چرا صلح امام حسن پرشکوهترین نرمش قهرمانانه تاریخ نام گرفت؟
به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، کتاب «صلح امام حسن؛ پرشکوهترین نرمش قهرمانانه تاریخ» از سوی انتشارات انقلاب اسلامی منتشر شده است. اصل این کتاب با عنوان «صلح الحسن» تألیف شیخ راضی آلیاسین از علما حوزه نجف بوده است که در سال ۱۳۴۸ شمسی توسط آیتالله خامنهای در سن سی سالگی ترجمه شده است.
محتوای کتاب
کتاب با گفتاری نسبتاً مفصل از علامه عبدالحسن شرفالدین، رهبر شیعیان لبنان در نیمه دوم قرن گذشته هجری قمری و پیشگفتار کوتاه نویسنده درباره تحقیق و کتابش آغاز میشود و پس از پرداختی کوتاه به زندگینامه و سیره و سیما حضرت امام حسن (علیهالسلام) به سراغ محور اصلی بحث یعنی زندگی سیاسی پُرفرازونشیب ایشان میرود.
در بخشهای دوم و سوم که پیکره اصلی تحقیق را شکل میدهند، سخن از موقعیت سیاسی ویژه آن روزگار و چرایی و چگونگی صلح و پیامدهای آن است. نویسنده با نگاهی ژرف به تحلیل دادههای تاریخی و مدارک و اسناد معتبر پرداخته و تصویر روشن و منسجمی از موضوع ارائه نموده است. در بخش پایانی نیز مقایسهای کوتاه و فشرده میان شرایط زمانه امام حسن با روزگار امام حسین (علیهماالسلام) صورت گرفته است.
انگیزه ترجمه کتاب
این کتاب در سال ۱۳۴۸ شمسی توسط آیتالله خامنهای با عنوان «صلح امام حسن؛ پرشکوهترین نرمش قهرمانانه تاریخ» به فارسی ترجمه شد. ایشان در مقدمه کتاب، انگیزه خویش را اینگونه بیان میکنند: «اینک که با فراهم آمدن ترجمه این کتاب پر ارزش و نامی، جامعترین و مستدلترین کتاب درباره «صلح امام حسن» در اختیار فارسیزبانان قرار میگیرد، اینجانب یکی از آرزوهای دیرین خود را برآورده مییابم و جبهه سپاس و شکر بر آستان لطف و توفیق پروردگار میسایم.
پیش از اینکه به ترجمه این کتاب بپردازم، مدتها در فکر تهیه نوشتهای در تحلیل موضوع صلح امام حسن بودم و حتی پاره یادداشتهای لازم نیز گرد آورده بودم؛ ولی سپس امتیازات فراوان این کتاب، مرا از فکر نخستین بازداشت و به ترجمه این اثر ارزشمند وادار کرد.
مگر که جامعه فارسیزبان نیز چون من از مطالعه آن بهره گیرد و هم برای اولین بار درباره این موضوع بسی با اهمیت، کتابی از همهرو جامع، در معرض افکار جویندگان و محققان قرار گیرد.»
شرایط فرهنگی و سیاسی دهه ۴۰ شمسی
برای شناخت کتاب «صلح امام حسن (ع)؛ پرشکوهترین نرمش قهرمانانه تاریخ» که ترجمهای است از کتاب «صلح الحسن (علیهالسّلام)» اثر شیخ راضی آلیاسین، باید زمانه ترجمه و نشر آن یعنی سالهای دههی ۴۰ شمسی را بهتر شناخت.
در آن سالها غربزدگان و در رأس آنان طاغوت پهلوی، فرنگیسازی فرهنگ و جامعه و کشور را با سرعت بیشتر نسبت به قبل پیگیری میکردند که مظهر آن، مبارزه عمیق با دین و ترویج فساد و مظاهر پوچی غرب و وابستگی روزافزون به قدرتها بود؛ همزمان، گروههای چپ مارکسیستی که بهواقع وابسته به رژیم کمونیستی شوروی بودند، بهشدت بهدنبال یارگیری از میان جوانان بودند.
واضح بود که جذب جوانان مبارز به آن مسلک، به معنای ورود در گمراهی بزرگی بود که پایانش در دفتر ناتمام تاریخچه این گروهها ثبت شده است و نیز برابر بود با درافتادن به دام برتریطلبی دو ابرقدرت شرق و غرب آن روزگار.
از سوی دیگر در میانه مبارزات امام خمینی و یارانش که تماماً برگرفته از شریعت بود، تلقی عمومی متدیّنین، وجود تفاوت بارز در سیره پیشوایان دین بود؛ به گمان آنان، امام حسین (ع) اهل مبارزه و جهاد و امام حسن و بقیه امامان معصوم (علیهمالسّلام) اهل صلح و مدارا بودهاند. پیامد این نگاه، گاه نفی و انکار و یا دستکم تردید در اصل مبارزه با رژیم طاغوت و بعضاً جذب جوانان اهل مبارزه به گروههای چپ بود.