هوش مصنوعی، مزایا و معایب در حکمرانی و سرنوشت بشر

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در اصفهان، حجت الاسلام هادی دهداری در نشست «هوش مصنوعی، مزایا و معایب در حکمرانی و سرنوشت بشر» از سلسله نشست‌های الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، با بیان اینکه هوش مصنوعی هنر آینده است که به وسیله آن می‌توان حکمرانی کرد، گفت: هوش مصنوعی از ۲۰۰ سال پیش و زمان «آمپر» مطرح شد. آمپر بعد از انقلاب صنعتی به دنبال این بود که راهی پیدا کند تا کار انسان راحت‌تر شود.

حجت الاسلام دهداری خاطرنشان کرد: در این میان فعل و انفعالات انسان بررسی شد به گونه‌ای که بتوان از ابزاری استفاده کرد تا به جای انسان این فعل و انفعالات را انجام داد. دوربین عکاسی در این میان نقش داشت و چند دهه بعد ابزاری مانند کامپیوتر شکل گرفت.

وی در ادامه افزود: شروع کار کامپیوتر با ترانزیستوری در مقیاس یک چراغ بود، در حالی که با پیشرفت‌های امروزه این تجهیزات بسیار، بسیار ریزتر شده است. در ابتدا انسان به دنبال این بود که با ابزاری خاص، جمع و تفریق انجام دهد، تلاش کرد و در ایجاد این ابزار موفق شد و رفته رفته در این مسیر دست به اقدامات بیشتری زد.

این پژوهشگر و برنامه نویس اظهار کرد: امروز انسان ابزارهایی برای تخیل کردن و ساخت تصاویر و... ایجاد کرده است. امروز با وجود ایجاد هوش مصنوعی، کامپیوتر می‌تواند ساعت‌ها با انسان صحبت کند و فرد متوجه این موضوع نشود. این سیر تحولی است که از زمان ساخت کامپیوتر ایجاد شده و امروز این ابزار محاسباتی هوشمندسازی شده، به درجه‌ بالایی از قدرت رسیده است که قابل مقایسه با گذشته نیست.

وی ادامه داد: شاید تا بیست سال آینده با کامپیوترهایی مواجه شویم که میلیاردها برابر بیشتر از کامپیوترهای امروزی از توانایی برخوردار هستند. این توانایی فقط در تحلیل داده نیست و بلکه در ذخیره اطلاعات نیز وجود دارد. همان طور که تا همین چند سال پیش فلاپی و پس از آن سی دی محل ذخیره اطلاعات بود اما امروز فلش‌های بسیار کوچک، حجم زیادی از اطلاعات را در خود ذخیره می‌کنند و این سیر تحولی به سرعت ادامه خواهد داشت.

حجت الاسلام دهداری تصریح کرد: امروز نرم افزارها و برنامه‌ نویسی‌ها به راحتی در دسترس هستند در حالی که در گذشته چنین نبود. این ابزار، امروز سهل الوصول شده است به گونه‌ای که برنامه‌ نویسی‌های قدرتمند سبب ایجاد ابزاری به نام جی پی تی شده است. چت جی پی تی یک تحلیل‌گر زبان است که کار خود را در سطح‌های پیچیده‌ای از نظر مفهومی در کسری از ثانیه انجام می‌دهد.

وی با بیان اینکه در هوش مصنوعی جدید، درک زبانی و درک معنایی بالا رفته است، گفت: در گذشته داده‌های کمی موجود بود اما امروز داده‌های کل وب که تاکنون به دست بشر بارگذاری شده می‌تواند در اختیار هوش مصنوعی قرار بگیرد و این می‌تواند به بهتر تحلیل کردن توسط آن کمک کند.

این پژوهشگر حوزه فناوری و هوش مصنوعی اظهار کرد: هوش مصنوعی وقتی با سوالی روبرو می‌شود به بانک اطلاعاتی خود مراجعه می‌کند و سرنخ را به دست می‌آورد و این جستجو همراه با فهم و درک کلمات و معنا رخ می‌دهد.

وی با بیان اینکه هوش مصنوعی محدود به چت جی پی تی نیست، خاطرنشان کرد: امروز با نوعی از هوش مصنوعی روبرو هستیم که با ما می‌تواند صحبت کند. در این میان می‌توان به اینترنت اشیا نیز اشاره کرد. در این میان ارتباط اشیا با هم به وسیله اینترنت صورت می‌گیرد و نتیجه آن تحلیل است. در اینجا انسان کنار گذاشته می‌شود و فرآیندها توسط اشیا صورت می‌گیرد. در واقع با هوش مصنوعی کنترل زندگی ما در اختیار نرم افزارها قرار می‌گیرد. این هوش در بسیاری از کارها مانند تشخیص بیماری به انسان کمک می‌کند.

حجت الاسلام دهداری تصریح کرد: ربات‌هایی که وارد زندگی ما می‌شوند بیشتر از یک وسیله هستند و پشت آن‌ها یک هوش مصنوعی قرار دارد. شاید در کشور خود کمتر با آن روبرو بوده‌ایم اما در آینده تکنولوژی در این زمینه بیش از این پیشرفت می‌کند و با اتفاقات خاصی در این زمینه روبرو می‌شویم.

وی با اشاره به مزایای هوش مصنوعی افزود: مزیت هوش مصنوعی این است که می‌تواند کارها را برای انسان ساده کند. هوش مصنوعی دستیار بسیار خوبی برای انسان است، به عنوان مثال می‌تواند یک دستیار قدرتمند برای یک برنامه‌نویس باشد.

این پژوهشگر و برنامه نویس گفت: نخستین عیبی که هوش مصنوعی دارد این است که شاید به علت کمبود داده‌ها، جواب‌های اشتباه به ما بدهد و این سبب گمراهی ما می‌شود. هوش مصنوعی می‌گوید که ما با همه رفیق هستیم، اما مبتنی بر اطلاعاتی که در کتابخانه‌اش موجود است به ما پاسخ می‌دهد. به عنوان مثال اگر سوال فقهی از او بپرسیم او پاسخ‌های اهل سنت به ما می‌دهد زیرا بیشترین اطلاعاتی که در کتابخانه‌اش موجود است اطلاعات اهل سنت است، بنابراین اطلاعاتی فیلتر شده به ما ارائه می‌کند و ما کنترلی روی آن نداریم.

وی با بیان اینکه با هوش مصنوعی مرجع‌های انسانی از بین می‌روند و قدرت فکر کردن از جامعه بشری گرفته می‌شود، گفت: اگر در زمان استفاده از اینستاگرام، داده‌های ورودی به ذهن انسان کنترل می‌شد حالا با هوش مصنوعی، اجازه فکر کردن از انسان گرفته می‌شود و این مصیبت، نظام آموزشی ما را دچار مشکل می‌کند.

حجت الاسلام دهداری تصریح کرد: بشر با ترسی به نام فقدان مواجه هست. اکنون با سوالاتی مواجهه می‌شویم در اخبار مبنی بر اینکه آیا هوش مصنوعی جای انسان را می‌گیرد؟ و گفته‌هایی از این قرار که زندگی انسان تحت اسارت هوش مصنوعی قرار خواهد گرفت. در واقع باید بگوییم دنیای امروز دنیای دولت‌ها نیست بلکه دنیای شرکت‌هاست بنابراین نمی‌توان با این روند مبارزه کرد.

وی ادامه داد: امروز با شرکت‌ها و کارخانه‌هایی مواجه هستیم که درآمدهایی بالاتر از کل بودجه کشور ما دارند. این شرکت‌ها در زندگی انسان دخالت کرده و سعی می‌کنند منافع خود را به زندگی ما تسری بدهند.

پژوهشگر حوزه فناوری و هوش مصنوعی عنوان کرد: ما در آینده با مدلی از هوش مصنوعی روبرو می‌شویم که زندگی ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در گذشته اینستاگرام فکر ما را مدیریت می‌کرد اما امروز با شرکت‌های بزرگی روبرو می‌شویم که همه زندگی انسان را با هوش مصنوعی پیوند می‌دهند. این موضوع دست شرکت‌ها را در بحث حاکمیت باز می‌کند.

وی اضافه کرد: به عنوان مثال قانون‌هایی را قانون‌گذاران دنبال می‌کنند که شرکت‌هایی مانند همراه اول اجازه عملی شدن آن را نمی‌دهند مانند طرح صیانت از فضای مجازی. زیرا از نظر تکنیکی ما به آن‌ها وابسته هستیم و حمایت پشت صحنه نیز اجازه نمی‌دهد که در حکمرانی روند گذشته دنبال شود.

حجت الاسلام دهداری اظهار کرد: در دنیایی که کنترل زندگی بشر در دست هوش مصنوعی قرار می‌گیرد باید قدرت فکر کردن را حفظ کنیم و در این خصوص سرمایه گذاری کنیم. نباید اجازه بدهیم که صاحبان هوش مصنوعی کنترل زندگی ما را در اختیار بگیرند، در واقع باید با ترس خود به این مسئله بها بدهیم.

وی در ادامه افزود: شرکت‌های دانش بنیان باید حمایت جدی شوند تا مباحث علوم انسانی و فلسفی مرتبط با هوش مصنوعی مدیریت گردد، یعنی شرایط به گونه‌ای رقم بخورد که داده‌های هوش مصنوعی طبق آنچه که سازندگان آن می‌خواهند در اختیار ما قرار نگیرد و ما نیز در این میان با علوم و داده‌های خود تاثیرگذار باشیم.

حجت الاسلام دهداری گفت: از هم اکنون باید دست به کار شد و از این فرصت بهره برد. باید خود وارد میدان این تکنولوژی شویم که تا چند سال آینده مجبور به بستن چنین فضایی نشویم. شرکت‌هایی که اینگونه فناوری‌های پیشرفته را ایجاد می‌کنند باید حمایت شوند تا درگیر شرکت‌هایی که به دنبال ایجاد سلطه بر دنیا هستند نشویم./1304/