سقوط دوستان مهدویان و فیلیمو در داستان پردازی ماجراهای امنیتی

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، جنجال فیلم سقوط از جایی شروع شد که هنوز اسمی از آن مطرح نبود؛ اما حمید فرخ نژاد با فرار مذبوحانه‌اش از ایران، تداعی فیلمی امنیتی را بر سر زبان‌ها انداخت.

فیلیمو با هزینه‌های کلان تن به ساخت یک فیلم امنیتی داده بود. تجربه فیلم‌های امنیتی سینمایی که توسط جریان اصلاحات یا غیر انقلابی ساخته شده است، مانند روز صفر ساخته سعید ملکان که یک مأمور سکولار امنیتی را نشان می‌دهد که در مقابل مأموران مذهبی را افرادی کم جنب و جوش، تنبل و ضعیف نشان داد.

فیلم شبی که ماه کامل شد که تصویری لوند از عبدالحمید ریگی جنایتکار نشان داد. خوب، بد، جلف 2: ارتش سری که پیمان قاسم خانی مأموران انتظامی و امنیتی را خنگ و ناتوان نشان می‌دهد.

سقوط را در واقع می‌توان ادامه سبک سازی مهدویان معرفی کرد. البته حضور عوامل محمدحسین مهدویان در تولید این فیلم، بی اثر نبوده است. سجاد پهلوان زاده، تدوینگر مهدویان و هادی بهروز فیلم بردار ثابت آثار مهدویان در این فیلم به شکلی پیش رفته‌اند که در میانه داستان احساس می‌کنید که قسمت دوم سینمایی لاتاری را پیش چشم دارید.

مهم‌ترین اشکالات فیلم سقوط این است که وقتی آیسان در دل داعش با مأموران امنیتی ایرانی تماس می‌گیرد، به جای اینکه با قرارگاه سپاه قدس که مأموریت اصلی مقابله با داعش را دارد، وصل شود یا مأموران امنیتی سنندج بلافاصله مراتب را به سپاه قدس و حاج قاسم سلیمانی انتقال دهند، خودشان دستور کار را پیش می‌برند. ظاهراً سازمان اطلاعاتی که در این داستان معرفی می‌شود، وزارت اطلاعات است. حمید فرخ نژاد نیز در این داستان نقش مأمور امنیتی در اداره کل سنندج را بازی می‌کند.

مأموران امنیتی سنندج مدت‌هاست با فردی به نام عطیه ارتباط داشتند. حتی خانواده عطیه از حضور دخترشان در دل داعش خبر داشتند. حتی مأموران امنیتی در این مدت شیوه ارتباطی را به عطیه آموزش داده‌اند؛ اما هیچ اقدامی برای فراری دادن آن‌ها از دل داعش نکرده‌اند.

یعنی ناموس ایرانی در دل داعش باشد و مأمور امنیتی ایرانی به این میزان بی‌غیرت باشد که ناموس ایرانی را از دل داعشی‌ها نجات ندهند و خودشان در سنندج در کمال آرامش و امنیت به دنبال کسب اطلاعات بیشتر باشند.

آیسان نیز در روند عطیه می‌افتد. مأمور امنیتی ایرانی با وجود اینکه ظاهراً باهوش به نظر می‌رسد؛ اما آیسان را به پرستوی اطلاعاتی تبدیل می‌کند. ژاکان همسر آیسان به همراه تعدادی دیگر از داعشی‌ها که به داشتن گوشی تلفن همراه توسط آیسان مشکوک شده بودند، ناگهان بر اثر اصابت خمپاره‌ای از بین می‌روند و کشته می‌شوند. حال آیسان منتظر است که به عقد یکی از سران داعش در بیاید. حتی آیسان به عقد آن داعشی در می‌آید تا هاردی پر از اطلاعات را از او سرقت کند و مأموران امنیتی ایران برای نجات او چراغ سبز نجات بدهند!

دو نکته متناقض را می‌توان بین فیلم سقوط و فیلم شبی که ماه کامل شد پیدا کرد. اولاً هوشیاری مأموران امنیتی در فیلم شبی که ماه کامل شد نسبت به دزدیده شدن فائزه و انتقال به زیر پرچم گروهک تروریستی جیش الظلم و حتی تلاش برای نجات او تحت پوشش پزشکان قابل تقدیر بود؛ اما در فیلم سقوط، هشت ماه یک خانواده ایرانی که به ترکیه سفر کرده بودند، گم شده‌اند و هنوز وزارت اطلاعات نمی‌داند این آیسانی که به آن‌ها زنگ زده است، آیسان کریمی است یا اصانلو و حتی وقتی موضوع نجات مطرح می‌شود، از او می‌خواهند که برای آن‌ها جاسوسی کند تا شاید تصمیم بگیرند که او را نجات بدهند یا نه!

مهم‌ترین ایراد دیگر محتوای این فیلم را می‌توان تحریف حاج قاسم سلیمانی و زحمات نیروهای سپاه قدس در مبارزه با داعش عنوان کرد. بی‌شک تنها کسی که شجاعانه در بیابان‌های عراق و سوریه قدم می‌زد و به دنبال نیروهای داعشی می‌رفت، حاج قاسم سلیمانی بود؛ نه آن مأمور امنیتی که در امنیت کامل در شهر سنندج تنها ابزار شکسته‌اش، تلفن ماهواره‌ای است که از دستش به زمین افتاده و شیشه‌اش شکسته و می‌خواهد عملیات نجات یک دختر ایرانی را به شرط پرستو شدن برای نیروهای داعشی اجرا کند. تنها این زمان است که حمید فرج نژاد و نیروهای امنیتی برای نجات او به موصل می‌روند. حال سؤال پیش می‌آید، آیا نیروهای امنیتی ایران نمی‌توانستند با این میزان از اشراف سرقت اطلاعات را انجام دهند و حتماً باید یک زن ایرانی (عطیه) قربانی  شیوه ماکیاولیستی مأموران امنیتی ایران می‌شد؛ چون نتوانسته بود خواسته مأموران ایرانی را در سرقت اطلاعات انجام بدهد؟

کارگردانی خوب، تدوین، استفاده از بازیگران جدید با استخوان بندی درست چهره‌ها بر اساس تفاوت‌های نژادی، روایت پردازی صحیح، صداگذاری به هنگام و به طور کلی فرم پرداخته شده را می‌توان نقاط مثبت سریال شبکه نمایش خانگی سقوط عنوان کرد؛ اما آرایش‌های غلیظ، محتوای پر از ایراد و خلاف واقع نمایی از نیروهای امنیتی و تحریف حاج قاسم سلیمانی و نیروهای سپاه قدس مهم‌ترین اشکالات این فیلم است که آن پیام بد را در قالب و فرمی زیبا در ذهن مخاطب خود کشت می‌کند. اگر بخواهیم فرمی امتیاز بدهیم، شاید نمره 8 خوب باشد؛ اما برای محتوا نمره صفر هم برای این فیلم زیاد است.

محمدحسین کتابی