نیمه پنهان امیرکبیر زمان

به گزارش خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، در سال 1313 ش در یکی از روستاهای ایران در خانواده‌ای تقریباً مرفه متولد شد.[1][2] او در سال 1327 به‌همراه خانواده و جهت تحصیل علوم حوزوی به قم مهاجرت کرد.[3] ارتباط او با یکی از تاجران قم باعث می‌شود که صاحب 300 قطعه زمین در قم شود[4] و بتواند ثروت هنگفتی را از این طریق به دست آورد. برخی شکل گیری خوی سرمایه‌داری را در او از این دوران می‌دانند. سابقه مبارزاتی او از دوران نهضت ملی شدن صنعت نفت همراهی و تبعیت کامل از نهضت آزادی[5] تا نهضت انقلاب اسلامی، او را به جمع شورای انقلاب آورد.[6] همیشه دفاع و حمایت‌های مادی[7] و معنوی[8] او از منافقین و گروهک‌های مارکسیستی باعث بحث‌های شدید کلامی در شورا بود.[9]

پس از پیروزی انقلاب او در سمت‌های مختلفی از جمله سرپرستی وزارت کشور، جانشینی فرماندهی کل قوا در دوران دفاع مقدس، نمایندگی مجلس شورای اسلامی، ریاست مجلس شورای اسلامی، نمایندگی مجلس خبرگان رهبری، ریاست جمهوری، ریاست مجلس خبرگان رهبری، امامت جمعه و ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام را برعهده داشت.

او از پیشگامان مذاکره با کشورهای غربی بود.[10] مذاکرات مخفیانه مک فارلین، مشاور امنیت ملی رئیس جمهور آمریکا که برای جاسوسی و تثبیت دوره دوم ریاست جمهوری کارتر تحت پوشش معاوضه اسلحه با گروگان‌های آمریکایی صورت گرفت که با اطلاع امام خمینی(ره) از این اتفاق جلوگیری به عمل آمد؛ اما او و برخی همفکرانش که بعدها در منصب ریاست جمهوری ظاهر شدند، از این فرمان امام تخطی کردند[11] و به مذاکره با آمریکایی‌ها پرداختند[12] که در این ماجرا شکست سنگینی برای دو طرف پدید آمد.

او نوشاندن جام زهر یا پذیرش قطعنامه 598 توسط امام خمینی را از افتخارات خود و یکی از همراهانش می‌دانست[13] و تلاش کرد با فریب مسؤولان و امام خمینی آن‌ها را وادار به پذیرش جام زهر کند.[14] وقتی فهمید نقشه‌اش عملی نمی‌شود دست به تهدید زد و توانست امام را وادار به پذیرش جام زهر کند.[15] پس از پایان دفاع مقدس و رحلت امام خمینی(ره) تلاش کرد به‌عنوان رهبر آینده شناخته شود؛ اما مورد اقبال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری قرار نگرفت و پس از ناکامی، تلاش کرد خود را به‌عنوان رئیس جمهور آینده معرفی کند. او تمام مقدمات قانونی را برای قبضه کامل قدرت در اختیار مقام ریاست جمهوری فراهم کرد و حتی مسأله ریاست جمهوری مادام العمر را پیش کشید.[16]

او در سال 1374 حزبی به نام کارگزاران سازندگی تأسیس کرد.[17] وی در همین دوران مطرح کننده تز «مانور تجمل» بود.[18] یکی از تخلفات بزرگ مسؤولان دولتی در کشور پس از انقلاب اسلامی، توسط غلامحسین کرباسچی، از اعضای تأثیرگذار و مهم این حزب در سال 1377 اتفاق افتاد.[19] او در آن دوران به سرعت واکنش نشان داد و تمام قد از اختلاس کرباسچی و وقوع هر تخلف کلان دیگری دفاع کرد.[20] ناگفته نماند که در این دوران سفرهای مدام تفریحی او به یکی از سدهای ایران آن هم در ایام محرم و عزاداری مردم ایران در سوگ امام حسین(ع) [21] قابل توجه است. [22]

دوران ریاست جمهوری او به دلیل آبادانی کشوری که پس از هشت سال جنگ تخریب شده بود، مورد توجه قرار گرفت. لقب امیرکبیر زمان به همین مناسبت به او اعطا شد. در این دوران رسانه‌های همسو با تفکر خودش را تقویت کرد و توانست نبض فکری جامعه را با روزنامه‌های زنجیره‌ای در دست بگیرد. اتفاقات مشهور به فتنه کوی دانشگاه در سال 1378 محصول تلاش همفکران او بود. البته در دوران ریاست جمهوری او چند اعتراض مردمی در شهرهای مختلف ایران درباره رفتارهای لیبرال مآبانه او شکل گرفت که دستور داد با خشونت کامل، معترضان سرکوب شوند. بخشی از این اعتراضات در مستند «شورش علیه سازندگی» نمایش داده شده است. همراهی او با فتنه‌گران در سال 1388 نیز یکی دیگر از فعالیت‌های مستقیم او علیه اهداف نظام بود.[23]

وقتی که شورای نگهبان قانون اساسی در انتخابات 92 تشخیص داد که او نمی‌تواند دوباره به‌عنوان رئیس جمهور کاندیدا شود، ابتدا به تحریک فرزندش فریاد اعتراض سرداد؛ اما وقتی با قاطعیت شورای نگهبان روبرو شد، به حمایت کامل یکی از کاندیداهایی که پیش از این در مقاطع گوناگون، او را همراهی کرده بود، در برنامه سیاسی خود قرار داد. به اذعان او اگر حمایتش از این کاندیدا در انتخابات 92 نبود، مردم اقبالی به ریاست جمهوری حسن روحانی نشان نمی‌دادند. دورانی که ارزش پول ملی هزاران برابر سقوط کرد، وضعیت معیشتی و اقتصادی مردم که اندکی سامان گرفته بود، نابسامان شد و مشکلات گوناگون اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و امنیتی در کشور پدید آمد.[24]

او در سال 1395 هنگام شنا در استخری که در دوران پهلوی، متعلق به فرح دیبا بود، دچار ایست قلبی شد. با وجود تلاش محافظان شخصی‌اش برای احیای قلبی؛ اما او فوت کرد. رهبر معظم انقلاب وقتی که بر جنازه او نماز می‌خواند بارها برای آمرزیده شدن گناهان او توسط خداوند، دعا کرد. سرانجام هاشمی رفسنجانی پس از سال‌ها فعالیت در تاریخ 19 دی 1395 در کنار مزار مطهر امام خمینی(ره) به خاک سپرده شد.

محمدحسین کتابی

پاورقی:

[1] هاشمی بدون روتوش صفحه 22

[2] خاطرات اکبر هاشمی رفسنجانی از زبان خودش در نشریه شاهد شماره 7 خرداد 1360

[3] دوران مبارزه صفحه 62

[4] دوران مبارزه صفحه 175

[5]  خبرگزاری فارس 22 خرداد 1395

[6] جلد ۵ صحیفه امام خمینی (ره)، از صفحه ۴۲۶ تا صفحه ۴۲۸

[7] امام خمینی به روایت آیت الله هاشمی رفسنجانی صفحه صفحه 41

[8]  همان صفحه 45

[9] https://rasanews.ir/fa/news/221320

[10] نیمه پنهان هاشمی صفحه 68

[11] رازهای دهه شصت صفحه 286

[12] راز قطعنامه صفحه 64 و 65

[13] سخنرانی هاشمی رفسنجانی در تاریخ 94/06/31 در میان جمعی از رزمندگان دوران دفاع مقدس: جام زهر را من و آقای روحانی انجام دادیم، جزو افتخارات ماست.

[14] ر.ک: راز قطعنامه

[15] نیمه پنهان هاشمی صفحه 59

[16] https://snn.ir/fa/news/425943

[17] نیمه پنهان هاشمی صفحه 90

[18] نیمه پنهان هاشمی صفحه 91

[19] https://sobheqazvin.ir/news/44408

[20] https://snn.ir/fa/news/520496

[21] https://www.mashreghnews.ir/news/638612

[22] نیمه پنهان هاشمی صفحه 98

[23] نیمه پنهان هاشمی صفحه 115

[24] نیمه پنهان هاشمی صفحه 146