قفل حاجات دنیوی تان را باز کنید!

امام محمدتقی(ع) یا همان جوادالائمه که همه او را به بخشندگی و باب الحوائجی می شناسیم، «با برکت ترین مولود در میان اهل بیت است» این را امام رضا(ع) درباره امام جواد(ع) فرموده اند. امامی که علی بن موسی الرضا(ع)، سال ها چشم انتظارشان بودند و درحالیکه دشمنان، نسل ایشان را ابتر می دانستند، سرانجام در سن 40 سالگی پدر پا به دنیا گذاشتند تا امام هشتم شیعیان، طعم پدری را بچشند و دشمنان را به سکوت وادارند. گفته می شود حضرت جوادالائمه (ع) از همان ابتدای تولد تا 25 سال بعد یعنی زمان شهادتشان، همواره سبب خیر و برکت بودند و در جود و بخشش بی همتا. در این گزارش می خواهیم مرور مختصری داشته باشیم بر بخشش و باب الحوائجی حضرت جوادالائمه(ع) که دو ویژگی شاخص این امام بزگوار محسوب می شوند.

دست رد به سینه نیازمندان نمی زدند

همانطور که می دانید امام محمدتقی(ع) در میان ما شیعیان، بیش از همه القاب دیگرشان با نام جوادالائمه شناخته می شوند. این لقب به خودی خود گویای فضائل اخلاقی این امام بزرگوار است و نشان از بخشندگی بسیار زیاد ایشان در قبال مردم دارد. گرچه عمر مبارک این امام بزرگوار بیشتر از 25 سال طول نکشید اما همین مقدار نیز کفایت می کرد تا از امام نهم شیعیان، چهره ای بخششگر و حامی نیازمندان بسازد. ویژگی شایسته ای که میراثی از پدران ایشان بود و مورد تاکید پدر بزرگوارشان علی بن موسی الرضا(ع). این را می توان از روایتی در کتاب کافی متوجه شد. در این کتاب آمده که امام رضا(ع) با اینکه به خراسان عزیمت کردند اما هیچ گاه از فرزندشان غافل نبودند و در نامه ای به ایشان نوشتند:«من به دلیل حقی که بر تو دارم، از تو می خواهم هرگاه تصمیم به خارج شدن از منزل داری، از درب بزرگ (دربی که نیازمندان برای دریافت کمک مقابل آن جمع می شدند)، داخل و خارج شو. هنگامی که سوار مرکب خود می شوی، همراه خود طلا و نقره بردار و هر کس از تو درخواست کمک نمود، به او نیکی کن.»

در رابطه با جود و بخشش امام جواد(ع) و دستگیری ایشان از نیازمندان نیز روایت متعددی وجود دارد؛ بطورمثال در جلد 50 کتاب بحارالانوار نقل شده که فردی به نام اسماعیل بن عباس هاشمی در یکی از اعیاد به دیدن امام جواد (ع) می رود و ضمن ابراز تنگی معیشت از بابت اوضاع اقتصادی اش گله می‌کند که حضرت جواد (ع) نیز از زیر سجاده خودشان، قطعه طلایی به او می دهند. نوشته اند مقدار آن طلا، 16 مثقال بوده و نشان از کرامات امام جواد(ع) داشته است. همچنین گفته می شود، هرگاه مردم در باب معیشت و موضوعات مالی و اقتصادی به امام رجوع می کردند، ناامید نشده و دست پر از محضر امام خارج می شدند.

باب الحوائجی که هوای جوان ها را دارند

وقتی حرف از بخشندگی امام جواد(ع) به میان می آید، درک مفهوم باب الحوائج بودن ایشان آسان تر می شود. لقبی که وقتی گره به کارمان می افتد و دستمان از همه جا کوتاه می شود، ناخودآگاه به ذهنمان خطور می کند و با توسل به این امام بزرگوار، زبان به ذکر یا جوادالائمه ادرکنی می گشاییم، زیرا امام نهم شیعیان به سبب بخشندگی در دوران حیاتشان، در بین فقها و علما به جود و حاجت روایی خصوصا رفع گره های مالی و توسعه رزق و روزی شهرت دارند و توسل به ایشان برای رفع مشکلات اقتصادی بسیار مجرب است. همچنین ایشان از امامانی بوده اند که در جوانی به شهادت رسیده اند و درخصوص توسل جوانان به ایشان، بسیار تاکید شده است. حجت الاسلام «مسلم گریوانی» کارشناس مذهبی در این باره می گوید:«با توجه به اینکه سن جوادالائمه(ع) ۲۵ سال بیشتر نبوده، توصیه شده همه خصوصا جوانانی که گرفتاری دنیوی اعم از ازدواج، مسکن، مشکلات مالی و معیشتی دارند، دست به دامان امام جواد(ع) شوند که گره گشاتر است. به واقع همیشه انسان باید از باب یک چیز وارد شود تا پنجره اش که باید گفت امام جواد(ع) در حقیقت باب جوانان است به دستگاه اهل بیت(ع) و خداوند متعال.»

چطور از جوادالائمه حاجت بخواهیم؟

حالا که همه ما جوادالائمه(ع) را به عنوان گشایشگر گره ها می شناسیم و در مواجهه با بن بست ها، دست به دامان این امام بزرگوار می شویم، خوب است این را هم بدانیم که توسل راه و رسمی دارد و اگر از راهش وارد شویم، تقرب و حاجت روایی آسانتر خواهد شد. اما واقعا چه راه هایی برای توسل به جوادالائمه وجود دارد و منابع روایی چه می گویند؟

نماز امام جواد(ع): بنابرآنچه در مفاتیح الجنان آمده، این نماز دو رکعت است که در هر رکعت باید یک مرتبه حمد و هفتاد مرتبه توحید و دعای مخصوص پس از نماز(مراجعه به مفاتیح الجنان) خوانده شود. نمازی که آثار فراوانی برای آن ذکر شده و گفته می شود برای برآورده شدن حوائج و رفع بلا و گرفتاری بسیار موثر است.

ختم صلوات و سوره یس: آیت الله کشمیری در کتاب روح و ریحان، ختم صلوات و قرائت سوره یس و هدیه کردن ثواب آن به امام جواد(ع) را توصیه کرده و گفته که این ختم ها برای برآورده شدن حوائج دنیوی و افزایش روزی، بسیار مفید و گشاینده است.

توسل در ساعت خاصه جوادالائمه(ع): کفعمی در کتاب مصابیح‌الجنان می‌گوید:« در شبانه‌روز ساعتی مخصوص امام جواد (ع) وجود دارد که برای وسعت روزی، بسیار مهم و مؤثری است.» همچنین شیخ طوسی نیز ساعتی را برای توسل به امام جواد (ع) با معرفی دعایی خاص بیان می کند که البته سخن هردو نفر، یک چیز است؛ این بزرگان، دو ساعت بعد از نماز عصر را ساعت توسل به امام جواد (ع) دانسته اند.

دعای مخصوص توسل به جوادالائمه(ع): «اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِحَقِ‏ وَلِیِّکَ‏ مُحَمَّدِ بْنِ‏ عَلِیٍ‏ إِلَّا جُدْتَ‏ بِهِ عَلَیَّ مِنْ فَضْلِکَ وَ تَفَضَّلْتَ بِهِ عَلَى مَنْ وَسِعَکَ وَ وَسَّعْتَ عَلَیَّ رِزْقَکَ وَ أَغْنَیْتَنِی عَمَّنْ سِوَاکَ وَ جَعَلْتَ حَاجَتِی إِلَیْکَ وَ قَضَاهَا عَلَیْکَ إِنَّکَ لِمَا تَشَاءُ قَدِیرٌ» به گفته دکتر ابراهیم عزیزی بهروز استاد حوزه و دانشگاه، علامه محمد باقر مجلسی، این دعا را سبب توسل به امام جواد(ع) معرفی و توصیه کرده که جهت طلب واسطه گری از امام در امر روزی، این دعا را بخوانید.

از جوادالائمه چه بیاموزیم؟

با نگاهی گذرا به سبک زندگی جوادالائمه(ع) و روایات و احادیثی که از ایشان به یادگار مانده، می توان به فضایل اخلاقی و اجتماعی ایشان پی برد اما آنچه مسلم است اینکه این امام بزرگوار به سخاوت و بخشندگی، شهرت داشتند و همین نیز مهمترین چیزی است که همه ما باید از ایشان بیاموزیم و در مسیر جوادالائمه قدم برداریم؛ یعنی حرکت در جهت بخشش و دستگیری از نیازمندان.

حجت الاسلام «علی سعیدیان» کارشناس علوم دینی  و قرآنی در همین راستا به ضمن اشاره به روایتی از امام رضا (ع) می‌گوید:«وقتی امام رضا (ع) فرموده اند، حضرت جوادالائمه(ع) اهل جود و بخشش است، یعنی ایشان نسبت به مردم دلسوز بوده اند. بنابراین بزرگترین صفتی که امامان معصوم(ع) از ما می‌پسندند، همین دلسوزی نسبت به یکدیگر است و تا جایی که می‌توانیم باید به یکدیگر یاری برسانیم و بدانیم که یاری کردن ائمه اطهار(ع) نسبت به ما، مشروط به یاری دادن ما به مردم است. چه بساکه اگر ما هم همانند امام جواد(ع) در زندگی قدم برداریم و در مسیر عملی و رفتاری اهل بیت (ع) پیش رویم، به حتم مورد نظر این بزرگواران خواهیم بود. درست همان طور که امام زمان (عج) در نامه‌ای به آیت الله ابوالحسن اصفهانی فرمودند: بوالحسن، اطرافت را خلوت کن، یک جا ساکن و در دسترس مردم باش و مشکلات مردم را برطرف کن، آن وقت است که ما شما را راهنمایی و کمک خواهیم کرد.»

حالا که در روز ولادت جوادالائمه(ع) این امام بزرگوار به سرمی بریم، کمترین کار این است که گذری بر زندگی پربرکت و فضائل شایسته اخلاقی ایشان داشته باشیم تا اگر روزی دست به دامان حضرت شدیم، شرمنده اش نباشیم و با شناخت از محضر پربرکت ایشان، راه و رسم توسل را بدانیم و با قوت قلب بیشتری دست به تمنا برداریم.