا داور بودم اما در هیچکدام، اشعار برجستهای با مضامین ملی ندیدم که امیدوارم در آینده این روند تصحیح شود.
انگیزه شما برای نوشتن شعر خلیج فارس از کجا نشات میگیرد و با چه هدفی تصمیم به سرودن این شعر گرفتید؟
خلیج فارس جزئی از شناسنامه ملی تمام ایرانیها است اما اگر بخواهم شخصیتر بگویم ما خودمان بوشهری هستیم و در ساحل خلیجفارس بزرگ شدیم. بسیاری از شعرها و سرودههایم را در کنار دریا و ساحل خلیجفارس سرودم. مجموعه شعری دارم با عنوان «ابرهایساحلی» که تکتک آنها را در قدمزدنهای کنار دریا و با دیدن تلاطم موجها سرودم. به همین دلیل خلیجفارس همواره در ذهنم پررنگ بوده که نمود آن در اشعارم تجلی پیدا کرده.
مهمترین چالشی که در حین نگارش شعر خلیجفارس و پس از آن داشتید چه بود؟
برای من جای خوشحالی است که شعر خلیجفارس توسط ساسان نوذری، خواننده خوب جنوبی که صدایش را بهعنوان صدای حماسی جنوب میشناسیم، تبدیل به نماآهنگ شد. این نماآهنگ با استقبال دلگرمکنندهای از سوی مردم روبهرو شد که البته قابلپیشبینی هم بود. چراکه وقتی شعر با موسیقی و خوانشی اصیل همسو گردد تاثیرش دوچندان میشود. از سوی دیگر بعضی هموطنان ساکن در خارج از کشور که دچار نوعی خودباختگی در برابر غرب شدهاند پیامهایی در فضای مجازی به من دادند مبنیبراینکه خلیجفارس درواقع خلیجعربی بوده و ... .
شما چه جوابی به کسانی که اینقدر راحت نام خلیجفارس را جعل و تحریف میکنند، دادید؟
بنا به فرموده اباعبدا... الحسین(ع): «اگر دین ندارید لااقل آزاده باشید». من هم به این خودباختگان میگویم که تاریخ بخوانند و لااقل اینقدر شرافت و اخلاق داشته باشند که غیرت و تعصب به وطن و خاکشان را فراموش نکنند.
آثاری که به مضامین ملی و میهنی اختصاص دارند باید دارای چه ویژگیهایی باشند؟
در سرودن شعر ، دو مقوله بسیار مهم است؛ فرم و ساختار و همچنین درونمایه و محتوا. اشعاری با موضوع ملی ــ میهنی باید موضع ملی ــ میهنی هم داشته باشد. همچنین زبان شعر باید از لحنی حماسی هم برخوردار باشد تا مخاطب با شنیدن آن روحیه ملی و وطنپرستیاش تهییج شود. در این نوع اشعار فرم و درونمایه باید همسو با یکدیگر باشند و با اندیشهای پویا پیوند بخورند تا نتیجهای ماندگار خلق شود.
ساناز قنبری - فرهنگ و هنر