عراق برای پیشرفت به حرکت قانونمند نیاز دارد
اشاره: مدتی است فضای سیاسی عراق به دلیل اتفاقاتی که میافتد ملتهب شده است. غبار فتنه در فضای سیاسی عراق میتواند جلوی هرگونه رشد، پیشرفت و توسعه را از ملتی که سالهای طولانی درگیر جنگ بودهاند، بگیرد. کشور عراق با وجود داشتن ظرفیتهای خوب در زمینه نفت و زمینههای مختلف دیگر؛ اما سالیان طولانی است که به خاطر حضور استعمار، روی آرامش و آسایش را ندیدهاند. روزگاری که صدام و حزب بعث ملت عراق را مجبور میکرد تا به جنگ با ایران بروند، روزگار دیگر آمریکاییها در این منطقه پا گذاشتند و با ملت عراق جنگیدند و چه جنایتها که علیه این ملت مرتکب نشدند و چه روزگاری که داعش امنیت مردم عراق را تهدید میکرد.
بعد از مدتها و با تلاش جمهوری اسلامی ایران برای برقراری نظم، ثبات و آرامش در کشورهای عراق و سوریه، کشمکشی جدید از سوی جریان مقتدی صدر در عراق آغاز شده است که میتواند دوباره امنیت عراق را به خطر افکند.
از این رو خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا به سراغ دکتر سیدرضا صدرالحسینی کارشناس ارشد مسائل منطقه غرب آسیا رفت تا پیرامون اتفاقات اخیر عراق و تحلیل رفتارهای جریان مقتدی صدر در عراق با وی گفتوگو کند.
رسا ـ فضا و آرایش جریانهای سیاسی امروز عراق به چه شکل است و هر کدام از آنها چه رویکردی را دارند؟
با توجه به فراز و فرودهای فراوانی که از زمان انتخابات پارلمانی تا کنون در اتمسفر سیاسی و اجتماعی عراق اتفاق افتاده است که زمان نسبتاً طولانی را بهخود اختصاص داده، یک هماورد خیابانی در شرایط کنونی بین بخشی از جریان شیعه و کلیت این جریان شیعه رخ داده است. پس از استعفای نمایندگان جریان صدر شرایط کشور عراق به سمت و سویی متمایل شده است که ناامنی، عدم امنیت و ثبات سیاسی را در آن کشور ایجاد کرد.
خطر گسترش ناامنی در این شرایط به وسیلههای مختلفی مانند شروع مجدد اقدامات داعش و فعالیت حزب منحله بعث در این کشور به طور کامل مشهود بود. بنابراین در ارتباط با این مسأله عقلای عراق باید به این نتیجه میرسیدند که تصمیم بگیرند یا هرج و مرج و آشوب در خیابانها ادامه پیدا کند که در نهایت به یک جنگ داخلی ختم میشد یا نه. مهمترین سود برنده یا پیروز در این جنگ داخلی کشورهای فرامنطقهای که آمریکا و رژیم صهیونیستی در رأس آنها هستند، سود میبردند.
مسائل مهمی چون تمکین به قانون و یا احترام به فرآیندهای موجود قانونی در کشور عراق به منظور تشکیل حکومت یا بهتر است برای مخاطب فارسی زبان از کلمه دولت استفاده کنیم، باید میتوانست نیازهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، بهداشتی و درمانی و ... مردم عراق را بهصورت فوری ساماندهی کند. به عبارت دیگر دولت جدیدی که باید مستقر شود باید بتواند کشور عراق را در ریل توسعه قرار بدهد. تصمیم دیگری هم که عقلای عراق میتوانستند بگیرند دامن زدن به هرج و مرج در کشور بود که میتوانست کشور عراق را در شرایط کنونی با توجه به بحرانهای پیش رو به قهقرا ببرد.
چارچوب هماهنگی شیعه بر این اساس پس از رایزنیهای متعددی که با جریان صدر انجام داد، از آنها درخواست کرد تا این جریان اجازه طی شدن فرآیندهای قانونی در کشور را بدهد؛ اما متأسفانه این جریان موافق روند قانونی نبود و تأکید بر موضوع انحلال پارلمان میکرد. در طرف مقابل نیز چارچوب هماهنگی نیز یک فراخوان عمومی را صادر کرد و در آن از همه مردم عراقی که به قانون مندی در کشور اعتقاد دارند فارغ از تعلقهای گروهها و جریانهای سیاسی یا قومیتهای مختلفی که در کشور هستند در نزدیکی پارلمان به یک تجمع بزرگ دست بزنند.
هدف آنها از برگزاری این تجمع با حفظ همه چارچوبهای قانونی و جلوگیری از ایجاد خلل در نظم عمومی، بدون بسته شدن خیابانها و با همه شرایطی که امکان دارد، شعار مشروعیت قانون و درخواست اجرای قانون در فرآیند تشکیل حکومت یا دولت آینده عراق را سر بدهند و شرایطی را فراهم کنند که جریان صدر از درخواستهای غیرقانونی و غیر منطقی خود کوتاه بیاید و عقب نشینی کند. امروز در شرایطی صحبت میکنیم که جمعیت گستردهای از مردم عراق از همه طوایف، قبایل، ادیان، مذاهب و جریانهای سیاسی در عراق و خیابانهای منتهی به پارلمان تجمع کردهاند و شعار قانون مداری و جلوگیری از ناامنی و مقابله با آشوب را سر میدهند.
رسا ـ تحلیل شما درباره ویژگی و تأثیر حضور جریان مقتدی صدر در عراق چیست؟
جریان مقتدی صدر در حقیقت یک جریان فعال سیاسی در عراق است که از یک عقبه و سابقه مطلوب ضد استعماری، ضداستکباری و مقاومتی در عراق برخوردار است. قطعاً و یقیناً همه جریانهای شیعه باید با شناخت کافی از دشمن مشترک خودشان که در حقیقت حضور نیروهای متجاوز آمریکایی در این کشور است و از طرف دیگر در مقابل بازشدن دست رژیم صهیونیستی در منطقه جلوگیری کنند. گروهها و جریانهای سیاسی در عراق امروز باید بیش از پیش پیوند و وحدت خود را افزایش دهند و اقدامات لازم را برای تشکیل دولت قانونی در عراق انجام دهند.
رسا ـ اهداف و دلایل مقتدی صدر از تلاش برای انحلال پارلمان عراق چیست؟
مهمترین دلایل آقای صدر و جریان آقای صدر در عراق این است که آنها تصور میکنند باید کل مسائل عراق را به تنهایی اداره کنند. متأسفانه به دلیل تبلیغاتی که پیرامون جریان مقتدی صدر شده است، آنها احساس میکنند هیچ کدام از دیگر جریانهای شیعه موجود در عراق مخالف مبارزه با فساد نیستند و یا دست همه این جریانهای سیاسی شیعه در فساد آلوده است؛ بنابراین این تصور برای آنها پیش آمده است که هیچ جریان دیگری غیر از جریان مقتدی صدر در کشور عراق نمیتواند بهتر از شرایط کنونی کشور را مدیریت و هدایت کند.
البته این نگاه به نظر میرسد که نگاهی غیرمنطقی است؛ زیرا همه جریانهای عراقی موجود و قانونی که امروز فعالیت میکنند، برای کشور عراق دلسوز هستند و خود را متعلق به ملت عراق میدانند. بهترین تفکری که مردم عراق و همه جریانهای موجود در عراق باید دنبال کنند این است که همه باید برای تشکیل یک دولت پاکدست و کارآمد تمام همت و توان خود را صرف کنند تا بتواند هر چه زودتر کشور را از وضعیت اقتصادی کنونی به یک وضعیت بهتر برساند. البته باید از همه جریانهای موجود سیاسی در عراق استفاده شود و همه در این رابطه نقش داشته باشند.
البته نباید فراموش کنیم امروز میزان فروش نفت عراق قابل توجه است که میتواند برای اعتلا و توسعه اقتصادی و پیشرفت زندگی مردم عراق کمک کند. البته درصورتی که همه افکار ملی در عراق متحد شوند میتوانند با توجه به درآمدهای نفتی که دارند، کشور را از شرایط بحرانی خارج کنند و به شرایط ایدهآل و مطلوب برسانند.
رسا ـ موضع جمهوری اسلامی ایران در قبال این حرکتها چیست؟
من اعتقاد دارم جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک همسایه دلسوز که بیشترین مرز مشترک را با کشور عراق دارد و از طرفی دارای بیشترین پیوندهای اعتقادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی با این کشور است، میتواند با کشور عراق بهعنوان همسایهای که درصورت داشتن آرامش به توسعه و پیشرفت داخلی بپردازد، قطعاً روابط بهتر، گستردهتر و عمیقتری را برقرار سازد. امروز جمهوری اسلامی ایران در حال نظارهگری تحولات در داخل عراق است و از طرفی ایران آماده هرگونه کمک و دادن مشورت به مقامات این کشور در چارچوب درخواست رسمی مقامات این کشور از جمهوری اسلامی ایران میباشد.
البته این درخواست کمک از سوی مقامات عراقی در طول سالهای گذشته از مقامات جمهوری اسلامی ایران در مسائل مختلف انجام شده بود که جمهوری اسلامی نسبت به ارائه کمکهایی که امکان پذیر بوده است دریغ نکرده است. امروز جمهوری اسلامی در این موارد اخیر آماده مشورت دادن برای کمک به عراق جهت عبور از این شرایط می باشد. نگاه جمهوری اسلامی ایران به پیشرفت و آرامش ملت عراق است که اعتقاد دارد ملت عراق یک دوستی و برادری دیرینه با ملت ایران دارند و این برادری و دوستی باید تعمیق شود؛ بنابراین امروز جمهوری اسلامی ایران آماده کمک و انتقال تجربه در این باره به ملت عراق است.
رسا ـ از فرصتی که در اختیار خبرگزاری رسا قرار دادید، سپاسگزارم.