نخستین همایش ملی فقه نظام ساز برگزار شد
به گزارش خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، نخستین همایش ملی فقه نظام ساز قبل از ظهر امروز در طبقه دوم موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) برگزار شد.
در این همایش آیات علی اکبر رشاد رئیس پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی، محسن اراکی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، سید مهدی میرباقری نماینده مجلس خبرگان رهبری و حجج اسلام والمسلمین احمد مبلغی نماینده مجلس خبرگان رهبری و محمدجواد ارسطا عضو هیئت علمی گروه حقوق عمومی دانشگاه تهران به سخنرانی پرداختند.
آیت الله اراکی در این همایش گفت: ولایت جامعه ساز است و جمعیت های پراکنده را به جمعیت های واحد تبدیل می کند و اگر رفتارهای ارادی مجموعه ای از انسان ها به وسیله حاکمیت تبدیل به اراده جمعی شد ما از آن به جامعه تعبیر می کنیم.
وی افزود: موضوع در فقه نظام چیزی است که ما در آن به مکلف کلان در مقابل مکلف خُرد تعبیر می کنیم و ما می توانیم جامعه ای داشته باشیم که اعضای آن مسلمان باشند و رفتارهایشان اسلامی باشد؛ اما جامعه اسلامی نباشد؛ جامعه ای اسلامی است که حاکمیت آن اسلامی باشد.
آیت الله میرباقری در این همایش در سخنانی گفت: فقه نظام ساز فقه درحال درگیری با نظام استکبار است و باید فقه ما بعد از معطوف به اراده ها معطوف به ساخت نظام جهانی باشد.
نماینده مجلس خبرگان رهبری ابراز کرد: موضوع اصلی فقه نظام ساز، احکام سرپرستی و رشد است که همان احکام سرپرستی اراده های اجتماعی است و فقه، بیشتر از آن که ناظر به احکام موضوعات باشد، ناظر به اراده ها است.
وی در ادامه افزود: فقه نظام ساز درحقیقت فقه حادثه ساز است و فقهی است که مقدم بر زمان است و استراتژی حاکم بر جهان را می سازد و سازوکارهای اجرای این فقه هم در ذیل آن ساخته می شود.
آیت الله رشاد از دیگر سخنرانان این همایش با اشاره به سپری شدن چهار دهه از عمر انقلاب اسلامی اظهار داشت: ما هنوز در بحث فقه نظام در آغاز راه هستیم و این نشانگر این است که در زمینه فقه نظام ساز کارهای بسیاری وجود دارد که هنوز جای کار دارد و این همایش ها و جلسات کاری درخور و پیش برنده است.
وی با اشاره به اهمیت مباحث فقه نظام ساز خاطرنشان کرد: متاسفانه در این زمینه نوشته ها و سخنان بسیار کمی گفته و نوشته شده است؛ به گونه ای که کسانی که در این زمینه دقت داشته باشند بسیار کم هستند.
آیت الله رشاد افزود: موسسه امام رضا با تشکیل حلقه اساتید کارهای خوبی درباره فقه نظام انجام داده که از جمله این کارها این است که حدود ۱۰۰ اصطلاح به طور مفصل بیان و توضیح داده شده است و کارهای خوب دیگری نیز در حال انجام است.
حجت الاسلام والمسلمین مبلغی نیز در این همایش خاطر نشان کرد: وقتی از فقه نظام سخن به میان می آوریم، اصول بخش نظام آن آشکار است؛ اما در عین حال پیچیدگی هایی دارد که این همایش ها فضایی را ایجاد کرده است که این موضوع اساسی را به صورت شفاف مورد بررسی و دقت نظر قرار دهیم.
وی در ادامه یکی از نظام ها را نظام حاصل از استنباط خواند و افزود: باید این نظام را شناسایی کرده و بشناسیم که استنباط آن استنباط تنذیری و استکشافی دارد تا قطعه های در کنار همدیگر قرار گرفته شده را بشناسیم.
حجت الاسلام والمسلمین ارسطا نیز طی سخنانی ویژگی های فقه اجتماعی را سه مورد نام برد و ابراز کرد: اولین آن ویژگیها تکرار است و دومین آن تدریجی بودن و سومین ویژگی نیز تدبیر در موضوعات اجتماعی است؛ به این معنا که موضوعات اجتماعی نیازمند تدبیر هستند و نمیتوان تشخیص را به مکلفین واگذار کرد.
وی در ادامه منظور خود از اصطلاح فقهی اجتماعی را آن دسته از نظاماتی دانست که دارای ویژگی های هدف، مکلفین و موضوعات فقه اجتماعی هستند.
گفتنی است در پایان این همایش از مقالات برتر ارائه شده تجلیل و از کتاب های فقه نظام ساز رونمایی شد.